Nie mogą jednak prowadzić działalności gospodarczej ani mieć etatu, tylko muszą pracować na umowach cywilnoprawnych. Pomoc będzie przysługiwała w formie jednorazowej wypłaty

Najnowsza nowelizacja specustawy o COVID obowiązuje już od 16 grudnia 202o r., ale niektóre przepisy wchodzą w życie kilka tygodni później. Tak jest w przypadku dodanego do specustawy art. 15zs3 przyznającego niektórym osobom wykonującym umowy cywilnoprawne prawo do dodatkowego jednorazowego świadczenia postojowego. Przepis ten wszedł w życie dopiero 15 stycznia tego roku.

Maksymalny przychód

Dodatkowe świadczenie postojowe zostało kilka miesięcy wcześniej przyznane przedsiębiorcom z branży turystycznej, jednak omawiane dodatkowe jednorazowe świadczenie postojowe ma nieco inny charakter. Po pierwsze, co wynika z jego nazwy, przyznawane jest tylko raz, po drugie zaś – przyznawane jest wykonującym umowy cywilnoprawne, a nie działalność gospodarczą. Przysługuje ono osobom określonym w art. 15zq ust. 1 pkt 2 specustawy, a więc nie tylko zleceniobiorcom, lecz także wykonującym umowę o dzieło, umowę agencyjną i inną umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Przy czym przedmiot umowy musi dotyczyć jednej z dziedzin określonych w specustawie. [schemat]
Jakie branże skorzystają
Świadczenie dla wykonujących umowy, których przedmiot dotyczy:
• sztuk plastycznych, literatury, muzyki, twórczości audialnej, utworów audio-wizualnych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego i sztuki ludowej;
• działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki;
• działalności technicznej wspomagającej produkcję audiowizualną lub produkcję i wystawianie wydarzeń artystycznych;
• usług w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu oraz usług w zakresie architektury świadczonych przez osoby nieposiadające uprawnień budowlanych;
• usług świadczonych na rzecz muzeów:
a) w zakresie pozaszkolnych form edukacji,
b) przez przewodników muzeów.
Ponadto, aby skorzystać z tej formy pomocy, wnioskodawca będzie musiał spełnić dodatkowe warunki, tj.:
  • umowa (umowy) musiała być zawarta przed 16 grudnia 2020 r.;
  • zleceniobiorca nie może posiadać innego tytułu ubezpieczeniowego;
  • przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, nie może być wyższy od 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS dla celów emerytalnych obowiązującego na dzień złożenia wniosku (obecnie więc 15 506,79 zł).
Wniosek o świadczenie (formularz RSP-CD6) można składać w terminie trzech miesięcy od miesiąca, w którym zniesiono stan epidemii. Uprawniony nie musi jednak występować do zleceniodawcy (zamawiającego dzieło itd.) o złożenie wniosku do ZUS – powinien to zrobić samodzielnie – jedynie w formie elektronicznej.
Rząd sięga po sprawdzone metody pomocy przedsiębiorcom
Rząd sięga po sprawdzone metody pomocy przedsiębiorcom

Zobacz również

Inne warunki bez zmian

Jednorazowe świadczenie będzie wypłacane w takiej wysokości, jak wszystkie dotychczasowe świadczenia postojowe, tj. 2080 zł. Także w tym przypadku przepisy przewidują wyjątek. Jeśli bowiem suma przychodów z umów cywilnoprawnych uzyskana w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, wynosi mniej niż 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w 2020 r. (1300 zł), świadczenie przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tytułu wykonywania tych umów cywilnoprawnych. Ze świadczenia nie dokonuje się potrąceń i egzekucji, nie podlega ono ani oskładkowaniu, ani opodatkowaniu.
Warunki odwołania się od decyzji ZUS oraz zwrotu nienależnie pobranych pieniędzy nie uległy zmianie w stosunku do poprzednich rodzajów świadczenia postojowego. Wnioskodawca będzie mógł odwołać się od decyzji do sądu powszechnego, zaś ZUS będzie mógł sprawdzić, czy wnioskodawca spełnił warunki do otrzymania pieniędzy z tego tytułu nawet po ich wypłacie. Gdy okaże się, że oświadczenia o spełnianiu warunków były świadomie złożone niepoprawnie, osoba, która skorzystała z tej formy pomocy, może odpowiadać za złożenie fałszywych oświadczeń, a samo świadczenie będzie musiała zwrócić. Specustawa za nienależnie pobrane świadczenie postojowe uważa bowiem świadczenie:
  • przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych oświadczeń lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenie lub odpowiednio zleceniodawcę lub zamawiającego;
  • wypłacone osobie innej niż osoba uprawniona,;
  • wypłacone w kwocie wyższej niż należna.
Niezależnie od liczby umów w danym miesiącu ubiegający się o jednorazowe świadczenie postojowe będzie mógł tylko raz skorzystać z tej formy pomocy.
Warto zwrócić uwagę na ostatni z powyższych punktów, który obowiązuje od 16 grudnia 2021 r. i dotyczy wszystkich rodzajów świadczenia postojowego, nie tylko tu omawianego. Dzięki niemu ZUS będzie mógł odzyskać nadwyżkę wypłaconej kwoty nawet w sytuacji, gdy to nie wnioskodawca wprowadził ZUS w błąd, bo zaistniał on po stronie organu. Rzadko chodzi jednak o błąd techniczny ZUS polegający na przekazaniu błędnej kwoty przelewu. Chodzi raczej o sytuację, gdy wnioskodawca powinien otrzymać świadczenie postojowe w wysokości sumy przychodów (przypadek określony w art. 15zr ust. 2), a otrzymał w wysokości ryczałtowej, a więc 2080 zł.
Nie jest wykluczone, że świadczenie będzie w przyszłości wypłacone raz jeszcze. Specustawa zawiera bowiem upoważnienie dla Rady Ministrów do jego przyznania w drodze rozporządzenia, jeśli epidemia będzie się przedłużać.
Podstawa prawna
• art. 15zs3 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842; Dz.U. z 2020 r. poz. 2275)