Jak ustalić podstawę zasiłku chorobowego z premii kwartalnych?

Podstawę wymiaru zasiłku z ubezpieczenia społecznego oraz wynagrodzenia chorobowego ustala się z przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy. Jeśli zatrudnienie obejmuje krótszy okres, przyjmuje się wynagrodzenie za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia.

Wynagrodzeniem jest przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe (zwykle łącznie 13,71 proc.).

Na przychód pracownika mogą się składać różne pozycje, np. premie, dodatki, prowizje, nagrody. Składniki te dla celów zasiłkowych można pogrupować pod kątem długości okresu, za jaki przysługują. Najczęściej są to składniki miesięczne, dwumiesięczne, kwartalne, półroczne i roczne.

Premie i inne składniki wynagrodzenia podlegające uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, przysługujące za okresy miesięczne, wlicza się do podstawy wymiaru tego zasiłku w kwocie wypłaconej pracownikowi za miesiące kalendarzowe, z których wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Natomiast premie i inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy kwartalne wlicza się do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości 1/12 kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Zgodnie z komentarzem ZUS do ustawy zasiłkowej, jeżeli w danym kwartale pracownik nie przepracował co najmniej połowy obowiązującego go w tym kwartale czasu pracy, to przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w podstawie wymiaru zasiłku uwzględnia się – w części 1/12 – premie i inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy kwartalne, do których pracownik nie zachowuje prawa w okresie pobierania zasiłku. A więc nie pomija się tego niepełnego kwartału, tak jak ma to miejsce przy składnikach miesięcznych.

Z kolei składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc, do których pracownik nie zachowuje prawa w okresie pobierania zasiłku, zmniejszane proporcjonalnie w związku z usprawiedliwioną nieobecnością w pracy zgodnie z przepisami płacowymi, podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku po uzupełnieniu zgodnie z ogólnymi zasadami. Premię wypłaconą np. za taki niepełny kwartał należy więc uzupełnić, dzieląc wynagrodzenie osiągnięte za przepracowane dni robocze w kwartale przez liczbę dni przepracowanych i mnożąc przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w tym kwartale, jeżeli przepracował choćby jeden dzień. [przykład 1]

przykład 1

przykład 2

przykład 3

przykład 4

przykład 5

przykład 6

przykład 7

Premie kwartalne lub za inne okresy wlicza się w wysokości stanowiącej 1/12 premii wypłaconych za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy nawet, jeżeli za niektóre z kwartałów poprzedzających miesiąc (lub za inne okresy), w którym powstała niezdolność do pracy, pracownik nie otrzymał premii, bez względu na przyczynę jej nieprzyznania. [przykład 2]©℗

Zmiana etatu w trakcie kwartału

Obliczanie podstawy wymiaru zasiłków przebiega inaczej, gdy dochodzi do zmiany umowy o pracę lub innego aktu nawiązującego stosunek pracy, polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy. Wówczas podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana wymiaru czasu pracy nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy albo w miesiącach poprzedzających.

Jeżeli zmiana wymiaru czasu pracy miała miejsce w okresie czterech kwartałów poprzedzających powstanie niezdolności do pracy, składnik kwartalny przyjmuje się proporcjonalnie do liczby pełnych kalendarzowych miesięcy po zmianie wymiaru czasu pracy w kwartałach kalendarzowych poprzedzających niezdolność do pracy. [przykład 3, s. D1]

Zatrudnienie krótsze niż 12 miesięcy

Może się zdarzyć, że pracownik nie był zatrudniony u pracodawcy przez okres czterech kwartałów poprzedzających powstanie niezdolności do pracy. Wtedy premie i inne składniki za okresy kwartalne powinny być uwzględnione proporcjonalnie do liczby pełnych kalendarzowych miesięcy zatrudnienia w tych kwartałach, z których składnik za okresy kwartalne podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku. [przykłady 4, 5, s. D1]

Brak wypłaty

Jeżeli składnik wynagrodzenia uwzględniany w podstawie wymiaru zasiłku przysługuje, lecz nie został wypłacony do czasu ostatecznego sporządzenia listy wypłat zasiłków chorobowych, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się ten składnik w wysokości wypłaconej za poprzedni okres. W takim przypadku wypłata premii i innych składników wynagrodzenia po ustaleniu podstawy wymiaru zasiłków nie powoduje ponownego ustalenia tej podstawy.

Jeżeli dłuższe składniki wynagrodzenia nie zostały wypłacone również za okresy poprzednie, podstawę wymiaru zasiłku ustala się bez nich, a po wypłaceniu podstawę wymiaru zasiłku przelicza się, uwzględniając te składniki, oraz wyrównuje wysokość zasiłku. [przykłady 6, 7, s. D1] ©℗