Pracodawca, który w wyniku połączenia zamierza przejąć spółkę mającą zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON), przejmie również prawo do niego, o ile będzie spełniał odpowiedni wskaźnik zatrudnienia pracowników z dysfunkcjami zdrowotnymi.

Tak wskazuje Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w decyzji z 11 marca br. wydanej dla jednego z pracodawców (nr DW.400.8.2021.IGR). Firma planuje połączenie ze spółką X na podstawie art. 492 par. 1 pkt 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1526 ze zm.). Zgodnie z nim połączenie może być dokonane przez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą. Z dniem rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym spółka X, jako przejmowana, zostanie rozwiązana bez przeprowadzania likwidacji. Z kolei pracodawca, jako spółka przejmująca, wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki spółki X, a na jego rzecz przeniesiony zostanie należący do niej zakład pracy.
Co ważne, spółka X w przeszłości posiadała status zakładu pracy chronionej (ZPChr) i w związku z tym prowadziła ZFRON. Później zrezygnowała z tego statusu, ale zachowała fundusz rehabilitacji, bo spełniała warunki określone w art. 33 ust. 7b ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 573). Firma, która nie jest już ZPChr, może bowiem kontynuować prowadzenie ZFRON, jeśli ma przynajmniej 15 pracowników, a wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi minimum 25 proc. W związku z tym pracodawca postanowił zapytać PFRON, czy w tym przypadku dopuszczalne jest przeniesienie na niego ZFRON istniejącego w spółce X.
Fundusz wyjaśnia, że na podstawie art. 494 par. 2 kodeksu spółek handlowych na spółkę przejmującą z dniem połączenia przechodzą w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, które zostały przyznane spółce przejmowanej, chyba że ustawa lub decyzja o ich udzieleniu stanowi inaczej. W konsekwencji prawa nabyte przez spółkę X w zakresie decyzji dotyczących statusu ZPChr, zachowanego ZFRON i niewykorzystanych środków tego funduszu mogą przejść na pracodawcę w drodze sukcesji administracyjnej jako jej następcę prawnego, o ile stosowne przepisy ustawy o rehabilitacji nie stanowią inaczej. Literalne brzmienie art. 33 ust. 7b tej ustawy nie zakazuje zaś sukcesji administracyjnej w sytuacji połączenia spółek kapitałowych.
Jednak, jak zwraca uwagę PFRON, pracodawca jako sukcesor prawny może zachować ZFRON oraz korzystać z zgromadzonych na nim środków, tylko jeśli pod względem stanu zatrudnienia ogółem oraz wskaźników niepełnosprawnych pracowników spełnia warunki wskazane w art. 33 ust. 7b ustawy o rehabilitacji. Takie stanowisko potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt II FSK 352/15). Jednocześnie fundusz podkreśla, że na mocy art. 68gg ustawy o rehabilitacji – za okres od 1 marca 2020 r. do czasu upływu drugiego miesiąca od dnia odwołania stanu epidemii – wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 18 proc.