Pracownik zachorował w listopadzie 2021 r. Od 1 stycznia 2021 r. zarabia 15 000 zł, a wcześniej wynagrodzenie wynosiło 14 000 zł. W grudniu 2020 r. roczna podstawa wymiaru składek emerytalnej i rentowej przekroczyła próg 30-krotności. Do tego pracodawca opłaca mu pakiet medyczny o wartości 500 zł miesięcznie, bez względu na nieobecności. Jak prawidłowo ustalić podstawę zasiłku w listopadzie br.?
odpowiedź
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego za listopad 2021 r. wynosi 12 904,68 zł, bez wartości pakietu medycznego.
Nie wszystkie należności ograniczone
Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe m.in. pracowników w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. Ograniczenie nie dotyczy składek na ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe, zdrowotne, oraz na tzw. fundusze pozaubezpieczeniowe ‒ Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
W 2021 r. tzw. limit 30-krotności wynosi 157 770 zł (w 2020 r. wynosił 156 810 zł). Do osiągnięcia powyższej kwoty składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oblicza się i przekazuje do ZUS od podstawy wymiaru ustalonej na zasadach ogólnych, czyli od przychodów ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast od nadwyżki ponad wyznaczony roczny limit składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe się już nie pobiera. Tym samym płatnik składek jest zobowiązany zaprzestać obliczania i przekazywania składki na wymienione ubezpieczenia po przekroczeniu przez ubezpieczonego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek.
Przekroczenie progu
Osiągnięcie w danym roku limitu trzydziestokrotności wpływa więc na kwestię ustalania podstawy wymiaru zasiłków. Podstawę ich wymiaru stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (przy krótszym zatrudnieniu może być ustalana z okresu krótszego). Za wynagrodzenie uważa się w tym przypadku przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe, finansowanych ze środków pracownika. Jeżeli więc w danym miesiącu zawierającym się w okresie, z którego jest obliczana podstawa zasiłkowa, nastąpiło przekroczenie limitu trzydziestokrotności i w kolejnych miesiącach tego okresu była pobierana już tylko składka chorobowa, to ustalenie podstawy zasiłkowej wymaga szczególnej ostrożności. Wynagrodzenie trzeba pomniejszyć o odpowiednią wysokość składek, a w razie gdy w jednym miesiącu doszło do przekroczenia limitu i nieobecności usprawiedliwionej, wynagrodzenie należy uzupełnić, używając w niektórych przypadkach specjalnego wskaźnika. [przykład] ©℗
przykład
Podstawa zasiłku w listopadzie
W grudniu 2020 r. roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przekroczyła trzydziestokrotność prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na ten rok kalendarzowy, tj. kwotę 156 810 zł, a w listopadzie 2021 r. doszło do przekroczenia limitu 30-krotności na rok bieżący, w wysokości 157 770 zł.
Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za listopad 2021 r. powinno być przyjęte wynagrodzenie w następującej wysokości:
• Za listopad 2020 r. ‒ przychód 12 080,60 zł (przychód w wysokości 14 000 zł, po pomniejszeniu o kwotę potrąconych składek wynoszącą 1919,40 zł);
• Za grudzień 2020 r. ‒ przychód 13 340,59 zł (przychód w wysokości 14 000 zł, po pomniejszeniu o kwotę potrąconych składek wynoszącą 659,41 zł).
Przychód pracownika za okres od stycznia do listopada 2020 r. wyniósł 154 000 zł. Z uwagi na to, że przychód za grudzień 2021 r. spowodował przekroczenie trzydziestokrotności prognozowanego wynagrodzenia na ten rok, składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe za ten miesiąc zostały potrącone od przychodu w wysokości 2810 zł (156 810 zł ‒ 154 000 zł), w kwocie 316,41 zł (2810 zł x 11,26 proc.).
Składka na ubezpieczenie chorobowe została odprowadzona od kwoty 14 000 zł i wyniosła 343 zł (2,45 proc. z kwoty 14 000 zł).
Składki łącznie: 659,41 zł.
• Za okres od stycznia do października 2021 r. ‒ przychód to 12 943,50 zł (przychód 15 000 zł, po pomniejszeniu o kwotę potrąconych składek na ubezpieczenia społeczne wynoszącą 2056,50 zł (15 000 zł x 13,71 proc.)
Łączny przychód wypłacony za 12 miesięcy wyniósł 154 856,19 zł [12 080,60 zł + 13 340,59 zł + (12 943,50 zł x 10 m-cy)]. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru zasiłku za listopad 2021 r. wynosi 12 904,68 zł (154 856,19 zł : 12 m-cy). Do podstawy wymiaru zasiłku nie został przyjęty pakiet medyczny, bo przysługuje również za okresy niezdolności do pracy z powodu choroby.
Podstawa prawna
•art. 3 pkt 3, art. 36 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1133; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1834)
•art. 19 ust. 1, 3 i 5 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 423; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1834)
