Z inicjatywą w tym zakresie wyszła grupa posłów PiS. Wczoraj zajmował się nią Sejm.
Jest ona skierowana do działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych z powodów politycznych. Do tej pierwszej grupy zalicza się osoby, które od 1 stycznia 1956 r. do 4 czerwca 1989 r., łącznie przez co najmniej 12 miesięcy prowadziły, w ramach struktur zorganizowanych lub we współpracy z nimi, zagrożoną odpowiedzialnością karną działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności. Natomiast do drugiej kategorii kwalifikuje się ten, kto od 1 stycznia 1956 r. do 31 lipca 1990 r. podlegał różnym formom represji (np. był więziony, internowany, karnie wcielany do wojska czy szykanowany w pracy).
W projektowanej ustawie proponuje się przyznanie tym osobom prawa do jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 3 tys. zł. Muszą jednak do 31 grudnia br. mieć potwierdzony swój status na podstawie decyzji szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Ta instytucja miałaby też wypłacać świadczenie – z urzędu. Ma być ono wolne od egzekucji i nie podlegać wliczeniu do dochodu.
Skutki finansowe proponowanej zmiany to ok. 42 mln zł.
To nie pierwsze regulacje dotyczące tej grupy. Przykładowo osoby mające status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych mogą od 15 października 2020 r. ubiegać się o wyrównanie do emerytury, renty inwalidzkiej lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej do wysokości 2501,76 zł brutto miesięcznie. W tym roku wprowadzono dla nich również dodatkowe uprawnienia pracownicze. Przykładowo działaczom opozycji antykomunistycznej oraz osobom represjonowanym z powodów politycznych pozostającym w zatrudnieniu przysługuje dodatkowy pięciodniowy urlop w roku kalendarzowym. Obowiązuje ich też nowy, korzystniejszy sposób ustalania kapitału początkowego, który oznacza dla nich wyższe emerytury.