Od 1 stycznia 2022 r. zmienią się zasady liczenia okresu zasiłkowego, co w praktyce oznacza, że ubezpieczeni otrzymają niższy zasiłek, bo okres za jaki będą mogli go pobrać będzie krótszy. Z nowym rokiem, do 182 dniowego okresu zasiłkowego będą wliczane wszystkie poprzednie niezdolności do pracy, jeśli nie wystąpi pomiędzy nimi przerwa przekraczająca 60 dni.

Okres zasiłkowy to okres niezdolności do pracy, za który osobom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu przysługuje zasiłek chorobowy. Aktualnie maksymalny okres zasiłkowy wynosi 182 dni, natomiast jeśli przyczyną choroby jest gruźlica albo niezdolność do pracy przypada na okres ciąży, wówczas okres zasiłkowy wynosi 270 dni.

Dwie różne choroby

Zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisów, do okresu zasiłkowego wliczane są poprzednie niezdolności do pracy, jeśli są następstwem tej samej choroby, a przerwa pomiędzy nimi nie przekroczyła 60 dni.

Zatem, jeśli pomiędzy okresami niezdolności do pracy występuje co najmniej dzień przerwy, a niezdolność do pracy przed przerwą i po przerwie spowodowana jest różnymi chorobami, to aktualnie okres zasiłkowy należy liczyć od nowa. Po zmianie przepisów nie będzie miało znaczenie czy choroba jest ta sama czy nie, ponieważ okres zasiłkowych będzie jeden i co do zasady będzie wynosił 182 dni.

Przykład nr 1: Pani Anna w dniu 12 lipca 2021 r. dostała zwolnienie lekarskie na okres od dnia 12 lipca 2021 r. do dnia 29 lipca 2021 r. (18 dni) z powodu zapalenia oskrzeli. W dniu 5 sierpnia 2021 r., Pani Anna złamała nogę i otrzymała zwolnienie lekarskie na okres od dnia 5 sierpnia 2021 r. do dnia 5 września 2021 r. (32 dni).
Przykład nr 1 przed zmianą: Przerwa w okresie od dnia 30 lipca 2021 r. do dnia 4 sierpnia 2021 r. oraz różne niezdolności do pracy spowodowały, że okres zasiłkowy będzie liczony na nowo, co oznacza, że z tytułu złamania nogi Pani Anna może pobrać zasiłek przez okres 182 dni.
Przykład 1 po zmianach: Przerwa pomiędzy kolejnymi niezdolnościami do pracy z powodu różnych chorób wynosi mniej niż 60 dni, zatem zostaną one zliczone do jednego okresu zasiłkowego, nie będzie miał znaczenia fakt, że są to różne choroby. Zatem, Pani Anna może pobierać jeszcze zasiłek przez 132 dni (182 dni – 32 dni – 18 dni).

Te same choroby następujące po sobie

Jeżeli ubezpieczony bezpośrednio po zakończeniu jednej niezdolności do pracy, znów zachoruje na tę samą chorobę, wówczas okresy niezdolności do pracy podlegają zliczeniu. Na skutek nowelizacji regulacje w tym zakresie pozostaną niezmienne.

Przykład nr 2: Pani Katarzyna od dnia 12 lipca 2021 r. do dnia 20 lipca 2021 r. (9 dni) stała się niezdolna do pracy z powodu problemów z kręgosłupem. Od dnia 21 lipca 2021 r. do dnia 10 września 2021 r. (52 dni) była hospitalizowana z powodu problemów z kręgosłupem. Pomiędzy kolejnymi niezdolnościami do pracy nie było nawet jednodniowej przerwy. Brak przerw pomiędzy kolejnymi niezdolnościami powoduje, że okresy zwolnienia należy ze sobą zliczyć, zatem Pani Katarzyna będzie mogła pobierać zasiłek przez 121 dni (182 dni - 52 dni - 9 dni).

Okres zasiłkowy dla kobiet w ciąży

Na skutek zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw wprowadzono zasadę, że do tego samego okresu zasiłkowego będą wliczane wszystkie okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa między chorobami nie będzie przekraczać 60 dni. Powyższa zasada nie będzie miała zastosowania do niezdolności do pracy przypadających przed tą przerwą, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy jest spowodowana ciążą.

Przykład 3: Pani Ola w dniu 12 czerwca 2021 r. dostała zwolnienie lekarskie na okres od dnia 1 czerwca 2021 r. do dnia 30 czerwca 2021 r. (30 dni) z powodu powikłań po przejściu zakażenia COVID-19. W dniu 1 sierpnia 2021 r., Pani Ola otrzymała zwolnienie lekarskie z powodu zagrożonej ciąży, na okres do dnia 31 sierpnia 2021 r. (31 dni). Zarówno aktualnie, jak i po zmianach przepisów - choroby nie będą zliczone do jednego okresu zasiłkowego, co oznacza, że Pani Ola na zwolnieniu lekarskim z powodu ciąży może przebywać przez 270 dni.

W sytuacji jednak, gdy pierwsza niezdolność do pracy będzie spowodowana ciążą, a kolejna choroba będzie wynikała z innej przyczyny, oba okresy zostaną zliczone do jednego okresu zasiłkowego, co znacząco skróci okres pobierania zasiłku. Aktualnie taka sytuacja spowodowałaby otworzenie nowego okresu zasiłkowego po przerwie.

Przykład 3 po zmianach: Pani Ola od dnia 31 grudnia 2020 r. do dnia 30 czerwca 2021 r. (182 dni) była niezdolna do pracy z powodu obszernego złamania ręki, na skutek czego musiała przejść operację. W dniu 12 lipca 2021 r., dostała zwolnienie lekarskie z powodu zagrożonej ciąży. W dniu 31 sierpnia 2021 r. Pani Ola poroniła, jednak nie otrzymała aktu zgonu, ponieważ lekarz nie mógł ustalić płci dziecka. Od dnia 2 września 2021 r. do dnia 30 września 2021 r., Pani Ola stała się niezdolna do pracy z powodu problemów z kręgosłupem. Zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisów, Ubezpieczona nabędzie prawo do zasiłku, ponieważ okres ciąży otwiera nowy okres zasiłkowy i nie jest zliczany do poprzedniej niezdolności do pracy spowodowanej złamaniem ręki. Po zmianach, Ubezpieczona nie nabędzie prawa do zasiłku, ponieważ wszystkie niezdolności do pracy należy zliczyć do jednego okresu zasiłkowego, zatem Ubezpieczona pobrała zasiłek za więcej niż 182 dni.

Podstawa prawna: - art. 6, 8 i 9 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – Dz. U z 2021 r. poz. 1133

dr Katarzyna Kalata – prawnik, założycielka HR LEX Sp. z o.o