Pracownik w 1976 r. został zakwalifikowany do II grupy renty inwalidzkiej, a w 1992 r. potwierdzono u niego całkowitą niezdolność do pracy. Od tego czasu pobierał rentę i pracował jednocześnie w spółdzielni inwalidów. W 2014 r. został zwolniony z pracy z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Mężczyzna odwołał się do sądu I instancji. Argumentował, że pracodawca nie powinien go zwolnić, bo był w okresie ochronnym, o którym mowa w art. 39 kodeksu pracy (zgodnie z tym przepisem pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego). Dodatkowo wskazał, że nie ma do niego zastosowania art. 40 k.p., który jest odstępstwem od tej zasady. W myśl tego przepisu art. 39 nie ma zastosowania w razie uzyskania przez zatrudnionego prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Zwolniony przekonywał, że art. 40 dotyczy osób, które nabyły prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności w okresie ochronnym. Sąd I instancji nie zgodził się z tą argumentacją. Orzekł, że dotyczy to wszystkich sytuacji nabycia prawa do renty – zarówno przed uzyskaniem wieku ochronnego, jak i w jego trakcie.
Mężczyzna od tej decyzji odwołał się do sądu drugiej instancji. Ten zdecydował się wystąpić do Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym. Zapytał, czy użyty w art. 40 k.p. zwrot „w razie uzyskania przez pracownika prawa do renty” dotyczy wyłącznie sytuacji, w której prawo to (na podstawie decyzji organu rentowego) zostało uzyskane w okresie ochronnym, czy również takiej, w której pracownik nabył to prawo wcześniej i w dalszym ciągu jest uprawniony do pobierania świadczenia.
Nie przysługuje ci emerytura? Możesz dostać świadczenie w drodze wyjątku
Nie przysługuje ci emerytura? Możesz dostać świadczenie w drodze wyjątku

Zobacz również
Sąd Najwyższy orzekł, że art. 40 k.p., który zwalnia z przestrzegania przez pracodawcę art. 39, ma zastosowanie nie tylko do zatrudnionych, którzy nabyli prawo do renty w trakcie okresu ochronnego. Według składu orzekającego przepis art. 40 k.p. dotyczy również tych, którzy wcześniej nabyli prawo do tego świadczenia. W efekcie żadna z osób z prawem do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy nie podlega ochronie przed zwolnieniem z art. 39 k.p.
Zdaniem Sądu Najwyższego ustawodawca, wprowadzając art. 39, chciał zadbać o osoby, którym niewiele brakuje do nabycia uprawnień emerytalnych. Pracownikom zwolnionym w tym okresie trudno byłoby bowiem znaleźć pracę i tym samym posiadać środki do życia. Ten przepis ma charakter socjalny. W efekcie nie można go stosować do pracowników, którzy nabyli uprawnienia do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Takie osoby mają środki do życia z tytułu otrzymywanego świadczenia.
ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 27 stycznia 2016 r., sygn. akt III PZP 9/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia