Od dziś nauczyciele nie muszą już realizować dodatkowych zajęć dla uczniów w ramach sztywno ustalonego tygodniowego wymiaru, czyli godzin karcianych. To jedna z ważniejszych – a z pewnością najbardziej kontrowersyjnych – zmian, które przynosi ustawa z 18 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 668, dalej: nowelizacja). Również od dziś zaczynają obowiązywać przepisy o centralnym rejestrze orzeczeń dyscyplinarnych. To jednak nie wszystko. Część przepisów nowelizacji weszła w życie 31 maja, a pozostałe staną się obowiązującym prawem od nowego roku. Wszystkie te zmiany przypominamy w formie krótkiej ściągawki dla nauczycieli. Warto je poznać na progu nowego roku szkolnego.
1 WRZESIEŃ 2016 CZWARTEK
LIKWIDACJA OBOWIĄZKU PROWADZENIA GODZIN KARCIANYCH
Godzinami karcianymi nazywane były te, które zgodnie z obowiązującym jeszcze do wczoraj brzmieniem ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm., dalej: KN) dyrektor szkoły określał w ramowym planie nauczania jako przeznaczone na zajęcia uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów. Dotychczas w ramach zajęć i czynności statutowych nauczyciel musiał bowiem realizować takie zajęcia w wymiarze jednej lub dwóch godzin w zależności od typu placówki.

Polecany produkt: Karta Nauczyciela>>>

Od dzisiaj z przepisów wykreślony zostaje ich obowiązkowy wymiar i nauczyciele będą prowadzić te zajęcia zgodnie z ustaleniami podjętymi przez dyrektora. Ma on bowiem prawo przydzielić nauczycielowi dodatkową liczbę godzin na zajęcia realizujące potrzeby i zainteresowania uczniów ponad pensum, ale nie jest to ograniczone dotychczasowymi normami, a 40-godzinnym tygodniem pracy nauczyciela (przy pełnym etacie). Tak jak dotychczas realizacja tych dodatkowych zajęć z uczniami będzie się odbywała w ramach podstawowego wynagrodzenia. Dyrektor szkoły może jednak zachęcać nauczycieli do ich prowadzenia za pomocą dodatków motywacyjnych.
W związku z likwidacją obowiązku prowadzenia godzin karcianych w dotychczasowej formule nie trzeba rejestrować ich wymiaru.
Uwaga!
Możliwe zagrożenia:
1) usunięcie z Karty nauczyciela norm dotyczących liczby realizowanych przez nauczyciela zajęć w ramach zadań statutowych może prowadzić do nierównomiernego rozłożenia obowiązków wśród nauczycieli, a w konsekwencji do przekraczania tygodniowej normy czasu pracy,
2) w związku ze zniesieniem obowiązku rejestrowania dodatkowych zajęć z uczniami, przy sporach sądowych może to powodować trudności w ustalaniu konkretnej liczby godzin związanych z przekroczeniem 40-godzinnego tygodnia pracy.
UTWORZENIE CENTRALNEGO REJESTRU ORZECZEŃ DYSCYPLINARNYCH
Od dzisiaj minister edukacji narodowej będzie prowadził w formie elektronicznej centralny rejestr orzeczeń dyscyplinarnych. Będą w nim gromadzone dane o nauczycielach prawomocnie ukaranych karą wydalenia z zawodu nauczycielskiego albo karą zwolnienia z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczycielskim w okresie trzech lat od ukarania oraz o zawieszeniu nauczyciela w pełnieniu obowiązków. Informacje te wprowadza się do rejestru na podstawie zawiadomienia o prawomocnym ukaraniu nauczyciela ww. karą dyscyplinarną. A o zawieszeniu w pełnieniu obowiązków – na podstawie powiadomienia o decyzji wydanej w tym zakresie. Wpis o ukaraniu obejmuje dane identyfikujące nauczyciela, dane dotyczące komisji orzekającej oraz informacje dotyczące orzeczonej kary.
Uwaga!
Po zatarciu kary dyscyplinarnej (co standardowo nastąpi po upływie trzech lub sześciu lat od doręczenia nauczycielowi prawomocnego orzeczenia o ukaraniu), wpis w rejestrze zostanie usunięty z urzędu (z wyjątkiem kary wydalenia z zawodu nauczyciela, która nie podlega zatarciu).
ODPOWIEDZIALNOŚĆ DYSCYPLINARNA NAUCZYCIELI SZKÓŁ NIEPUBLICZNYCH
Dotychczas odpowiadali dyscyplinarnie tylko ci nauczyciele i dyrektorzy zatrudnieni w niepublicznych placówkach, których wymiar obowiązkowych zajęć wynosił co najmniej 1/2 etatu. Od dzisiaj taką odpowiedzialność może ponieść pedagog i szef placówki bez względu na wymiar zatrudnienia.
WYMAGANIA KWALIFIKACYJNE NAUCZYCIELI SZKÓŁ NIEPUBLICZNYCH
Przed nowelizacją wymagania kwalifikacyjne określone w art. 9 KN musieli spełniać nauczyciele szkół niepublicznych zatrudnieni w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. Obecnie wymogi te dotyczą wszystkich pedagogów, bez względu na wymiar etatu. Zgodnie z art. 9 KN stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje, przestrzega podstawowych zasad moralnych i spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu.
WYGAŚNIĘCIE STOSUNKU PRACY NAUCZYCIELI SZKÓŁ NIEPUBLICZNYCH
Do wszystkich nauczycieli szkół niepublicznych bez względu na wymiar zatrudnienia będzie miał zastosowanie art. 26 KN. Przepis ten określa przesłanki wygaśnięcia stosunku pracy z mocy prawa. Dotychczas regulacja ta odnosiła się tylko do pedagogów zatrudnionych co najmniej na pół etatu.
31 MAJ 2016 WTOREK
Uwaga!
To już obowiązuje.
NIEKARALNOŚĆ W POSTĘPOWANIU DYSCYPLINARNYM JAKO WARUNEK ZATRUDNIENIA
Przed nowelizacją nie było przepisu, który zakazywałby zatrudniania nauczyciela ukaranego w postępowaniu dyscyplinarnym sankcją, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 3 albo ust. 4 KN. Chodzi o zwolnienie z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczyciela w okresie trzech lat od ukarania albo wydalenie z zawodu nauczyciela. Obecnie przed zatrudnieniem kandydat do pracy musi złożyć dyrektorowi szkoły (przedszkola) oświadczenie, że nie jest nałożona na niego taka sankcja. Ci zaś, którzy będą się starać o pracę w placówce oświatowej po 1 stycznia 2017 r., będą musieli przedstawić informację z centralnego rejestru orzeczeń dyscyplinarnych. Takie same zasady obowiązują w stosunku do wszystkich nauczycieli szkół niepublicznych. Dodatkowo muszą oni przed zatrudnieniem w szkole potwierdzić niekaralność, składając zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego. Nie można bowiem zatrudnić w szkole niepublicznej osoby, która nie spełnia wymagań określonych w art. 10 ust. 5 pkt 2–5 KN. Do 31 maja 2016 r. kandydaci do pracy w placówkach niepublicznych nie musieli składać takiego dokumentu, gdyż warunek niekaralności ich nie obowiązywał.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ DYSCYPLINARNA
Każdy nauczyciel, bez względu na wymiar pracy i miejsce zatrudnienia (placówka publiczna lub niepubliczna), odpowiada dyscyplinarnie za uchybienie godności zawodu lub naruszenie obowiązków. Taką zmianę wprowadziła nowelizacja, która zasadniczo przeniosła do Karty nauczyciela regulacje zawarte w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej z 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz.U. nr 15, poz. 64 ze zm.). Nie jest to jednak automatyczny transfer wszystkich zawartych w nim rozwiązań. Niektóre kwestie zostały doprecyzowane lub nieco zmienione.
1 STYCZEŃ 2017 NIEDZIELA
MOŻLIWOŚĆ UZYSKANIA INFORMACJI Z REJESTRU W CELU POTWIERDZANIA NIEKARALNOŚCI KARAMI DYSCYPLINARNYMI
Centralny rejestr orzeczeń dyscyplinarnych osiągnie swoją pełną funkcjonalność 1 stycznia 2017 r. Od tego dnia będą też udostępniane informacje z rejestru w celu potwierdzania niekaralności sankcjami dyscyplinarnymi. Prawo ich uzyskania jest ograniczone. W art. 85x KN zawarta jest wyczerpująca lista uprawnionych podmiotów. Wśród nich wymienieni są m.in.: osoba ubiegająca się o zatrudnienie na stanowisku nauczyciela (w odniesieniu do informacji, które bezpośrednio jej dotyczą), dyrektor szkoły lub przedszkola (w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w danej szkole lub przedszkolu), rzecznik dyscyplinarny i komisja dyscyplinarna (w związku z prowadzonym postępowaniem wyjaśniającym lub dyscyplinarnym) oraz organy wymiaru sprawiedliwości i organy ścigania. Wniosek będzie można złożyć na formularzu w postaci papierowej albo elektronicznej (jego treść określa art. 85y ust. 3 KN). Informacja będzie udzielana nieodpłatnie, w postaci papierowej albo elektronicznej (jej zakres określa art. 85y ust. 6 KN).
WYNAGRODZENIA DLA CZŁONKÓW KOMISJI DYSCYPLINARNYCH
Dla przewodniczących komisji dyscyplinarnych, ich zastępców, przewodniczących składów orzekających oraz rzeczników dyscyplinarnych i ich zastępców z początkiem nowego roku wprowadzone zostaną wynagrodzenia. Ich wysokość ustali organ, przy którym będzie działać komisja (w odniesieniu do rzeczników dyscyplinarnych i ich zastępców – organ, który ich powołał).
NAGRODY DLA PROFESORÓW OŚWIATY
Nowelizacja zakłada zapewnienie corocznych funduszy – do 2026 r. w wysokości do 450 tys. zł rocznie – na wypłatę jednorazowych gratyfikacji pieniężnych dla nauczycieli, którym przyznano tytuł honorowy profesora oświaty. Nagrody te mają być wypłacane w stałej kwocie 18 tys. zł (obecnie taka gratyfikacja jest równa 6-miesięcznemu ostatnio pobieranemu wynagrodzeniu zasadniczemu).