Przedsiębiorca musi wystawić zaświadczenie o wysokości osiągniętego przychodu dla każdego emeryta lub rencisty (również dla pracownika pobierającego rentę rodzinną) zatrudnionego na podstawie umowy o pracę lub zlecenia. Na tej podstawie
ZUS obliczy, czy powinien zmniejszyć lub zawiesić emeryturę albo rentę. Zaświadczenie trzeba przesłać do właściwej jednostki ZUS do końca lutego. Ponieważ w bieżącym roku ostatni dzień lutego przypada w sobotę, termin przesuwa się na 2 marca. Nie dotyczy to jednak emerytów, którzy wiek emerytalny osiągnęli przed podjęciem zatrudnienia. Należy zatem pamiętać o zróżnicowaniu wieku emerytalnego dla różnych grup wiekowych.
Jakie dane
Zaświadczenie powinno zawierać informacje o przychodzie emeryta/rencisty w roku kalendarzowym, [przykład 1] wobec czego ważna jest data wypłaty wynagrodzenia. Przedsiębiorcy wypłacający pensje do 10. dnia następnego miesiąca wykażą w zaświadczeniu
wynagrodzenia od grudnia 2013 r. (wypłacone w styczniu 2014 r.) do listopada 2014 r. (wypłacone w grudniu 2014 r.).
W zaświadczeniu należy ująć wszystkie składniki będące przychodem oraz wchodzące do podstawy wymiaru składek.
Dodatkowo należy wykazać wysokość wypłaconych: zasiłków (chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego),
wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego, mimo że nie stanowią one podstawy składek na ubezpieczenia społeczne.
Analogiczne informacje trzeba umieścić w zaświadczeniu emeryta/rencisty, który z tytułu wykonywania czynności na podstawie umowy-zlecenia otrzymał w 2014 r. przychód podlegający oskładkowaniu. [przykład 2] Natomiast jeśli zatrudniono dodatkowo w ramach umowy-zlecenia własnego pracownika, w zaświadczeniu należy zsumować przychód osiągnięty w poszczególnych miesiącach.
Podawanie miesiąca, w którym wystąpił przychód, ma na celu przekazanie organowi rentowemu informacji, w którym miesiącu doszło do ewentualnego przekroczenia, a tym samym, od którego miesiąca należało zmniejszyć
świadczenie lub je zawiesić.
Mniejsze świadczenie
W przypadku wystawienia zaświadczenia sumującego przychody w całym roku – jeśli nie przekroczyły one progu uprawniającego do zmniejszenia – podawanie przychodu w podziale na poszczególne miesiące nie będzie konieczne. Emeryturę się zmniejsza, jeśli świadczeniobiorca zarobił więcej niż 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia, zawiesza – jeśli zarobił więcej niż 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
W zaświadczeniu, oprócz przychodów, należy umieścić dane zakładu pracy/zleceniobiorcy,
dane osobowe identyfikujące pracownika-emeryta oraz numer świadczenia, o ile jest pracodawcy znany. Można w zaświadczeniu podać numer telefonu osoby, która zaświadczenie wystawiła – ułatwi to ewentualny kontakt w przypadku jakichkolwiek wątpliwości ze strony organu rentowego.
Brak obowiązku
Pracodawca nie ma obowiązku wystawienia zaświadczenia dla pracownika/zleceniobiorcy, który:
● osiągnął wiek emerytalny przed podjęciem pracy zarobkowej lub przed przejściem na emeryturę;
● jest uprawniony do renty: inwalidy wojennego, z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia; dotyczy to także osób uprawnionych do rent rodzinnych po tych inwalidach;
● jest uprawniony do renty inwalidy wojskowego w związku ze służbą wojskową i renty rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć pozostaje w związku ze służbą wojskową;
● osiągnął przychód z tytułu wykonywania umowy niepodlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych (np. umowa o dzieło), gdyż przychody z takiej działalności nie mają wpływu na zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń emerytalno-renowych.
Zaświadcza się, że ABC sp. z o.o. w okresie od 1 marca 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. zleciła wykonanie czynności (umowa zlecenie) osobie z ustalonym prawem do emerytury:
Pan Jan Kowalski, Warszawa, ul. Jasna 1/1, PESEL: 52132610481
Zleceniobiorca z tytułu wykonywania umowy zlecenia w poszczególnych miesiącach 2014 r. uzyskał przychody przyjmowane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości:
W wyżej wskazanym okresie odprowadzono składki na ubezpieczenia społeczne i nie wypłacono zleceniobiorcy żadnych innych wypłat, które podlegałby uwzględnieniu przy ustalaniu przychodu mającego wpływ na zawieszenie lub zmniejszenie pobieranego świadczenia. Ponadto zaświadcza się, iż we wskazanym okresie ww. nie korzystał z urlopu bezpłatnego, nie pobierał wynagrodzenia ani zasiłku chorobowego.
Na podstawie stosunku pracy
Zaświadcza się, że ABC sp. z o.o. w okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. zatrudniał osobę z ustalonym prawem do emerytury:
Pan Jan Kowalski, Warszawa, ul. Marszałkowska 2/2, PESEL: 52132610481
Z tytułu wykonywania umowy o pracę w poszczególnych miesiącach 2014 r. pracownik uzyskał przychody przyjmowane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości:
marzec 1200 zł plus 639,96 zł (wynagrodzenie chorobowe)
Ponadto zaświadcza się, że we wskazanym okresie ww. pracownik
– korzystał z urlopu bezpłatnego w okresie 29–31 grudnia 2014 r.
– miał zwolnienie lekarskie w okresie od 3–14 marca 2014 r.
W wyżej wskazanym okresie odprowadzono składki na ubezpieczenia społeczne i nie wypłacono pracownikowi żadnych innych wypłat, które podlegałby uwzględnieniu przy ustalaniu przychodu mającego wpływ na zawieszenie lub zmniejszenie pobieranego świadczenia.
Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury lub renty (Dz.U. nr 58, poz. 290 ze zm.).