Oprócz podstawowej emerytury z ZUS istnieją jeszcze inne dodatki dla emerytów, które przysługują im z różnych tytułów. Aby je otrzymać, czasami wystarczy złożyć odpowiedni wniosek. O jakich dodatkach mowa? O tym w artykule.
- Dodatek pielęgnacyjny 2024: Kiedy się należy? Ile wynosi?
- Kombatancki dodatek do emerytury
- Tajne nauczanie - dodatek do emerytury
- Dla przymusowo zatrudnianych - dodatek do emerytury
- Dodatek za status poszkodowanego weterana
Dodatki do emerytury można rozgraniczyć ze względu na kryterium wiekowe. Niektóre z nich mogą otrzymać seniorzy od razu po otrzymaniu decyzji o emeryturze, inne zaś dopiero po ukończeniu odpowiedniej liczby lat.
Dodatek pielęgnacyjny 2024: Kiedy się należy? Ile wynosi?
Dodatek pielęgnacyjny należy się seniorom po 65 roku życia. Żeby go otrzymać, należy wcześniej złożyć odpowiedni wniosek. Po rozpatrzeniu go przez lekarza orzecznika ZUS i rozeznaniu o całkowitej niezdolności do pracy, a także do samodzielnej egzystencji. DO tego potrzebne będą również dokumenty świadczące o stanie zdrowia seniora.
Dane pacjenta wypełnia lekarz prowadzący na druku OL-9, który można pobrać ze strony www.zus.pl. nie później jednak niż miesiąc przed dniem, w którym składamy wniosek o dodatek pielęgnacyjny. Emeryci, którzy ukończyli 75 lat, nie muszą składać wniosku ani dokumentów o stanie zdrowia, gdyż im przysługuje prawo z urzędu do dodatku pielęgnacyjnego. Będzie on wypłacany razem z emeryturą.
W przypadku, kiedy osoba będzie przebywała w zakładzie opiekuńczo-leczniczym czy w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, powyżej 2 tygodni w miesiącu, wtedy dodatek ten jej się nie należy.
Kwota dodatku pielęgnacyjnego od 1 marca 2023 r. opiewa na kwotę 294,35 zł. Jest on objęty waloryzacją razem ze zmianą wysokości emerytur i rent.
Kombatancki dodatek do emerytury
W sytuacji, kiedy osoba pobiera emeryturę lub rentę i jest kombatantem lub ofiarą represji, może ubiegać się o dodatek kombatancki i dodatek wyrównawczy. Z tego przywileju może skorzystać również wdowa czy wdowiec po zmarłym małżonku.
Aby otrzymywać te dodatki, należy złożyć wniosek do ZUS. Podobnie jak emerytury czy renty podlegają one corocznej waloryzacji. Dodatek kompensacyjny wynosi 15 proc. dodatku kombatanckiego tj. kwota 294,39 i 44,16 zł.
Tajne nauczanie - dodatek do emerytury
Dodatek ten przysługuje osobom, które są nauczycielami oraz:
- w czasie okupacji podczas II wojny światowej prowadziły tajne nauczanie,
- przed 1 września 1939 r. nauczali w języku polskim w szkołach polskich na terenie III Rzeszy Niemieckiej lub byłego Wolnego Miasta Gdańska.
Aby go otrzymać, należy również w tym przypadku, złożyć wniosek do ZUS i spełnić przynajmniej jedną z powyższych przesłanek.
Kwota dodatku za tajne nauczanie aktualnie stanowi 294,39 zł, podlega waloryzacji wspólnie z podwyżką emerytur i rent w miesiącu, w którym następuje waloryzacja.
Dla przymusowo zatrudnianych - dodatek do emerytury
Ten dodatek przysługuje byłym żołnierzom, którzy byli zmuszani do pracy oraz:
- byli żołnierzami zastępczej służby wojskowej i w latach 1949–1959
- zostali przymusowo zatrudnieni w kopalniach węgla, kamieniołomach lub w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych,
- byli żołnierzami z poboru w 1949 r. wcielonymi do ponad kontyngentowych brygad „Służby Polsce” i zostali przymusowo zatrudnieni w kopalniach węgla i kamieniołomach,
- byli żołnierzami przymusowo zatrudnionymi w batalionach budowlanych w latach 1949–1959
Rekompensata pieniężna obowiązuje bez względu na okres trwania przymusowego zatrudnienia, w kwocie równej kwocie dodatku kombatanckiego. Kwota jego wynosi 294,39 zł.
Dodatek za status poszkodowanego weterana
Weteran poszkodowany to osoba, która była skierowana do udziału w działaniach poza granicami państwa (np. w misji pokojowej lub stabilizacyjnej) i w wyniku wypadku lub choroby doznała uszczerbku na zdrowiu i z tego tytułu przyznano jej świadczenia odszkodowawcze. Aby go otrzymać, również należy złożyć stosowny wniosek.
Dodatek jest wyliczany na podstawie najniżej emerytury, a wysokość dodatku zależy m.in. od ustalonego procentu uszczerbku na zdrowiu.
Dodatki do emerytury dla cywilnych ofiar wojny
Świadczenie to skierowane jest do cywilnych, niewidomych ofiar na skutek działań wojennych. O przyznanie rekompensaty należy złożyć wniosek do ZUS-u. To zadośćuczynienie za poniesione szkody jest równe kwocie renty socjalnej i najniższej emerytury. Co roku jest podwyższane i wypłacane wraz z emeryturą czy rentą.
Uprawnieni do dodatku dla cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych posiadający orzeczoną przez lekarza orzecznika ZUS niezdolność do samodzielnej egzystencji, mają również prawo do wyższego dodatku pielęgnacyjnego o 50%.
Deportowani emeryci - dodatek do emerytury
Dodatek do emerytury dla osób deportowanych do pracy przymusowej, a także osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR - to te osoby, które podlegały represjom (tzw. osób represjonowanych). Ci emeryci powinni złożyć wniosek o przyznanie tego świadczenia. Jaka kwota zostanie im przyznana, jest uzależnione od liczby pełnych miesięcy pracy przymusowej. Dodatek przysługuje za każdy miesiąc pracy (co najmniej 6 miesięcy), nie więcej jednak niż za 20 miesięcy pracy.
Ten dodatek dla osób deportowanych jest co roku podwyższany. Obecnie opiewa na kwotę w granicach 14.76 zł a 279.71 zł.
Czytaj też: Zła wiadomość dla seniorów. Oni nie dostaną 13. i 14. emerytury