Prowadzę działalność gospodarczą i korzystam z ulgi na start. Niedługo ulga mi się kończy i będę musiał opłacać składki na ubezpieczenia społeczne. Rozpocznę jednak korzystanie z preferencyjnych składek. Opłacam podatek dochodowy według skali podatkowej. Czy Polski Ład zmienił coś w przepisach dotyczących tej ulgi? Czy nadal trzeba będzie opłacać składkę zdrowotną w pełnej wysokości, nawet gdy osiągnęło się stratę?

Zgodnie z art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej) w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. Zasada ta nie ma zastosowania do osób, które:
1) prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;
2) wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Preferencyjne zasady bez zmian
Polski Ład, a więc ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadza w tym przypadku żadnych zmian. Jak co roku zmianie ulega jednak wysokość składki. W związku z podwyższeniem wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2022 r. do 3010 zł zmieniła się także podstawa wymiaru preferencyjnych składek (903 zł), co przełożyło się na wzrost samych składek na ubezpieczenie społeczne do kwoty 285,71 zł (bez składki chorobowej 263,59 zł).
Polski Ład zrewolucjonizował natomiast zasady obliczania składki zdrowotnej, która będzie uzależniona od rodzaju opodatkowania, przychodu lub dochodu. Nie zwolnił przy tym korzystających z preferencyjnych składek ze składki zdrowotnej ani nie wprowadził dla nich specjalnych ulg w tym względzie.
Dochodu brak, ale płacić trzeba
Generalna zasada dotycząca sytuacji poniesienia straty nie uległa zmianie. Nawet jeśli przedsiębiorca ją poniósł, nie zwalnia go to z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne. W przypadku składek ubezpieczeniowych, jak wskazano wyżej, przedsiębiorca korzystający z art. 18a ustawy systemowej opłaca ją w stałej wysokości co miesiąc. Składka zdrowotna dla osoby opłacającej podatek w formie skali jest co prawda uzależniona od osiąganego dochodu, ale nie oznacza to, że strata pozwala na jej nieopłacenie. Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 2d ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w przypadku ponoszenia straty podstawę wymiaru składki stanowić będzie kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego 1 stycznia roku składkowego. Od 1 stycznia 2022 r. jest to 3010 zł. W konsekwencji wysokość składki w miesiącach, w których przedsiębiorca będzie ponosić stratę albo dochód nie przekroczy progu 3010 zł, wyniesie 270,90 zł.
Polski Ład. Logo / Dziennik Gazeta Prawna
Podstawa prawna
• art. 79 ust. 1, art. 81 ust. 2d ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1285; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2105)
• art. 8 ust. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 423; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2105)
• ustawa o 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2105; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2469)