Unijne strategie ws. bioróżnorodności i leśnictwa mogą zachwiać funkcjonowaniem Lasów Państwowych i ograniczyć czynną ochronę przyrody w Polsce - uważa doradca prezydenta RP Paweł Sałek. Dodał, że w obecnej formie dokumenty te nie mogą być zaakceptowane przez Polskę.

Paweł Sałek, który w Kancelarii Prezydenta RP zajmuje się sprawami ochrony środowiska, polityki klimatycznej i zrównoważonego rozwoju poinformował w rozmowie z PAP, że w czwartek odbędzie się posiedzenie prezydenckiej Rady ds. Środowiska, Energii i Zasobów Naturalnych, na której dyskutowany będzie wpływ dwóch unijnych dokumentów - strategii bioróżnorodności oraz strategii dotyczącej lasów.

"Bardzo duży problem dla polskiego modelu gospodarki leśnej"

W posiedzeniu oprócz Sałka, mają wziąć udział Główna Konserwator Przyrody Małgorzata Golińska, wiceminister środowiska Edward Siarka oraz eksperci.

"Oba dokumenty są bardzo ważne, ponieważ jeśli weszłyby one w życie, tak jak to zaproponowała Komisja Europejska, to pojawiłby się bardzo duży problem dla prowadzenia ochrony przyrody w Polsce i dla polskiego modelu gospodarki leśnej" - powiedział doradca prezydenta.

Zdaniem Sałka negocjowane obecnie strategie ws. bioróżnorodności oraz leśnictwa miałyby też bezpośredni wpływ na funkcjonowanie Lasów Państwowych. "Jeśli zgodnie ze strategią musielibyśmy wyłączyć z praktycznie jakiegokolwiek użytkowania 2 mln hektarów w Polsce, to wówczas zachwiałoby Lasami Państwowymi. Skutkować to będzie mniejszą podażą drewna, co bezpośrednio wpłynęłoby negatywnie na cały sektor drzewny w Polsce" - podkreślił.

Przedstawiciel Kancelarii Prezydenta zauważył, że Andrzej Duda ma bardzo jasne stanowisko, jeśli chodzi o funkcjonowanie polskich lasów. "W kraju z powodzeniem realizujemy zrównoważony model gospodarki leśnej, która z jednej strony zapewnia konieczny surowiec, a tym samym rozwój gospodarczy, a z drugiej - zapewnia ochronę przyrody. Nie wolno również zapominać o turystyce, która opiera się w kraju także na terenach leśnych. W Polsce mamy bardzo bogatą florę i faunę dzięki pracy polskich leśników i naukowców. Przywracają oni środowisku zagrożone gatunki, jak żubry, czy wilki - i jest ich coraz więcej. Polskie lasy to rdzeń ochrony przyrody" - zaznaczył Sałek.

Europejska Strategia Bioróżnorodności

Europejska Strategia Bioróżnorodności do 2030 r. pod nazwą "Przywracanie przyrody do naszego życia" została opublikowana przez Komisję Europejską w maju 2020 r. Strategia jest elementem Europejskiego Zielonego Ładu. Unia podkreśla, że należy podjąć działania na rzecz zatrzymania utraty bioróżnorodności poprzez ochronę obszarów przyrodniczych i przywrócenie zdegradowanych ekosystemów do dobrego stanu ekologicznego.

Głównymi celami nowej strategii są: ustanowienie obszarów chronionych na co najmniej 30 proc. powierzchni lądowej i 30 proc. powierzchni morskiej Europy, objęcie ścisłą ochroną co najmniej 1/3 unijnych obszarów chronionych (czyli 10 proc. obszarów lądowych i 10 proc. obszarów morskich), w tym wszystkich pozostałych w UE lasów pierwotnych i starodrzewów. Strategia przewiduje ponadto odtworzenie zdegradowanych ekosystemów na lądzie i na morzu poprzez wzrost produkcji w systemie rolnictwa ekologicznego i zwiększenie liczby elementów krajobrazu rolniczego przyjaznych przyrodzie.

Obecnie sieć Natura 2000 zajmuje około 18 proc. lądowej powierzchni Unii Europejskiej. Strategia zakłada objęcie ochroną, dodatkowo, 12 proc. powierzchni lądowej Unii. Najmniejszy udział obszarów Natura 2000 w stosunku do powierzchni lądowej kraju mają: Dania (8,3 proc.), Łotwa (11,5 proc.), Litwa (12,4 proc.), Belgia (12,7 proc.) oraz Francja (12,8 proc.). największe z kolei obszary Natura 2000 są wyznaczone w: Słowenii (37,9 proc.), Chorwacji (36,6 proc.), Bułgarii (34,5 proc.), Cyprze (28,8 proc.) oraz Słowacji (28,6 proc.).

W Polsce obszary Natura 2000 zajmują na ok. 20 proc. powierzchni. Lasy Państwowe informowały, że aby spełnić zapisy nowej strategii należałoby objąć ochroną dodatkowo 3 mln ha powierzchni kraju.

Strategia Leśna UE

W lipcu 2021 r. Komisja Europejska przyjęła z kolei nową Strategię Leśną UE do 2030 roku. To również element Zielonego Ładu a także strategii na rzecz bioróżnorodności. W ramach strategii leśnej proponuje się zwiększenie powierzchni i jakości lasów w Unii oraz wzmocnienie ich ochrony. Proponuje się m.in. utrzymanie wykorzystania biomasy drzewnej w granicach zrównoważonego rozwoju i zachęca do oszczędnego wykorzystywania drewna.

Strategii towarzyszy też plan stopniowego zasadzenia trzech miliardów drzew w Europie do 2030 roku. (PAP)

autor: Michał Boroń