Dodatki do emerytury to, jak sama nazwa wskazuje, dodatkowe wsparcie pieniężne, które może w dużym stopniu podwyższyć podstawowe świadczenie wypłacane przez ZUS. Od 1 marca 2024 roku nastąpi ich coroczna waloryzacja, tym razem o 12,12 proc. Dodatków jest całkiem sporo i z różnych tytułów. Niektóre są wypłacane automatycznie, jednak w większości przypadków konieczne jest złożenie wniosku. Kto może skorzystać z dodatkowego wsparcia i ile wynoszą świadczenia po waloryzacji?
Dodatek pielęgnacyjny
To najpopularniejsze dodatkowe świadczenie, wypłacane z urzędu osobom, które ukończyły 75. rok życia. Oznacza to, że emeryci i renciści w tym wieku nie muszą składać żadnego wniosku, bowiem otrzymają środki wraz z emeryturą. Od 1 marca dodatek pielęgnacyjny będzie wynosić 330,07 zł. Kwota nie podlega opodatkowaniu i jest wolna od potrąceń.
Warto wiedzieć, że to świadczenie przysługuje także osobom przed 75. rokiem życia, jeśli zostały one uznane za niezdolne do pracy oraz samodzielnej egzystencji. W takim przypadku konieczne jest jednak złożenie wniosku oraz zaświadczenia o stanie zdrowia na druku OL-9. Zaświadczenie wypełnia lekarz prowadzący. Następnie dokumenty są analizowane przez lekarza orzecznika ZUS, który stwierdzi, czy osoba jest niezdolna do pracy lub samodzielnej egzystencji. Decyzja następuje w ciągu 30 dni.
Warto dodać, że świadczenie nie przysługuje emerytom, którzy w ciągu miesiąca spędzili więcej niż 2 tygodnie w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub pielęgnacyjno-opiekuńczym. Podczas kampanii wyborczej pojawił się pomysł, aby dodatek pielęgnacyjny był wypłacany automatycznie po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego, niezależnie od stanu zdrowia i sytuacji socjalnej. Póki co, nie wiadomo, czy pomysł zostanie zrealizowany.
Z tych dodatków możesz skorzystać od razu po przejściu na emeryturę
Osoby, które osiągnęły ustawowy wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), mają prawo skorzystać również z wielu innych dodatków, o ile spełniają określone warunki. Jakie dodatkowe świadczenia mogą uzyskać?
- Dodatek dla przymusowo zatrudnianych - dotyczy osób, które w latach 1949-1959 były przymusowo zatrudnione w kamieniołomach, kopalniach węgla lub zakładach rud uranowych. Wymaga złożenia wniosku oraz zaświadczenia Wojskowej Komendy Uzupełnień o rodzaju i okresie przymusowego zatrudnienia. Od 1 marca dodatek wyniesie 330,07 zł.
- Dodatek za tajne nauczanie - przysługuje nauczycielom, którzy w trakcie II Wojny Światowej prowadzili tajne nauczanie lub przed 1 września 1939 roku nauczali w polskich szkołach na terenie Wolnego Miasta Gdańska lub III Rzeszy. Wymaga złożenia wniosku i zaświadczenia z kuratorium oświaty. Od 1 marca dodatek wyniesie 330,07 zł.
- Dodatek dla weterana poszkodowanego - dotyczy osób, które zostały skierowane do działań wojskowych poza granice Polski i doznały uszczerbku na zdrowiu. Wysokość świadczenia wynosi od 10 do 80 proc. najniższej emerytury (od 1 marca 1780,96 zł)i zależy od procentu uszczerbku na zdrowiu. Aby otrzymać dodatek, trzeba złożyć wniosek i zaświadczenie o statusie weterana poszkodowanego.
- Dodatek kombatancki oraz kompensacyjny - przysługuje kombatantom i ofiarom represji. Z dodatku kompensacyjnego mogą też skorzystać wdowy po kombatancie lub osobie represjonowanej. Konieczne jest złożenie wniosku oraz zaświadczenia potwierdzającego uprawnienia kombatanckie. Od 1 marca dodatki wyniosą odpowiednio 330,07 zł i 49,51 zł.
- Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych, poddanych represjom - wysokość tego świadczenia zależy od liczby pełnych miesięcy trwania pracy. Od 1 marca wynosi od 16,55 zł do 313,61 zł. Wymaga złożenia wniosku, dokumentów potwierdzających rodzaj i okres represji, a także opinię stowarzyszenia osób poszkodowanych.
- Świadczenie dla cywilnych niewidomych ofiar wojny - dotyczy osób, które doświadczyły traumy wojennej. Wymaga złożenia wniosku oraz orzeczenia o niepełnosprawności, zaświadczenia o utracie wzroku oraz dowodów potwierdzających okoliczności wypadku. Osoby niewidome mogą też złożyć orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy z powodu utraty wzroku. Wysokość tego świadczenia jest równa rencie socjalnej i od 1 marca wyniesie 1780,96 zł.
Osoby, które osiągnęły ustawowy wiek emerytalny mogą też skorzystać z ryczałtu energetycznego i ekwiwalentów (z tytułu prawa do bezpłatnego węgla i dla byłych pracowników kolei). W każdym przypadku konieczne jest złożenie wniosku. Wszystkie świadczenia są wypłacane razem z emeryturą lub rentą.