Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych. Kto ma do niego prawo?
Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR dotyczy osób, które podlegały represjom i z tego powodu bywają też nazywane osobami represjonowanymi.
Jak wynika z informacji podanych na stronie ZUS-u osoba represjonowana to taka, która spełnia jeden z poniższych warunków:
- w latach 1939–1945 była osadzona w obozie pracy przymusowej z przyczyn politycznych, narodowościowych, rasowych lub religijnych;
- została deportowana (wywieziona) do pracy przymusowej – na co najmniej 6 miesięcy – w granicach państwa polskiego sprzed 1 września 1939 r. lub z terytorium państwa polskiego do III Rzeszy i na tereny przez nią okupowane w latach 1939–1945 lub do ZSRR i na tereny przez niego okupowane od 17 września 1939 r. do 5 lutego 1946 r. lub po tym okresie do końca 1948 r. z terytorium państwa polskiego w jego obecnych granicach.
Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych może jednak zostać przyznane tylko pod warunkiem, że osoba podlegająca represjom jest obywatelem polskim i była nim także w czasie, kiedy była represjonowana.
Ile wynosi świadczenie pieniężne dla osób deportowanych?
Wysokość świadczenia pieniężnego dla osób deportowanych zależna jest od czasu trwania represji liczonego w pełnych miesiącach. Czas ten jednak wynosić musi przynajmniej 6 miesięcy i wówczas dodatek przysługuje za każdy pełny miesiąc pracy, przy czym maksymalnie za 20 miesięcy. Świadczenie to podlega – podobnie jak emerytury i renty – corocznej waloryzacji. Obecnie od 1 marca 2024 roku świadczenie pieniężne dla osób deportowanych – jak wynika z informacji zamieszczony na stronie internetowej ZUS-u – wynosić może od 16,55 zł do 330,07 zł.
Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych: Jak je uzyskać?
Aby otrzymać świadczenie pieniężne dla osób represjonowanych należy złożyć wniosek do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Do wniosku należy dołączyć opinię wystawioną przez właściwe stowarzyszenie osób poszkodowanych oraz dokumenty potwierdzające rodzaj i okres represji.
Decyzja o przyznaniu uprawnienia do świadczenia wydawana jest przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Decyzję tę należy załączyć do wniosku składanego do ZUS-u o wypłatę świadczenia. Ta zaś następuje co miesiąc wraz z rentą lub emeryturą lub – w przypadku zawieszenia wypłacania tych świadczeń – raz na trzy miesiące, na koniec każdego kwartału.
Jeżeli dana osoba ma przyznane prawo do świadczenia pieniężnego dla osób deportowanych, a oprócz niego ma także prawo do dodatku na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub do świadczenia określonego w przepisach o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych, wówczas musi sama wybrać to, które chce pobierać.