Pedagog, który nie będzie chciał pracować więcej za wyższą pensję, będzie mógł odejść na wcześniejszą emeryturę na obowiązujących wcześniej zasadach – dowiedział się DGP

Zwiększenie pensum nauczycieli tablicowych jest niemal przesądzone. Obecnie wynosi ono 18 godzin, resort edukacji zaproponował, by wzrosło o dwie godziny, a w przypadku części nauczycieli, np. wuefu, techniki, plastyki, o cztery. W zamian nauczyciele mieliby zarabiać więcej. Według ekspertów wzrost uposażeń mógłby wynieść nawet 20 proc. Na start nauczyciel stażysta otrzymywałby wtedy pensję zasadniczą na poziomie 4 tys. zł brutto, a osoba z najwyższym stopniem awansu 6 tys. zł brutto.
Działania osłonowe
Oświatowa Solidarność domaga się wprowadzenia przepisów osłonowych dla starszych nauczycieli, którzy chcieliby pozostać przy dotychczasowym pensum. Mogliby oni w ciągu kilku lat przejść na wcześniejszą emeryturę (przypomnijmy, że nauczyciele utracili ten przywilej od 2009 r.). Wszystko wskazuje na to, że rząd zgodzi się na takie rozwiązanie.
Podwyżki dla nauczycieli zapewnione, ale pracy będzie więcej
Podwyżki dla nauczycieli zapewnione, ale pracy będzie więcej

Zobacz również
– Po rozmowach z ministrem edukacji i nauki mamy zapewnienie, że wraz z reformą płacową zostanie przywrócona możliwość wcześniejszego przechodzenia na świadczenia emerytalne na takich zasadach jak kilkanaście lat temu – mówi DGP Ryszard Proksa, przewodniczący Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. Związkowcy szacują, że z tego rozwiązania skorzystałoby kilkadziesiąt tysięcy nauczycieli.
Powrót do przeszłości
DGP jako pierwszy pisał o tym („Prezes Kaczyński ma nową ofertę dla nauczycieli” DGP nr 81/2019), że podczas kwietniowego strajku generalnego nauczycieli w 2019 r. rząd rozważał pomysł, aby przywrócić poprzednie regulacje art. 88 ustawy – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.).
Dzięki przywróceniu tego przepisu nauczyciele mogliby wcześniej odchodzić z zawodu bez dodatkowych ograniczeń, i to już po 20 latach pracy w zawodzie. W efekcie staż ubezpieczeniowy wymagany do nabycia prawa do emerytury nauczycielskiej składałby się z okresu wykonywania pracy w szczególnym charakterze (nauczycielskiej) ustalonego na 20 lat i 10-letniego okresu zatrudnienia „ogólnego” pozwalającego osiągnąć 30-letni staż ubezpieczeniowy. Drugim warunkiem nabycia prawa do emerytury nauczycielskiej byłaby konieczność rozwiązania stosunku pracy, która musiałby nastąpić wyłącznie na wniosek zainteresowanego.
Warto czy nie warto
– Pojawia się pytanie, czy będzie to korzystne finansowo rozwiązanie – zastanawia się Sławomir Broniarz, prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego.
– Nauczyciel, który odchodziłby na wcześniejszą emeryturę po 20 latach pracy w oświacie i dodatkowym 10-letnim stażu, w porównaniu z tzw. starym portfelem straciłby ok. 20 proc. – wylicza Andrzej Antolak, nauczyciel i członek Rady Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” Regionu Środkowo-Wschodniego.
Dodaje, że jeśli przywrócenie tego przepisu wiązałoby się z zachowaniem rozwiązań obowiązujących w tamtym okresie, nauczyciel po spełnieniu tych dwóch warunków mógłby liczyć na świadczenia w wysokości ok. 80 proc. uposażenia. – Tylko takie rozwiązanie nas interesuje – podkreśla Antolak.
Obawia się jednak, że po odejściu znacznej części nauczycieli rząd będzie chciał zwiększyć pensum, aby zasypać braki kadrowe.
Staż i wiek
Obecnie nauczyciele – co do zasady – przechodzą na emeryturę dopiero po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. Pod pewnymi warunkami mogą jednak skorzystać ze świadczenia kompensacyjnego (patrz infografika), które jest rodzajem wcześniejszej emerytury. Problem w tym, że wtedy nie mogą dorabiać w oświacie. Tymczasem w szkołach brakuje nauczycieli.
– Może warto zastanowić się nad wprowadzeniem możliwości dorabiania przez takich emerytów choćby na części etatu – podpowiada Sławomir Broniarz.
Samorządy i dyrektorzy obawiają się, że przywrócenie wcześniejszych emerytur spowoduje jeszcze większe problemy kadrowe.
– Wszystko będzie zależeć od tego, czy przejście na wcześniejszą emeryturę będzie opłacalne. Jeśli nie, wciąż będą pracować. Choć będą też tacy, który skorzystają z tej możliwości i będą dorabiać na część etatu – mówi Jacek Rudnik, wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 11 w Puławach.
– Cały świat wydłuża wiek emerytalny, a my chcemy go skracać. Już obecnie mamy braki kadrowe w szkołach, a dzięki temu rozwiązaniu one jeszcze się pogłębią. Wydaje mi się, że rząd chce doprowadzić do tego, że nauczycieli będzie brakować i wtedy ci, co zostaną, będą więcej pracować, ale też więcej zarabiać. Podwyżki musiałyby być jednak znaczące – mówi Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich.
Podkreśla: – Mam nadzieję, że rząd nie zgodzi się na realizację tego pomysłu.
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne