Pracownik samorządowy jest wynagradzany comiesięczną stałą stawką zasadniczą. Poza tym otrzymuje dodatek stażowy, który przysługuje i jest wypłacany także za okresy pobierania zasiłków chorobowych i opiekuńczych. Co roku otrzymuje też dodatkowe wynagrodzenie roczne. Pracownik zachorował w listopadzie br. W lutym br. została wypłacona trzynastka za 2021 r., którą należy uzupełnić o okresy niezdolności do pracy z powodu choroby. Problem w tym, że w trzynastce został uwzględniony dodatek za staż pracy za okresy przepracowane. Jak uzupełnić to wynagrodzenie roczne do wynagrodzenia chorobowego, skoro dodatek stażowy nie podlega wliczeniu do podstawy zasiłków? Czy dopełnić całą trzynastkę, czy może wyłączyć dodatek stażowy i dopiero potem ją uzupełnić?

odpowiedź

Należy uzupełnić całą wypłaconą trzynastkę, bez wyodrębniania dodatku stażowego. Trzynastka nie przysługuje bowiem za okresy nieobecności, w tym z powodu choroby, dlatego podlega uzupełnieniu.

Składniki miesięczne…

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli więc pracownik zachorował w listopadzie 2022 r., to podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego należy obliczyć z wynagrodzeń wypłaconych za okres od listopada 2021 r. do października 2022 r.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku/wynagrodzenia chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Tu należy przypomnieć, że zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych dodatek za wieloletnią pracę przysługuje pracownikowi samorządowemu za dni, za które otrzymuje wynagrodzenie, oraz za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby albo konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które pracownik samorządowy otrzymuje z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia społecznego. Oznacza to, że dodatek stażowy nie podlega wliczeniu do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych.

...i roczne

Natomiast składniki wynagrodzenia takie jak premie, nagrody lub dodatki, przysługujące za okresy roczne, wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości stanowiącej jedną dwunastą kwoty wypłaconej pracownikowi za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc, do których pracownik nie zachowuje prawa w okresie pobierania zasiłku, zmniejszane proporcjonalnie w związku z usprawiedliwioną nieobecnością w pracy zgodnie z przepisami płacowymi, podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku po uzupełnieniu zgodnie z ogólnymi zasadami.
W odniesieniu do trzynastki jako składnika wynagrodzenia należy wyjaśnić, że pracownik jednostki budżetowej nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Natomiast pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem że okres ten wynosi co najmniej sześć miesięcy. Trzynastkę ustala się w wysokości 8,5 proc. sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy.
Zatem u pracownika do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego za listopad br. powinna być wliczona 1/12 część trzynastki wypłaconej za 2021 r., po uprzednim jej uzupełnieniu. Dla celów ustalenia podstawy zasiłków dokonuje się uzupełnienia danego składnika jako całości.
Zgodnie z komentarzem ZUS do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa składnik roczny, którym jest dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. trzynastka), może być uzupełniony z zastosowaniem metody przewidzianej:
  • dla zmiennych składników wynagrodzenia, tj. kwotę otrzymanego składnika rocznego, po pomniejszeniu o kwotę potrąconych składek, dzieli się przez liczbę dni przepracowanych w roku kalendarzowym oraz mnoży przez liczbę dni, którą pracownik przepracowałby w roku kalendarzowym, albo
  • dla stałych składników wynagrodzenia, tj. może być przyjęty w kwocie, którą pracownik otrzymałby, gdyby w danym roku kalendarzowym nie chorował, a więc w kwocie równej 8,5 proc. sumy pełnego wynagrodzenia, które pracownik otrzymałby w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie. ©℗
Podstawa prawna
• art. 36 ust. 1, art. 41 ust. 1, art. 42 ust. 3 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1732)
• art. 2, art. 4 ust. 1 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1872)
• par. 7 rozporządzenia Rady Ministrów z 25 października 2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. poz. 1960)