Z wnioskiem o przyznanie emerytury z KRUS może wystąpić rolnik, który nawet kilka lat nie płacił składek. Organ rentowy w takiej sytuacji nie uwzględni okresu, za który zalega z płatnościami, ale prawo do świadczenia przyzna, o ile spełnione są inne warunki.
W listopadzie 2006 r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie emerytury rolniczej. KRUS przyznał mu to świadczenie, a do okresów podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu zaliczono wnioskodawcy okres pracy w gospodarstwie. Łączny okres zatrudnienia wyniósł blisko 43 lata. Ze względu na zaległości składek na ubezpieczenie społeczne rolników do stażu nie zaliczono mu okresu pracy w gospodarstwie rolnym od stycznia 2003 r. do 31 grudnia 2006 r.
Ubezpieczony od decyzji KRUS odwołał się do sądu I instancji. Argumentował, że okres składkowy powinien wynosić 44 lata, a wysokość procentowa emerytury podstawowej 70 proc, a nie 61 proc. Ponadto domagał się zaliczenia do okresów składkowych okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców po 16. roku życia. Ubezpieczony domagał się również bardziej korzystnego przeliczenia czasu służby wojskowej. Według niego organ rentowy pominął także rok zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Wyrobów Galanteryjnych, gdzie zainteresowany podjął pracę po powrocie z wojska.
Sąd uznał, że ze względu na zaległości składkowe do stażu nie zaliczono wnioskodawcy okresu pracy w gospodarstwie rolnym od stycznia 2003 r. do końca grudnia 2006 r. Zaznaczył jednak, że KRUS powinien mu uwzględnić pracę w przedsiębiorstwie, do którego trafił po wyjściu z wojska.
Sprawa trafiła do sądu II instancji. Ten wskazał, że nieopłacenie w terminie składki jest równoznaczne z odstąpieniem od ubezpieczenia do momentu spłaty zaległości. W efekcie nie można traktować tej przerwy w płaceniu jako okresu ubezpieczenia podlegającego uwzględnieniu przy obliczaniu wysokości emerytury. Sąd II instancji oddalił apelację.
Ubezpieczony wniósł sprawę do Sądu Najwyższego (SN). Domagał się uwzględnienia trzyletniego okresu, za który jeszcze nie uregulował składek. SN uznał, że stosownie do art. 19 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników jednym z warunków przyznania prawa do emerytury rolniczej jest podleganie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 100 kwartałów. Z kolei w myśl art. 6 pkt 14 tej ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o okresach podlegania określonemu ubezpieczeniu społecznemu, rozumie się tylko takie okresy, za które opłacono składki na te ubezpieczenia. W ocenie SN przesłanką do uzyskania prawa do emerytury jest podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników w rozumieniu opłacania składek na to ubezpieczenie.
SN oddalił skargę kasacyjną rolnika.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Najwyższego z 10 stycznia 2012 r., sygn. akt I UK 176/11.