Czy lekarz orzecznik może kopiować dokumentację medyczną?

Podczas weryfikacji zasadności zwolnienia lekarskiego lekarz orzecznik ZUS skserował na potrzeby kontroli część przedstawionej przeze mnie dokumentacji medycznej pochodzącej z innej jednostki. Ja wcześniej zaznaczyłam, że udostępniam dokumentację jedynie do wglądu. Czy działanie lekarza jest prawidłowe?

Zgodnie z art. 59 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa) organ rentowy może przeprowadzić kontrolę prawidłowości orzeczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich. W ramach tej kontroli ubezpieczony może zostać zobowiązany do udostępnienia lekarzowi orzecznikowi ZUS dokumentacji medycznej.

Przetwarzanie danych

Zgodnie z ogólną zasadą przetwarzanie danych osobowych wymaga zgody osoby, której one dotyczą. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki, które pozwalają administratorom na przetwarzanie danych osobowych w określonych celach nawet bez tej zgody. Chodzi tu m.in. o sytuacje, gdy przetwarzanie jest prowadzone w celu ochrony stanu zdrowia, świadczenia usług medycznych lub leczenia pacjentów przez osoby trudniące się zawodowo leczeniem lub świadczeniem innych usług medycznych, zarządzania udzielaniem usług medycznych i są stworzone pełne gwarancje ochrony danych osobowych.

A zatem przetwarzanie danych osobowych, o których mowa w art. 9 ust. 1 RODO, tj. informacji o stanie zdrowia, powinno mieć uzasadnienie w jednej z przesłanek enumeratywnie wyliczonych w art. 9 ust. 2 RODO. Należy w tym momencie zauważyć, że przetwarzanie tego rodzaju danych będzie legalne m.in. wtedy, gdy jest niezbędne do celów profilaktyki zdrowotnej lub medycyny pracy, do oceny zdolności pracownika do pracy, diagnozy medycznej, zapewnienia opieki zdrowotnej lub zabezpieczenia społecznego, leczenia lub zarządzania systemami i usługami opieki zdrowotnej lub zabezpieczenia społecznego na podstawie prawa UE lub prawa państwa członkowskiego lub zgodnie z umową z pracownikiem służby zdrowia i z zastrzeżeniem warunków i zabezpieczeń, o których mowa w ust. 3 (art. 9 ust. 2 lit. h RODO).

Zadania ustawowe

Tym samym lekarz jako administrator danych osobowych przetwarza dane w celu realizacji zadań ustawowych, działając na podstawie prawa. Przetwarzanie danych osobowych przez lekarzy w świetle tych przepisów jest zgodne z prawem, dopuszczalne i wykonywane przez osoby uprawnione. Nie odbywa się na podstawie zgody pacjenta, ale wynika z legalnej przesłanki ustawowej.

Lekarz dysponuje zatem legalną przesłanką prawną do przetwarzania danych z dokumentacji medycznej pozostających w związku z prowadzonymi postępowaniami dotyczącymi kontroli prawidłowości orzeczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich. Wskazać więc należy za art. 4 ust. 1 RODO, że termin „przetwarzanie” oznacza szereg różnych operacji wykonywanych na danych osobowych w sposób zautomatyzowany lub ręczny. Obejmuje takie działania jak np. zbieranie, utrwalanie lub przechowywanie danych osobowych. W świetle natomiast orzecznictwa kopiowanie jest jedynie czynnością techniczną i jednym ze sposobów zbierania danych osobowych, a przepisy RODO nie zabraniają konkretnego sposobu ich zbierania (wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 grudnia 2001 r., sygn. akt II SA 2869/00, oraz z 7 listopada 2003 r. sygn. akt II SA1432/02).

Podsumowanie

Przetwarzanie przez lekarzy orzeczników ZUS danych z udostępnionej dokumentacji odbywa się na podstawie art. 9 ust. 2 lit. h RODO w związku z art. 59 ustawy zasiłkowej. Kopiowanie jest jedynie sposobem zbierania danych osobowych. Skoro lekarz orzecznik ZUS skopiował na potrzeby prowadzonego postępowania kontrolnego niezbędną część dokumentacji pozostającej w związku z prowadzonym postępowaniem, to jego działanie jest prawidłowe i ma oparcie w przepisach prawa. ©℗