Organizacje pozarządowe zarzucają Komisji Europejskiej nietransparentny procesreformowania przepisów dotyczących ESG. Polskie firmy oczekują wsparcia we wdrażaniu przepisów

Pod koniec lutego Komisja Europejska ma zaprezentować propozycję pakietu Omnibus, który uprości przepisy dotyczące raportowania ESG – kwestii środowiskowych, wpływu na otoczenie i zarządzania. Na tapet weźmie dyrektywy o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD), należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD) oraz tzw. taksonomię.

Będzie pauza regulacyjna w sprawie ESG?

Propozycji Komisji jeszcze nie znamy. Niektóre ugrupowania wnoszą o daleko idące zmiany. Europejska Partia Ludowa zaapelowała m.in. o przesunięcie obowiązków związanych z raportowaniem niefinansowym o co najmniej dwa lata oraz ograniczenie przepisów do największych firm zatrudniających ponad tysiąc pracowników. Także rząd francuski zawnioskował o „pauzę regulacyjną” w zakresie CSRD i CSDDD.

– Ograniczenie wymogów do firm zatrudniających powyżej 1 tys. pracowników zlikwidowałoby ten obowiązek dla ok. 80 proc. przedsiębiorstw, które mają nim zostać objęte, co całkowicie wywróci ideę raportowania – mówi Aleksandra Majda, wiceprezeska ESG Impact Network.

Komisja Europejska rozmawia i nie rozmawia o poluzowaniu ESG

W czwartek Komisja Europejska zorganizowała spotkanie z kilkudziesięcioma firmami i organizacjami na temat planowanych uproszczeń. Po ujawnieniu zapowiedzi wydarzenia przez serwis Euractiv fundacja ClientEarth oraz ponad 50 innych podmiotów wysłało pismo do przedstawicieli KE. Zarzucano Komisji brak szerokich konsultacji i transparentności, a także nieprzestrzeganie zasad demokracji. Z kolei w styczniu ponad 170 organizacji podpisało dokument przeciwko rozwadnianiu przepisów ESG. W dniu spotkania o Omnibusie protestowali przed budynkiem KE przedstawiciele organizacji humanitarnej Oxfam.

W dyskusji brała udział m.in. przedstawicielka fundacji Frank Bold. „Główne wnioski? Brak konkretnych propozycji, skoordynowane odpowiedzi o CSRD ze strony bardzo dużych firm i skargi ze strony branży paliw kopalnych na CSDDD” – podsumowała we wpisie w serwisie LinkedIn.

Na liście pierwotnie nie było ani jednej firmy z Europy Środkowo-Wschodniej

– KE zdecydowała, że regulacje, które były wypracowywane przez parę lat, uprości w trzy miesiące. Na spotkanie w tej sprawie zaprosiła ok. 60 przedsiębiorstw i stowarzyszeń biznesu, w których nadmiernie reprezentowane są firmy z branży paliw kopalnych i energetycznych. Konsultacje powinny być szerokie i obejmować wszystkich interesariuszy, tymczasem zostało zaproszonych tylko 10 organizacji pozarządowych – mówi DGP Beata Faracik, prezeska Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu. Jej zdaniem jeszcze bardziej wymowne jest to, że według nieoficjalnych informacji na liście pierwotnie nie było ani jednej firmy z Europy Środkowo-Wschodniej, a ostatecznie znalazł się tam tylko jeden jej przedstawiciel.

Okrągły stół ws. ESG jednak trochę kanciasty

Rzecznik KE przekazuje DGP, że 5 i 6 lutego odbył się okrągły stół oraz „zderzenie z rzeczywistością” (reality check), czyli „nowa forma konsultacji” KE. „Zadbano o odpowiedni dobór uczestników. Wyboru przedsiębiorstw dokonano w taki sposób, aby uzyskać zrównoważoną geograficznie grupę o różnej wielkości i z różnych sektorów” – zapewnia KE, nie przekazuje jednak listy. Dodaje, że jest to tylko jedno z serii wydarzeń.

Według Beaty Faracik istniejące regulacje zawierają zapisy, które są korzystne dla małych i średnich przedsiębiorstw. – Nakładają na duże firmy obowiązek nie tylko oczekiwania od dostawców poszanowania standardów i wartości, lecz także zapewnienia im wsparcia, w rozsądnym zakresie, a przede wszystkim analizy, czy ich własne praktyki nie generują naruszeń u dostawców – mówi. Jako przykład podaje płacenie dostawcy po 60 dniach, podczas gdy on sam musi zapłacić VAT znacznie wcześniej.

– Problemy pojawiają się w takich krajach, jak Niemcy, które nadal nie implementowały CSRD, choć niektóre z ich firm powinny przedstawić raporty niefinansowe za poprzedni rok. Mimo braku przepisów krajowych spółki giełdowe piszą te raporty i poddają je audytom, ponosząc przy tym znaczne koszty – mówi Aleksandra Majda.

Polska chce ograniczenia obowiązków sprawozdawczych

W styczniu Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapytało polskich interesariuszy o zapowiadany pakiet Omnibus. – MRiT otrzymało 18 odpowiedzi od organizacji branżowych, stowarzyszeń, NGO oraz sektora finansowego – przekazuje nam resort.

Okazuje się, że respondenci wskazywali przede wszystkim na potrzebę wsparcia edukacyjno-informacyjnego. Przedsiębiorcy chcieliby utworzenia przez Komisję Europejską centralnej platformy do zbierania i raportowania danych ESG oraz wsparcia technicznego, m.in. bezpłatnych narzędzi IT ułatwiających raportowanie. – Wskazywano również na potrzebę zapewnienia zachęt finansowych dla przedsiębiorstw, np. projekty zgodne z taksonomią UE powinny mieć zapewnione korzystniejsze finansowanie – dodaje MRiT.

I przypomina, że otoczenie regulacyjne wspierające konkurencyjność firm UE to jeden z priorytetów polskiej prezydencji w Radzie UE. Polska chce ograniczenia obowiązków sprawozdawczych oraz uproszczenia regulacji unijnych, w tym eliminacji zbędnych czy niespójnych wymogów. ©℗