Kto jeszcze nie wypełnił obowiązku wpisu do Rejestru-BDO, powinien się pospieszyć. Jeśli nie uzyska specjalnego numeru rejestrowego, to nie będzie mógł od nowego roku prowadzić legalnej działalności.
Tak jak wspomnieliśmy na pierwszej stronie wydania specjalnego – zgodnie z ustawą z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j Dz.U. z 2019 r. poz. 701; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1579) każdy, kto gospodaruje odpadami, musi wpisać się do Rejestru-BDO. Do końca roku przedsiębiorcy będą składać wnioski o wpis w formie papierowej. Od nowego roku wpis do Rejestru-BDO, wszelkie w nim zmiany, jak również prowadzenie ewidencji i sprawozdawczości będą odbywać się wyłącznie online. Obecnie stosowana forma papierowa wymienionych dokumentów przestanie obowiązywać. Elektronizacja gospodarki odpadami to niewątpliwe ułatwienie dla przedsiębiorców, którzy od nowego roku mogą zapomnieć o wszechobecnym papierze. Zwłaszcza że BDO nie wymaga specjalistycznych urządzeń elektronicznych. By połączyć się z bazą, wystarczy najprostszy smartfon, tablet, komputer czy laptop.
Nie ma kolorowych pojemników? I tak trzeba segregować śmieci
Nie ma kolorowych pojemników? I tak trzeba segregować śmieci

Zobacz również
Jedyny wyjątek od obowiązku rejestracji drogą elektroniczną będzie dotyczył przedsiębiorcy zagranicznego, który nie ustanowi swojego oddziału w Polsce. Ale i w takim przypadku wygenerowanie papierowego wniosku o wpis, zmianę wpisu lub o wykreślenie będzie odbywało się przy pomocy BDO.

kto musi się wpisać, a kto nie

Zakres wpisów do Rejestru-BDO zgodnie z art. 50 ust. 1 oraz 51 ust. 1 ustawy o odpadach jest niezwykle szeroki. Część podmiotów ma obowiązek samodzielnie dokonać wpisu, część jest wpisywana z urzędu przez marszałków województw.
Na COP25 apel o walkę ze zmianami klimatu
Na COP25 apel o walkę ze zmianami klimatu

Zobacz również
Obowiązkowi rejestracji na wniosek podlegają:
  • wprowadzający na terytorium kraju produkty (zgodnie z ustawą z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej; t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1932; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1403),
  • prowadzący odzysk lub recykling odpadów powstałych z ww. produktów,
  • organizacje odzysku,
  • dokonujący eksportu oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy odpadów powstałych z ww. produktów w celu poddania ich odzyskowi lub recyklingowi,
  • wprowadzający pojazdy z zakresu ustawy z 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1610),
  • prowadzący punkty zbierania pojazdów,
  • prowadzący stacje demontażu,
  • prowadzący strzępiarki,
  • wprowadzający sprzęt lub autoryzowani przedstawiciele (zgodnie z ustawą z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym; t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1895),
  • zbierający zużyty sprzęt,
  • prowadzący zakład przetwarzania,
  • organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
  • prowadzący działalność w zakresie recyklingu,
  • prowadzący działalność w zakresie innych niż recykling procesów odzysku,
  • wprowadzający baterie lub akumulatory z zakresu ustawy z 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 521; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1403),
  • prowadzący zakłady przetwarzania zużytych baterii lub zużytych akumulatorów,
  • podmioty pośredniczące,
  • posiadacze odpadów prowadzący przetwarzanie odpadów zwolnieni z obowiązku uzyskania zezwolenia na przetwarzanie odpadów (z ustawy o odpadach),
  • transportujący odpady,
  • sprzedawcy odpadów i pośrednicy w obrocie odpadami,
  • prowadzący zakład recyklingu statków,
  • wytwórcy odpadów obowiązani do prowadzenia ewidencji odpadów,
  • będący organizacjami odzysku opakowań z zakresu ustawy z 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 542; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1579),
  • dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy odpadów opakowaniowych i produktów w opakowaniach,
  • eksportujący: odpady opakowaniowe, opakowania, produkty w opakowaniach,
  • prowadzący recykling lub inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych,
  • wprowadzający opakowania,
  • wprowadzający produkty w opakowaniach,
  • przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego objęte opłatą recyklingową,
  • punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzone samodzielnie przez gminę lub wspólnie z inną gminą lub gminami,
  • podmioty, które uzyskały wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
Natomiast marszałek województwa dokonuje z urzędu wpisu do rejestru:
  • posiadacza odpadów, który uzyskał pozwolenie zintegrowane,
  • posiadacza odpadów, który uzyskał pozwolenie na wytwarzanie odpadów,
  • posiadacza odpadów, który uzyskał zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów,
  • podmiotu, który uzyskał decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych,
  • podmiotu, który uzyskał koncesję na podziemne składowanie odpadów.
Wpisowi do Rejestru-BDO nie podlegają:
  • osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami wykorzystujące odpady na potrzeby własne, np. gruz, beton z rozbiórek i remontów do utwardzania powierzchni lub budowy fundamentów,
  • osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub przedsiębiorcy, którzy w ramach prowadzonej działalności wytwarzają jedynie odpady o składzie i charakterze odpadów komunalnych i objęci są systemem odbioru odpadów komunalnych (np. drobne usługi, działalność administracyjno-biurowa, zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, o ile nie wytwarzają np. odpadów niebezpiecznych);
  • władający powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe,
  • prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami (tzw. nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów), np. systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych podczas akcji charytatywnych,
  • transportujący wytworzone przez siebie odpady, np. właściciel nieruchomości transportujący skoszoną trawę do PSZOK,
  • rolnicy gospodarujący na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlegają wpisowi z tytułu innej działalności, np. rolnicy, którzy uprawiaja pszenicę na powierzchni 50 ha,
  • przedsiębiorcy, którzy wytwarzają odpady, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji (odpadów wymienionych w rozporządzeniu ministra środowiska z 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów).
Kiedy nie ma obowiązku
Wyjatkowo obowiązek rejestracji nie dotyczy firm, które zlecają wykonanie usługi innemu podmiotowi, gdyż w wyniku zleconej usługi wytwórcą odpadów staje się podmiot, któremu ją zlecono. Warto więc pomyśleć o zawarciu odpowiedniej umowy. Jeśli np. w przedsiębiorstwie prowadzącym działalność biurową wymieniane są świetlówki, a usługa jest wykonywana przez inną firmę w ramach umowy, to zgodnie z ustawą o odpadach wytwórcą odpadów powstałych w wyniku świadczenia usługi będzie podmiot, który świadczy tę usługę (chyba że umowa stanowi inaczej). A więc to firma świadcząca usługę konserwacji i naprawy oświetlenia będzie zobowiązana do wpisu do Rejestru-BDO.
Dlatego warto zadbać o odpowiednie zapisy w umowie, dzięki którym można zastrzec, że to właśnie firma świadcząca usługę odpowiada za odpady. W takim przypadku firma prowadząca działalność biurową nie musi się rejestrować w Rejestrze-BDO (jeśli oczywiście nie wytwarza jeszcze innych rodzajów odpadów innych niż komunalne). ©℗
Jak sprawdzić – pomocne narzędzie
Wielu przedsiębiorców ma wątpliwości, czy podlega obowiązkowi wpisu do Rejestru-BDO, czy nie. Dla takich osób przygotowano specjalną stronę, która pomaga w ustaleniu stanu faktycznego. Wystarczy odpowiedzieć na kolejne pytania ankiety. Pomocne narzędzie można znaleźć pod adresem:
https://bdo.mos.gov.pl/home/obowiazek_rejestracji/. ©℗
Przykłady przedsiębiorców, którzy są zobowiązani zgłosić się do Rejestru-BDO: ©℗
Forma działalności Zakres, w jakim powinien dokonać wpisu do Rejestru-BDO
Sklep spożywczy • jednostka handlu detalicznego, w której są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego; • wytwórca odpadów
Gabinet stomatologiczny • wytwórca odpadów
Firma remontowa/budowlana • wytwórca odpadów
Zakład mechaniki samochodowej • wytwórca odpadów
Jednostka administracji publicznej • wytwórca odpadów
Studio tatuażu • wytwórca odpadów
Sklep sprzedający produkty zapakowane w foliopaki (opakowania dostarczane przez firmę kurierską) • wprowadzający produkty w opakowaniach
Producent kosmetyków • wprowadzający produkty w opakowaniach
Sklep internetowy • wprowadzający produkty w opakowaniach
Podmiot sprowadzający pojazdy z zagranicy • wprowadzający pojazdy • wprowadzający na terytorium kraju produkty, w tym pojazdy mechaniczne, które zawierają m.in.: oleje smarowe, preparaty smarowe i opony pneumatyczne, • wprowadzający sprzęt lub autoryzowany przedstawiciel (jeśli w pojeździe znajduje się niefabryczny sprzęt elektryczny lub elektroniczny, np. radio, dodatkowe zabezpieczenia elektroniczne), • wprowadzający baterie lub akumulatory
Apteka • wytwórca odpadów, • wprowadzający produkty w opakowaniach (jeśli dokonuje przepakowania medykamentów zapakowanych przez producenta lub produkuje własne leki), • jednostka handlu detalicznego, w której są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego

marszałek ma 30 dni

Wniosek o wpis do BDO składa się do marszałka województwa właściwego dla miejsca prowadzenia działalności. Powinien on wpisać podmiot do Rejestru-BDO na wniosek, po stwierdzeniu, że nie zawierał on braków formalnych, nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku.
Dokonując wpisu do rejestru, marszałek nadaje podmiotowi indywidualny numer rejestrowy. Dzięki niemu można zweryfikować legalność działania firmy na rynku gospodarki odpadami. By to zrobić, wystarczy sprawdzić w BDO, czy firma posługująca się danym numerem rzeczywiście jest do bazy wpisana. Wpis do Rejestru-BDO należy uzyskać przed rozpoczęciem działalności.

ile kosztuje wpis

Niektóre podmioty są zobowiązane do wniesienia opłaty za wpis. Kopię dowodu uiszczenia opłaty rejestrowej należy załączyć do wniosku rejestrowego.
  • Kto musi zapłacić. Opłata rejestrowa obowiązuje przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie następujących działalności:
– wprowadzających sprzęt i autoryzowanych przedstawicieli,
– wprowadzających baterie lub akumulatory,
– wprowadzających pojazdy,
– producentów, importerów i wewnątrzwspólnotowych nabywców opakowań,
– wprowadzających na terytorium kraju produkty w opakowaniach,
– wprowadzających na terytorium kraju opony,
– wprowadzających na terytorium kraju oleje smarowe.
Inne podmioty nie wnoszą opłaty.
  • Gdzie się wpłaca. Opłatę rejestrową należy zapłacić na rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego. Jego numer można łatwo ustalić. Każdy urząd publikuje na swoich stronach internetowych odpowiedni numer rachunku.
  • Wysokość. Zależy od wielkości danego przedsiębiorcy. Wynosi ona:
‒ 100 zł – w przypadku mikroprzedsiębiorców (a takim zgodnie z prawem przedsiębiorców jest firma: zatrudniająca średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągająca roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 2 mln euro),
‒ 300 zł – dla pozostałych przedsiębiorców.
Jeśli przedsiębiorca prowadzi działalność, która podlega wpisowi do rejestru-BDO w więcej niż jednym zakresie, to w takim przypadku nadal uiszcza tylko jedną opłatę rejestrową. Na przykład mikroprzedsiębiorca prowadzący mały sklep spożywczy, który ma obowiązek rejestracji z dwóch tytułów (jako jednostka handlu detalicznego, w której są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, oraz jako wytwórca odpadów), składając wniosek, powinien uiścić opłatę w wysokości 100 zł.
Poza opłatą za wpis podmioty wpisane do bazy każdego roku powinny uiszczać opłatę roczną. Opłata ta jest takiej samej wysokości jak opłata rejestrowa. Płatna jest do końca lutego za rok bieżący. Przy czym opłaty tej nie uiszcza się w roku, w którym wniosło się opłatę rejestrową.

kiedy trzeba się posługiwać numerem

Tak jak wspomniano, marszałek, dokonując rejestracji, jednocześnie nadaje numer rejestrowy. Ten numer część przedsiębiorców musi obowiązkowo umieszczać na dokumentach związanych z prowadzoną działalnością.
  • Kto ma obowiązek. Ustawowemu obowiązkowi umieszczania numeru rejestrowego na dokumentach związanych z prowadzoną działalnością podlegają przedsiębiorcy:
– wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz autoryzowani przedstawiciele,
– wprowadzający baterie lub akumulatory,
– wprowadzający pojazdy,
– producent, importer i wewnątrzwspólnotowy nabywca opakowań,
– wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach,
– wprowadzający na terytorium kraju opony,
– wprowadzający na terytorium kraju oleje smarowe.
  • Kiedy używać. Numer rejestrowy należy umieszczać na dokumentach związanych z działalnością w zakresie wprowadzanych opakowań, produktów i odpadów, np. na:
– fakturach VAT,
– paragonach fiskalnych,
– umowach kupna-sprzedaży,
– sprawozdaniach,
– kartach przekazania odpadów,
– kartach ewidencji odpadów.
Na innych dokumentach nie trzeba umieszczać numeru rejestrowego. Obowiązek ten nie dotyczy np. dokumentów:
– kadrowych i związanych z bieżącą obsługą administracyjną i funkcjonowaniem biura firmy,
– przekazywanych do urzędu skarbowego,
– pozostałych dokumentach niezwiązanych bezpośrednio z działalnością objętą wpisem do Rejestru-BDO.
  • Kto nie musi. Ustawowy obowiązek posługiwania się numerem rejestrowym mają tylko podmioty ściśle określone w ustawie, wymienione powyżej. Natomiast wytwórcy odpadów i przekazujący odpady nie muszą umieszczać numeru rejestrowego na dokumentach.

to najwyższy czas

Dlaczego lepiej dokonać wpisu przed 1 grudnia? Tak jak wspomniano na wstępie – podmioty, które powinny być w Rejestrze-BDO, a do końca 2019 r. nie uzyskają wpisu, powinny liczyć się z poważnymi ograniczeniami w funkcjonowaniu. Od 1 stycznia 2020 r. podmiot niezarejestrowany w Rejestrze-BDO nie będzie mógł legalnie przekazać wytworzonych przez siebie odpadów innemu podmiotowi, np. transportującemu lub zbierającemu odpady. Z nowym rokiem papierowe dokumenty ewidencji odpadów przestaną obowiązywać, zatem bez indywidualnego konta w BDO podmiot nie będzie miał możliwości wystawienia elektronicznej karty przekazania odpadów. W związku z tym firma transportująca nie będzie mogła odebrać odpadów od takiego podmiotu. Istotne jest zatem dopełnienie obowiązku rejestracji do końca bieżącego roku.

sankcje

Ten, kto nie spełnia obowiązków rejestracyjnych, musi liczyć się z sankcjami. Kary mogą być nałożone za:
  • prowadzenie działalności gospodarczej bez wymaganego wpisu do Rejestru-BDO – grozi za to administracyjna kara pieniężna w wysokości 5000 zł – 1 000 000 zł (na podstawie art. 194 ust. 3 ustawy o odpadach);
  • brak złożenia wniosku o wpis do Rejestru-BDO lub o zmianę wpisu do rejestru lub o wykreślenie z rejestru albo złożenie wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym – przepisy przewidują w tym przypadku karę aresztu albo grzywny (na podstawie art. 179 ustawy o odpadach).
W tym zakresie kontrole przeprowadzają organy Inspekcji Ochrony Środowiska. Zatem jeżeli podmiot w ogóle nie złoży wniosku o wpis do Rejestru-BDO, to grozi mu kara grzywny. Następnie zaś jeżeli nadal prowadzi swoją działalność bez wpisu do rejestru, to grozi mu kara administracyjna do 1 000 000 zł. ©℗

przykład 1

Gabinet medycyny estetycznej
Pani Hanna prowadzi gabinet medycyny estetycznej. Powstają w nim odpady inne niż komunalne, takie jak igły, strzykawki, jednorazowe ręczniki lub waciki, które miały kontakt z krwią. Z kolei mąż pani Hanny prowadzi studio tatuażu. W jego firmie powstają podobne odpady jak w gabinecie żony. W opisanej sytuacji zarówno gabinet medycyny estetycznej, jak i studio tatuażu mają obowiązek rejestracji w Rejestrze-BDO jako wytwórcy odpadów innych niż komunalne obowiązani do prowadzenia ewidencji odpadów.

przykład 2

Warsztat samochodowy
Pan Bartłomiej prowadzi warsztat samochodowy. Powstają w nim takie odpady, jak przepracowany olej, smary, zużyte części samochodowe. Są to zatem odpady inne niż komunalne. Pan Bartłomiej będzie zatem wytwórcą odpadów obowiązanym do prowadzenia ewidencji odpadów. W opisanej sytuacji powinien uzyskać wpis do Rejestru-BDO.

przykład 3

Restauracja
Pan Dariusz prowadzi restaurację, w której oferuje również dania na wynos lub z dowozem. W przypadku zamówienia na wynos/z dowozem pan Dariusz pakuje dania w opakowania jednorazowe, a te dodatkowo – w reklamówkę. W restauracji oprócz resztek jedzenia powstają takie odpady, jak świetlówki z sali restauracyjnej, zużyta frytura, przeterminowane produkty spożywcze. W takim przypadku pan Dariusz powinien uzyskać wpis do Rejestru-BDO – zarówno jako wytwórca odpadów obowiązany do prowadzenia ewidencji, jak i jako wprowadzający produkty w opakowaniach oraz jednostka handlu oferująca torby z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową.

przykład 4

Komis samochodowy
Pan Zenon prowadzi komis aut sprowadzanych z zagranicy. Powinien uzyskać wpis do Rejestru-BDO jako wprowadzający pojazdy, wprowadzający na terytorium kraju produkty, w tym pojazdy mechaniczne, które zawierają m.in.: oleje smarowe, preparaty smarowe i opony pneumatyczne, wprowadzający baterie lub akumulatory oraz jeśli w pojeździe znajduje się niefabryczny sprzęt elektryczny lub elektroniczny (np. radio, dodatkowe zabezpieczenia elektroniczne), również jako wprowadzający sprzęt elektryczny lub elektroniczny.

przykład 5

Sklep spożywczy
Pani Zofia prowadzi nieduży osiedlowy sklep spożywczy. Klientom oferuje reklamówki na zakupy, a ponadto w wyniku prowadzonej działalności powstają takie odpady, jak przeterminowana żywność, opakowania kartonowe, folia, świetlówki. W takim przypadku sklep powinien uzyskać wpis do Rejestru-BDO jako wytwórca odpadów oraz jednostka handlu oferująca torby z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową.

przykład 6

Transportujący odpady
Pan Jan ma firmę transportową X. Podpisał z firmą Z umowę na transport wytwarzanych przez nią odpadów. Pan Jan zleca jednak usługę transportu podwykonawcy. W opisanym przypadku wpis do Rejestru-BDO powinien zatem mieć podmiot, któremu pan Jan podzleca usługę i który fizycznie dokonuje transportu odpadów.

przykład 7

Usługi na terenach miejskich
Pani Krystyna prowadzi firmę zajmującą się wykonywaniem usług ogrodniczych i porządkowych na terenach miejskich, m.in. koszeniem trawników, cięciem krzewów i drzew, doczyszczaniem krawężników, nasadzeniami drzew i krzewów, zbieraniem zanieczyszczeń z trawników. Z umowy między firmą pani Krystyny a urzędem miasta wynika, że wytwórcą odpadów jest zlecający usługę, czyli urząd. W takim przypadku pani Krystyna powinna uzyskać wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz do Rejestru-BDO.