Jak zaznaczono w uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej, subwencja oświatowa wysokości 41 mld 491 mln zł, co do zasady, pozostaje na poziomie 2016 r.
Zgodnie z ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego kwota subwencji oświatowej została ustalona w wysokości nie mniejszej niż obowiązująca w tym roku. Została skorygowana tylko o kwotę innych wydatków z tytułu zmiany realizowanych zadań oświatowych.
W uzasadnieniu zwrócono uwagę, że w związku z podwyższeniem wieku obowiązku szkolnego do 7 lat kwota części oświatowej subwencji ogólnej powinna zostać zmniejszona o kwotę 1 mld 449 mln 473 tys. zł, bowiem zakres realizowanych przez samorządy zadań oświatowych objętych subwencjonowaniem uległ zmniejszeniu. "Zaplanowana na 2017 r. kwota części oświatowej subwencji ogólnej nie uwzględnia jednak tego zmniejszenia. Środki te pozostawiono w kwocie części oświatowej subwencji ogólnej i będą mogły być przeznaczone przez samorządy na zmiany organizacyjne w szkołach i placówkach" - wyjaśniono.
Jedyna korekta subwencji jaką dokonano (chodzi o 5,4 mln zł) dotyczy finansowania szkół rolniczych. Związana jest z przekazaniem na drodze porozumienia przez samorządy do prowadzenia tych szkół ministrowi rolnictwa. Dlatego środki w tej wysokości zostały przesunięte do części budżetowej, której dysponentem jest resort rolnictwa.
Zgodnie z projektem ustawy budżetowej w 2017 r. kwota bazowa służąca do wyliczania tzw. średniego wynagrodzenia nauczycieli wyniesie 2752 zł 92 gr, czyli jest większa o 35 zł 33 gr od tegorocznej (1,3 proc.). Obecna kwota bazowa wynosi 2717 zł 59 gr i nie była zwiększana od 2012 r.
Zwiększenie wysokości kwoty bazowej oznacza, że średnie wynagrodzenie brutto nauczyciela stażysty wyniesie 2752 zł (100 proc. kwoty bazowej), nauczyciela kontraktowego - 3054 zł (111 proc. kwoty bazowej), nauczyciela mianowanego - 3962 zł (144 proc. kwoty bazowej), nauczyciela dyplomowanego - 5063 zł (184 proc. kwoty bazowej). Średnie wynagrodzenie nauczyciela stażysty wzrośnie więc o 35 zł, nauczyciela kontraktowego - o 38 zł, nauczyciela mianowanego - o 49 zł, a nauczyciela dyplomowanego - o 63 zł.
Średnie wynagrodzenie jest kwotą teoretyczną, w skład której wchodzą wszystkie składniki wynagrodzenia określone w Karcie Nauczyciela. Nie jest możliwe, by nauczyciel miał prawo do wszystkich składników wynagrodzenia na raz (wśród składników jest bowiem m.in. zasiłek na zagospodarowanie dla początkującego nauczyciela i odprawa emerytalna).
O realnej wysokości wynagrodzeń nauczycieli decyduje rozporządzenie ministra edukacji w sprawie minimalnych stawek wynagrodzenia nauczycieli (czyli wynagrodzenia zasadniczego, które jest jednym ze składników branych pod uwagę w średnim wynagrodzeniu). Jest ono co roku negocjowane przez MEN ze związkami zawodowymi. To w nim ostatecznie określona będzie wysokość podwyżki, jaką otrzymają w przyszłym roku nauczyciele.
Podobnie jak w latach ubiegłych część środków na oświatę zapisano w projekcie budżetu w rezerwach celowych (zaplanowano ich sześć). Największa z nich na "zwiększenie dostępności wychowania przedszkolnego" ma wynieść w przyszłym roku 1 mld 726 mln zł. Środki z tej rezerwy przeznaczane są na realizację rządowego programu "Przedszkole za złotówkę", czyli zmniejszenie opłat ponoszonych przez rodziców w związku z chodzeniem dziecka do przedszkola oraz na rozbudowę infrastruktury przedszkolnej.
Drugą co do wielkości rezerwą na cele związane z edukacją jest "rezerwa na wyrównanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży, zapewnienie uczniom objętym obowiązkiem szkolnym dostępu do bezpłatnych podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych". Ma ona wynieść w przyszłym roku 786 mln zł.
Zgodnie z projektem 31,6 mln zł ma wynieść rezerwa, w której środki mają być przeznaczone na pokrycie kosztów wynikających z awansem zawodowym nauczycieli (powiązana jest z nim podwyżka wynagrodzeń). 20 mln zł ma wynieść rezerwa na realizację programu "Bezpieczna+". 11 mln zł ma wynieść rezerwa na Stypendia Prezesa Rady Ministrów dla uczniów szczególnie uzdolnionych. Z kolei rezerwa na przygotowanie i przeprowadzenie egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie ma wynieść w 2017 r. 4 mln 361 tys. zł.