Osoby, które potrzebują wsparcia i pielęgnacji, a jednocześnie nie mają prawa do emerytury i renty, mogą skorzystać z dodatkowego świadczenia, jakim jest zasiłek pielęgnacyjny. Jest on traktowany jako świadczenie zastępcze dla dodatku pielęgnacyjnego wypłacanego przez ZUS. Z tej formy pomocy mogą jednak skorzystać nie tylko seniorzy, ale również osoby niepełnosprawne w różnym wieku.
Zasiłek pielęgnacyjny jest odrębnym świadczeniem, skierowanym do innej grupy osób, niż dodatek pielęgnacyjny. Nie wypłaca go ZUS, a ośrodek pomocy społecznej. Środki mają na celu pokrycie części wydatków związanych z zapewnieniem opieki oraz pomocy osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji.
Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?
Ta forma wsparcia należy do grupy świadczeń opiekuńczych, o których mówi ustawa o świadczeniach rodzinnych, a dokładnie art. 16. Kto może skorzystać z pomocy?
- Niepełnosprawne dzieci.
- Osoby powyżej 16. roku życia, które posiadają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.
- Osoby powyżej 16. roku życia, które posiadają orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, o ile niepełnosprawność powstała przed 21. rokiem życia.
- Osoby po 75. roku życia, którym nie przysługuje dodatek pielęgnacyjny.
Należy dodać, że zasiłku nie otrzymają osoby, które przebywają w instytucji zapewniającej całodobowe i nieodpłatne utrzymanie. Poza tym wsparcie nie przysługuje niepełnosprawnym, których członkowie rodziny otrzymują świadczenie z zagranicy na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby. Wyjątkiem są inne zapiski w przepisach o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub w dwustronnych umowach o zabezpieczeniu społecznym.
Jak otrzymać zasiłek pielęgnacyjny?
Osoby niepełnosprawne oraz seniorzy, którzy chcieliby skorzystać ze wsparcia, muszą złożyć wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. Można to zrobić w urzędzie gminy, urzędzie miasta, a także ośrodku pomocy społecznej. Niektóre gminy przekazują realizację świadczeń rodzinnych innym jednostkom organizacyjnym, dlatego w razie wątpliwości, warto zapytać w urzędzie, gdzie dokładnie należy złożyć wniosek. Istnieje także możliwość załatwienia sprawy poprzez internet. Wniosek w wersji elektronicznej może złożyć za pośrednictwem rządowej strony empatia.mpips.gov.pl.
W dokumencie podaje się osobiste dane, nazwę i adres organu oraz wskazuje osobę, w stosunku do której ma zostać ustalone prawo do zasiłku pielęgnacyjnego. Trzeba też podać nazwę organu, do którego są opłacane składki na ubezpieczenie zdrowotne, a także ewentualne informacje o członku rodziny przebywającym za granicą, w kraju, gdzie obowiązują przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Osoba składająca wniosek musi podpisać klauzulę, że jest świadoma konsekwencji karnych, w przypadku złożenia fałszywego oświadczenia.
Do wniosku należy dołączyć orzeczenie o niepełnosprawności. Konieczne może być też załączenie dokumentacji medycznej potwierdzającej stan zdrowia. Osoby, które ukończyły 75. rok życia nie muszą dołączać żadnych dokumentów, wystarczy tylko wniosek. Dokument można złożyć w dowolnym momencie. Osobom, które składają wniosek w ciągu 3 miesięcy od otrzymania orzeczenia o niepełnosprawności, przysługuje świadczenie od miesiąca złożenia wniosku o wydanie orzeczenia. Z kolei osobom, które złożą wniosek po upływie 3 miesięcy od otrzymania orzeczenia, świadczenie przysługuje dopiero od miesiąca złożenia wniosku o zasiłek.
Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny?
Zasiłek pielęgnacyjny wynosi 215,84 zł miesięcznie. Niestety kwota nie podlega corocznej waloryzacji. Nie zmieniła się też od 2019 roku. W tym roku będzie jednak podlegać obowiązkowej weryfikacji, która ma miejsce co 3 lata. Nie oznacza to jednak, że kwota zostanie podniesiona. Do tej pory rząd tłumaczył utrzymywanie wysokości świadczenia na niezmienionym poziomie, prowadzeniem innych działań na rzecz niepełnosprawnych.
Zasiłek jest przyznawany na czas nieokreślony. Wyjątkiem jest posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności na czas określony. W takim przypadku prawo do otrzymywania tego wsparcia jest ustalane do ostatniego dnia miesiąca, na który przypada termin ważności orzeczenia. Warto pamiętać, że osoby, którym przysługuje prawo do dodatku pielęgnacyjnego, nie mogą pobierać zasiłku pielęgnacyjnego, bowiem świadczenia wzajemnie się wykluczają.