Była pracownica, która w naszym zakładzie pracy uległa wypadkowi przy pracy, po zakończeniu stosunku pracy wystąpiła o przesłanie jej dokumentacji powypadkowej do ZUS, bo ubiega się o jednorazowe odszkodowanie. Jakie działania powinniśmy podjąć?
Wypadek przy pracy może spowodować natychmiastową niezdolność do pracy pracownika, co daje mu prawo do zasiłku chorobowego, a w razie jego wykorzystania także do świadczenia rehabilitacyjnego. Jeśli jednak wypadek był poważniejszy, w grę może wchodzić także jednorazowe odszkodowanie albo nawet renta z tytułu niezdolności do pracy, które mogą być przyznawane wiele miesięcy lub lat po wypadku, a zatem także wówczas, gdy pracownik u danego pracodawcy nie pracuje. O świadczenie mogą się ubiegać także członkowie rodziny pracownika, który zmarł.
Zasady ogólne
Sposób i tryb postępowania przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposób ich dokumentowania określają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. nr 105 poz. 870). Przepisy te zobowiązują pracodawcę do powołania zespołu powypadkowego, który ustala okoliczności i przyczyny wypadku oraz sporządza – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.
Sporządzona w ten sposób dokumentacja uprawnia poszkodowanego pracownika lub członków jego rodziny do ubiegania się o świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, których katalog określa art. 6 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: ustawa wypadkowa). Należy do nich m.in. wspomniane jednorazowe odszkodowanie, które przysługuje osobie, która z powodu wypadku doznała stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Trzeba skompletować dokumentację
W myśl przepisów rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (dalej: rozporządzenie) wniosek o jednorazowe odszkodowanie do płatnika składek składa ubezpieczony lub uprawniony członek rodziny. Wniosek ten powinien zawierać następujące dane identyfikacyjne:
- płatnika składek: numery NIP i REGON, a w przypadku gdy płatnikowi nie na dano obu tych numerów lub jednego z nich – numer PESEL lub serię i numer dowodu osobistego albo paszportu;
- ubezpieczonego: numer PESEL, a w przypadku gdy ubezpieczonemu nie nadano numeru PESEL – serię i numer dowodu osobistego lub paszportu.
Płatnik składek, który otrzyma wniosek, kompletuje dokumentację niezbędną do ustalenia uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego, spowodowanego wypadkiem przy pracy, w szczególności:
- protokół powypadkowy;
- prawomocny wyrok sądu pracy;
- kartę wypadku;
- zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza, pod którego opieką znajduje się ubezpieczony.
Zgodnie z par. 3 rozporządzenia płatnik składek po zakończeniu leczenia i rehabilitacji przez ubezpieczonego przekazuje wniosek wraz ze skompletowaną dokumentacją terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, właściwej ze względu na miejsce zamieszkania ubezpieczonego, w celu skierowania ubezpieczonego na badanie przeprowadzane przez lekarza orzecznika ZUS.
Zatem w opisanym przypadku mimo zakończenia stosunku pracy pracodawca powinien skompletować dokumentację powypadkową i wraz z wnioskiem poszkodowanego pracownika przekazać do ZUS. ©℗
Podstawa prawna
Podstawa prawna
• art. 234 ustawy z 26 czerwca 1974 r. ‒ Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 878)
• art. 11 ustawy z 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2189)
• par. 3 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 233)