Świadczenie pielęgnacyjne 2022: Ile wyniesie, komu przysługuje

W przyszłym roku opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają wyższe świadczenie pielęgnacyjne. Ile ono wyniesie w 2022 r.? Kto może je otrzymać?

Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą, która legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Osobami uprawnionymi do otrzymania świadczenia są:

matka albo ojciec;
opiekun faktyczny dziecka;
osoba, będąca rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
inna osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności). Osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1) rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

2) nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

3) nie ma osób takich jak opiekun faktyczny dziecka lub rodzina zastępca spokrewniona lub legitymują się one orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zgodnie art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej (jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia).

Jednakże należy mieć na uwadze treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. (sygn. akt K 38/13), w którym stwierdził on niekonstytucyjność powyższego przepisu w zakresie, w jakim różnicuje on prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności. Pomimo upływu lat orzeczenie to nie zostało zrealizowane przez ustawodawcę i przepis wciąż istnieje w postaci sprzecznej z ustawą zasadniczą.

Topolewska: Rząd nie radzi sobie ze świadczeniem pielęgnacyjnym [OPINIA]

W związku z powyższym (pisaliśmy o tym tutaj >>>>) opiekunowie postanowili wziąć sprawy w swoje ręce. „W tym celu osoby te odwołują się od decyzji odmawiającej pomocy finansowej i to otwiera im drogę do uzyskania wsparcia. Samorządowe kolegia odwoławcze (SKO) oraz wojewódzkie sądy administracyjne (WSA) stosują bowiem wprost wyrok trybunału i orzekają na korzyść opiekunów.”

Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego.

Komu nie przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego?

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę:

ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;

Również tutaj trzeba zaznaczyć, iż powyższy przepis został przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 26 czerwca 2019 r. (sygn. akt SK 2/17) uznany częściowo za niezgodny z Konstytucją. TK wskazał, że wymieniony przepis traci moc w zakresie, w jakim stanowi, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, że osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Po wejściu w życie orzeczenia (9 stycznia br.) taki opiekun po złożeniu w ośrodku pomocy społecznej wniosku o świadczenie pielęgnacyjne powinien więc otrzymać decyzję pozytywną. Okazuje się jednak, że część z nich ma kłopoty z uzyskaniem świadczenia, bo organy odwoławcze stawiają przed nimi dodatkowe wymagania, które nie wynikają z orzeczenia TK. Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj >>>>

ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna.

Ponadto, świadczenie nie zostanie przyznane, jeżeli osoba wymagająca opieki:

pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu.

Kolejne przypadki, które uniemożliwiają otrzymanie pomocy, to sytuacje, gdy na osobę wymagającą opieki:

Miasta postulują o zmiany w świadczeniu pielęgnacyjnym

inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna;
inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Jaka wysokość świadczenia pielęgnacyjnego?

Kwota świadczenia pielęgnacyjnego co roku jest waloryzowana 1 stycznia. Wysokość świadczenia uzależniona jest od płacy minimalnej. Wskaźnikiem waloryzacji jest bowiem procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę w porównaniu do kwoty z ubiegłego roku. Tak ustaloną stawkę zaokrągla się w górę do pełnych złotych. Od 1 stycznia 2022 r. będzie on wynosić 2119 złmiesięcznie (obecnie 1971 zł).

Kwotę świadczenia pielęgnacyjnego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Jak długo można pobierać świadczenie pielęgnacyjne?

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego zostaje ustalone na czas nieokreślony. Jeżeli jednak orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności zostało wydane na określony czas, wówczas świadczenie będzie przysługiwało do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa ważność orzeczenia.