15 maja to Międzynarodowy Dzień Rodzin ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych. To dobra okazja do przyjrzenia się bliżej działaniom prowadzonym na rzecz rodzin w Polsce. A z każdym rokiem jest ich coraz więcej
W tym roku Międzynarodowy Dzień Rodzin przypadał w niedzielę. Z tej okazji w Raszkowie w województwie wielkopolskim odbył się piknik rodzinny z udziałem premiera Mateusza Morawieckiego oraz minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg.
- Rodzina niezmiennie pozostaje w centrum działań rządu Zjednoczonej Prawicy, a jej szczęście to najważniejsza wartość i cel do realizacji. Pomimo różnych przeszkód, które pojawiają się na naszej drodze, konsekwentnie i odpowiedzialnie realizujemy wprowadzone programy oraz tworzymy nowe, aby pomagać polskim rodzinom. Ponieważ to rodzina stanowi ważne oparcie w życiu człowieka, chroni i daje siłę - mówi Marlena Maląg i dodaje, że z badań przeprowadzonych przez CBOS wynika, że pomimo dużych zmian społecznych i ekonomicznych, które zaszły w naszym społeczeństwie w ostatnim dziesięcioleciu, rodzina niezmiennie pozostaje wśród najważniejszych wartości. Na pierwszym miejscu wymienia ją 80 proc. Polaków. Zdrowie znajduje się na drugim miejscu, a na trzecim spokój.
Dlatego Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wspiera polskie rodziny w ich codziennym życiu, rozwijając swoją pomoc na wielu poziomach.
- Wszystko, co robimy, ma na celu poprawę sytuacji i jakości życia rodzin w Polsce. Dzieci, rodzice, dziadkowie, przedsiębiorcy, pracownicy, osoby z niepełnosprawnościami, mieszkańcy miast, miasteczek i wsi. Rodziny tworzą wszyscy. Dzisiaj jednak zachęcam do przyjrzenia się bliżej działaniom skierowanym wprost do rodzin z dziećmi - od sztandarowego programu „Rodzina 500+”, rodzinnego kapitału opiekuńczego i dofinansowania do żłobków, przez Kartę Dużej Rodziny aż po program „Mama 4+”. I nie tylko - mówi Marlena Maląg.
Rodzina 500+. Bezpieczeństwo i spełnione marzenia
Dokładnie półtora miesiąca temu było obchodzone 6-lecie programu „Rodzina 500+”. Jak podkreślają przedstawiciele MRiPS, przez te wszystkie lata udowodnił on, że inwestycja w rodzinę jest możliwa, pozwolił wzmocnić domowe budżety, dał poczucie bezpieczeństwa oraz szansę na spełnienie wielu większych i mniejszych marzeń.
Świadczenie wychowawcze wypłacane w ramach programu „Rodzina 500+” wynosi 500 zł miesięcznie. Przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18. roku życia, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę. Daje to w sumie 6 tys. zł rocznego wsparcia na dziecko. Z kolei długi okres finansowania - trwający od narodzin aż po osiągnięcie pełnoletniości - powoduje, że rodzina może otrzymać w sumie aż 108 tys. zł wsparcia na jedno dziecko.
O świadczenie może wystąpić matka lub ojciec dziecka, opiekun fizyczny, prawny, ale też w określonych przypadkach dyrektor domu pomocy społecznej, rodzina zastępcza czy placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego, socjalizacyjnego, interwencyjnego i specjalistyczno-terapeutycznego.
Jak podsumowuje MRiPS, każdego miesiąca świadczenie trafia do 6,6 mln dzieci. Od uruchomienia programu w kwietniu 2016 r. wypłacono rodzinom w sumie już 188 mld zł.
/>
- Nie mamy wątpliwości, że to dobra inwestycja, która opłaca się wszystkim. Lepsze dzisiaj samych rodzin, dzieci, to lepsze jutro nas wszystkich. Przypomnę, że w 2015 r., gdy zapowiadaliśmy wprowadzenie programu „Rodzina 500+”, nasi polityczni przeciwnicy pukali się w głowę. To niemożliwe, Polski na to nie stać, obiecują gruszki na wierzbie - tak mówili. Gdy okazało się, że dotrzymaliśmy słowa, że inwestowanie w rodziny jest możliwe - zaczęli uderzać w Polaków. Padały niewybredne komentarze o rozdawnictwie, o wspieraniu patologii, o wydawaniu pieniędzy na alkohol. Takie zdanie o Polakach mają nasi poprzednicy - mówi Marlena Maląg.
Nowy okres świadczeniowy programu „Rodzina 500+” rozpocznie się 1 czerwca tego roku i będzie obowiązywał do 31 maja 2023 r. Aby dalej otrzymywać świadczenie, konieczne jest złożenie nowego wniosku. Można to zrobić wyłącznie drogą elektroniczną. Rodzice mają jednak do dyspozycji 3 kanały - portal Emp@tia. Można bowiem skorzystać w tym celu z portalu Emp@tia Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, Platformy Usług Elektronicznych ZUS lub bankowości elektronicznej.
Rodzinny kapitał opiekuńczy. Wsparcie dla najmłodszych
Godzenie życia rodzinnego z codzienną pracą zawodową to często spore wyzwanie dla rodziców - szczególnie gdy pociecha jest jeszcze mała - a zapewnienie fachowej opieki wiąże się nierzadko ze znacznymi kosztami.
Z myślą o takich rodzinach z początkiem tego roku wszedł w życie rodzinny kapitał opiekuńczy, czyli nowe rozwiązanie dla rodzin z najmłodszymi dziećmi.
Nowe świadczenie to nawet 12 tys. zł wypłacanych po 500 zł co miesiąc przez okres dwóch lat lub po 1 tys. zł miesięcznie przez rok. Przysługuje ono na drugie i każde kolejne dziecko w wieku od ukończenia 12 miesięcy do 35. miesiąca życia. Jego wypłata jest niezależna od kryterium dochodowego. Świadczenie przysługuje nie tylko rodzicom, lecz także osobom, które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu z wnioskiem o jego adopcję.
Jak szacuje MRiPS, w 2022 r. z rodzinnego kapitału opiekuńczego skorzysta ok. 615 tys. dzieci. Kwota wsparcia sięgnie natomiast prawie 3,1 mld zł.
Wnioski o rodzinny kapitał opiekuńczy, podobnie jak w programie „Rodzina 500+”, można składać tylko drogą elektroniczną przez portal Emp@tia Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, PUE ZUS lub bankowość elektroniczną.
Dofinansowanie do żłobka. Bardziej przystępna opieka
MRiPS nie zapomniało też o pozostałych dzieciach - pierwszych i jedynych w rodzinie, a także tych, które np. z powodu wieku nie kwalifikują się do rodzinnego kapitału opiekuńczego.
- Z myślą o nich, o tych rodzinach 1 kwietnia tego roku uruchomiliśmy dofinansowanie do pobytu w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Wynosi ono nawet 400 zł miesięcznie, które trafi bezpośrednio do placówki. Zależy nam, by ta opieka była bardziej przystępna - dzięki nowemu rozwiązaniu rodzice zapłacą za nią mniej - wskazuje minister Marlena Maląg.
W tym roku ze wsparcia ma skorzystać około 110 tys. dzieci.
Ścieżka wnioskowania o dofinansowanie jest taka sama jak w przypadku rodzinnego kapitału opiekuńczego (portal Emp@tia, PUE ZUS, bankowość elektroniczna).
Co istotne, chociaż dofinansowanie weszło w życie 1 kwietnia, przysługuje z wyrównaniem od 1 stycznia 2022 r. Warunkiem jest jednak złożenie wniosku do końca maja tego roku.
Maluch+. Więcej miejsc opieki nad dziećmi do lat trzech
- Zależy nam, by każdy, kto zdecyduje się na powierzenie opieki nad swoim dzieckiem żłobkowi, klubowi dziennemu czy dziennemu opiekunowi - miał taką możliwość. Wspieranie rozwoju sieci tych placówek, dofinansowanie tworzenia nowych miejsc i dofinansowanie działania już istniejących to najważniejsze założenia programu „Maluch+” - mówi szefowa resortu rodziny.
Dzisiaj w Polsce funkcjonuje już ponad 7,7 tys. placówek, w których znajduje się 222 tys. miejsc opieki. W 2015 r. takich miejsc było zaledwie 84 tys.
Ubiegłoroczny budżet programu „Maluch+” to 450 mln zł. W ramach edycji 2021 przeznaczono dofinansowanie na utworzenie ponad 25 tys. nowych miejsc opieki oraz dalsze funkcjonowanie prawie 113 tys.
Dobry start. Spokojny start w nowy rok szkolny
MRiPS zadbało też o starsze dzieci. 1 września to ważna data zarówno dla uczniów, jak i rodziców. Zakup wyprawki szkolnej - zwłaszcza dla większej liczby dzieci - to spore koszty.
- Aby odciążyć domowe budżety rodzin z dziećmi w wieku szkolnym, już w 2018 r. uruchomiliśmy program „Dobry start”. To 300 zł jednorazowego wsparcia na wyprawkę szkolną dla każdego uczącego się dziecka - mówi Marlena Maląg.
W latach 2018-2021 z pomocy korzystało corocznie około 4,4 mln dzieci, a łączna kwota wsparcia przekroczyła 5,3 mld zł. W tym roku na realizację programu zaplanowano 1,33 mld zł.
Świadczenie wypłacane jest raz w roku dla dzieci rozpoczynających rok szkolny, uczących się do ukończenia 20. roku życia, a w przypadku dzieci z niepełnosprawnościami - do 24. roku życia.
Aby je otrzymać, należy złożyć wniosek. Może to zrobić matka, ojciec, opiekun prawny dziecka lub opiekun faktyczny dziecka (opiekun faktyczny to osoba faktycznie sprawująca opiekę nad dzieckiem, która wystąpiła do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka). Wniosek o świadczenie dla dzieci, które przebywają w pieczy zastępczej, składa rodzic zastępczy, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka lub dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej.
Od 1 lipca 2021 r., zgodnie z wprowadzonymi zmianami do rządowego programu „Dobry start”, zmieniły się zasady naboru wniosków o przyznanie w jego ramach świadczenia. Według nowych zasad można je składać do ZUS tylko drogą elektroniczną, od 1 lipca do 30 listopada. Można to zrobić za pośrednictwem portalu informacyjno-usługowego Emp@tia na stronie https://empatia.mpips.gov.pl/, przez bankowość elektroniczną lub portal PUE ZUS. Wypłata przyznanego świadczenia będzie odbywać się wyłącznie w formie bezgotówkowej na wskazane konto bankowe.
Karta Dużej Rodziny. Zniżki na zakupy i wakacje
Wyjście do kina czy na basen z trójką lub czwórką dzieci to nie lada wyzwanie - nie tylko logistyczne, lecz przede wszystkim finansowe. Nie wspominając już o wyjeździe na wspólne wakacje. Znacznym odciążeniem jest Karta Dużej Rodziny.
To system zniżek dla rodzin 3+ w wielu miejscach w całej Polsce - zarówno w instytucjach publicznych, jak i w firmach prywatnych. Mowa o sklepach z odzieżą, obuwiem, a nawet biżuterią, tańszych prenumeratach np. czasopism, zakupie książek. Dzięki karcie rodziny zapłacą też mniej w wielu restauracjach i kawiarniach, parkach rozrywki, ośrodkach wypoczynkowych, kinach, muzeach, basenach. I wielu, wielu innych miejscach.
Dzisiaj w całym kraju zniżki oferuje 9,6 tys. partnerów w ponad 30 tys. lokalizacji w całej Polsce. Korzysta z nich prawie 1,2 mln rodzin, a liczba aktywnych kart przekroczyła 3,7 mln. Z każdym rokiem do programu przystępują kolejne firmy, przez co oferta jest coraz atrakcyjniejsza.
Mama 4+. Doceniamy trud rodzicielstwa
Rodzicielstwo to ogrom miłości i szczęścia, ale też wiele wyrzeczeń i poświęcenia. Wychowanie czwórki czy większej liczby dzieci to wyzwanie, które - szczególnie kilkadziesiąt lat temu - nierzadko uniemożliwiało, zwłaszcza kobietom, podjęcie pracy zawodowej. Rezygnując z pracy lub pracując za krótko, by uzyskać prawo do choćby minimalnej emerytury, po osiągnięciu wieku emerytalnego znajdowały się one w trudnym położeniu.
Do takich osób skierowany jest program „Mama 4+”. To rodzicielskie świadczenie uzupełniające przysługuje w wysokości minimalnej emerytury, a więc od 1 marca 2022 r. 1338,44 zł brutto.
Od początku marca 2019 r., gdy program „Mama 4+” wszedł w życie, do końca kwietnia 2022 r. łączna kwota wsparcia wyniosła prawie 1,4 mld zł. Świadczenie otrzymuje 71 tys. osób.
Trzynasta i czternasta emerytura. Ważne wsparcie dla seniorów
Dużym wsparciem dla korzystających z programu „Mama 4+” - ale nie tylko - są trzynasta i czternasta emerytura.
To z kolei dodatkowe środki na żywność, lekarstwa, również doposażenie mieszkania, opał czy małe remonty - seniorzy sami najlepiej wiedzą, na co przeznaczyć te pieniądze.
Trzynasta emerytura została wypłacona po raz pierwszy w 2019 r. Jest dodatkowym świadczeniem pieniężnym - od 2020 r. gwarantowanym ustawowo - dla wszystkich emerytów i rencistów w Polsce.
Świadczenie wypłacane jest dla ok. 9,7 mln osób, w wysokości najniższej emerytury, która obowiązuje od 1 marca danego roku. Tylko w tym roku całkowita kwota wypłat to ponad 13,1 mld zł.
Czternasta emerytura jest natomiast wsparciem finansowym dla osób starszych pobierających niższe emerytury i renty. Korzystają z niej również osoby otrzymujące świadczenia przedemerytalne, rentę socjalną czy rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Po raz pierwszy została wypłacona w 2021 r. W pełnej wysokości otrzymało ją ok. 8 mln emerytów i rencistów, zaś ok. 1,2 mln - w niepełnej. Początkowo miało być to jednorazowe wsparcie, jednak decyzją rządu czternasta emerytura zostanie wypłacona również w 2022 r. Całkowity koszt tego świadczenia w bieżącym roku wyniesie ok. 11,4 mld zł.
W tym roku dodatkowe wsparcie w ramach trzynastej i czternastej emerytury wyniesie prawie 25 mld zł. Od 2019 r. będzie to już ponad 70 mld zł.
120 mld zł na politykę społeczną w 2022 r.
W tym roku tylko na działania związane ze wsparciem rodzin w ramach różnego rodzaju programów, takich jak „Rodzina 500+”, „Dobry start”, „Maluch+”, nowego rodzinnego kapitału opiekuńczego - ale też innych - wydatki budżetu państwa wyniosą 62,3 mld zł.
- W sumie na realizację polityki społecznej w 2022 r. przeznaczymy prawie 120 mld zł. To pokazuje, że rodzina, że Polacy, naprawdę są naszym priorytetem. To nie tylko deklaracje, lecz konkretne działania - zaznacza szefowa MRiPS.
Tworzenie dobrego klimatu dla rodzin
Miliardowe nakłady na inwestycje w rodzinę - z naciskiem na inwestycje - to jedna strona medalu. Bo chociaż wsparcie finansowe jest bardzo ważne, bez tego trudno mówić o poprawie sytuacji i jakości życia polskich rodzin, nie jest wszystkim. Ogromne znaczenie ma tworzenie dobrego klimatu dla rodzin, budowanie przekonania, że rodzina to wspaniała przygoda, a rodzicielstwo - chociaż pełne wyzwań - to jedno z najpiękniejszych doświadczeń w życiu człowieka. Ma to miejsce m.in. przez wprowadzanie ułatwień i sprzyjających zmian podatkowych. Dobrą prognozą dla Polski jest również rynek pracy z niskim bezrobociem.
- Budowanie środowiska przyjaznego rodzinie nie jest rzeczą prostą. Szczególnie w czasie globalnych zawirowań, pandemii i toczącej się wojny w sąsiedniej Ukrainie. Nie zniechęcamy się jednak i trzymamy obranego kursu. Od lat udowadniamy, że zmiany na lepsze są możliwe - mówi Marlena Maląg i dodaje, że posiadanie dzieci nie musi zamykać rodziców, zwłaszcza matek, w domach.
- Możemy realizować się zawodowo, spotykać z ludźmi, korzystać z dostępnych atrakcji. By to ułatwić - rozwijamy dostęp do opieki nad najmłodszymi dziećmi, wspieramy tworzenie nowych miejsc, dopłacamy do opieki. Wszystko, co robimy, robimy z myślą o rodzinach - zaznacza Marlena Maląg.
Działania ministerstwa kierowane do rodzin z dziećmi nie pozostają bez echa. Dzięki wsparciu rodzice mają więcej możliwości spędzania wolnego czasu ze swoimi pociechami, realizując własne plany i marzenia.
- Zdjęliśmy również stygmat z rodzin wielodzietnych, podchodząc do nich z szacunkiem i zaangażowaniem. Słuchamy Polaków i odpowiadamy na ich potrzeby. Kierujemy pomoc oraz ochronę do wszystkich polskich rodzin już od wielu lat i naszą pracą pokazujemy, że dotrzymujemy danego słowa - podsumowuje minister Marlena Maląg.
PARTNER
/>