Umowa zlecenia po ustaniu etatu nie zawsze pozbawi zasiłku

Jeśli w okresie pobierania zasiłku chorobowego umowa zlecenia nie była faktycznie realizowana przez ubezpieczonego, to nie ma podstaw, aby ZUS odmówił przyznania zasiłku.

ZUS odmówił zasiłku chorobowego za okres od 2 do 30 listopada 2023 r. Do 15 listopada 2023 r. pracowałem na etacie w firmie. ZUS uznał, że po ustaniu tytułu ubezpieczenia kontynuowałem działalność zarobkową z tytułu umowy zlecenia w innej firmie, ale ja w tym okresie nie miałem żadnych zleceń mimo podpisanej umowy. Czy istnieją podstawy do podważenia decyzji ZUS?

Kluczowe znaczenie w tej sprawie ma art. 13 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa), z którego wynika, że zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, a także z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia, nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy m.in. kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.

W orzecznictwie sądowym akcentuje się, że w przypadku umów zlecenia dla spełnienia przesłanki negatywnej prawa do zasiłku chorobowego (kontynuowania wcześniej podjętej działalności zarobkowej) konieczne jest wykazanie rzeczywistej aktywności, ukierunkowanej na uzyskanie dochodu, a nie samego faktu formalnego związania zawartymi wcześniej umowami zlecenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 9 czerwca 2022 r., sygn. akt III USK 463/21).

W kontekście podanego stanu faktycznego szczególnie użyteczne może być stanowisko zawarte w wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia z 8 lutego 2022 r., sygn. akt IV U 1756/21. W podanym orzeczeniu sąd rozpatrywał podobny stan faktyczny, w którym ubezpieczona w okresie pobierania zasiłku chorobowego (mimo że była formalnie związana umową zlecenia) nie wykonywała żadnych prac i nie miała za ten okres wypłaconego żadnego wynagrodzenia. W toku postępowania zleceniodawca potwierdził, że nie zlecał ubezpieczonej żadnych prac. Podane okoliczności, zdaniem sądu, przesądzały o tym, że w spornym okresie zasiłkowym ubezpieczona nie kontynuowała działalności zarobkowej w rozumieniu art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej. Sąd zmienił zatem decyzję ZUS i przyznał ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za sporny okres.

Podobnie w opisywanej sytuacji, skoro umowa zlecenia nie była faktycznie realizowana przez ubezpieczonego, to nie ma podstaw, aby ZUS odmówił przyznania zasiłku chorobowego. Istnieją więc podstawy do zaskarżenia decyzji ZUS. ©℗