Subskrybuj nas na Youtube
Szkoły i placówki prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego mają taki obowiązek raz w roku. Pracodawcom, którzy czekają z ich wypłatą, zostało więc niewiele czasu.
/>
/>
Obowiązek wypłaty świadczenia urlopowego nauczycielom wynika bezpośrednio z przepisów ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela. Określają one sposób obliczania wysokości tego świadczenia i zasady jego wypłaty. Warto przypomnieć, że na podstawie Karty nauczyciela świadczenie to przysługuje wyłącznie nauczycielom zatrudnionym w szkołach publicznych.
Świadczenie urlopowe dla nauczycieli przewidziane w Karcie nauczyciela jest wypłacane z odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w wysokości odpisu podstawowego, o którym mowa w ustawie z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ustawa o ZFŚS), ustalonego proporcjonalnie do czasu pracy i okresu zatrudnienia nauczyciela w danym roku szkolnym. Należy wypłacić je wszystkim nauczycielom pozostającym w zatrudnieniu w danym roku szkolnym. W przypadku nauczycieli okres zatrudnienia liczony jest od 1 września poprzedniego roku kalendarzowego do 31 sierpnia roku bieżącego. W 2016 r. wysokość świadczenia urlopowego przypadająca na jednego nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć, pozostającego w stosunku pracy przez cały rok szkolny wynosi 1093,93 zł. Nauczyciel otrzymuje świadczenie urlopowe obligatoryjnie, tj. niezależnie od jego sytuacji socjalnej, co jest wyjątkiem od podstawowej zasady dotyczącej wydatkowania środków z ZFŚS. Od świadczenia trzeba pobrać zaliczkę na podatek dochodowy. Świadczenie urlopowe do wysokości odpisu podstawowego nie jest uwzględniane w podstawie ustalania składki na ubezpieczenia społeczne oraz nie podlega składce na ubezpieczenie zdrowotne.
Można się zastanawiać, czy przy ewidencji świadczenia urlopowego nauczycieli stosować konto 231 – Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń czy konto 234 – Pozostałe rozrachunki z pracownikami. Bierze się to stąd, że świadczenie urlopowe nie jest wynagrodzeniem. Jednak oba rozwiązania są dopuszczalne. Praktyka może być różna, w zależności od zasad przyjętych przez daną szkołę w zakładowym planie kont. Oba rozwiązania są jednak prawidłowe.
Świadczenie urlopowe wynagrodzeniem nie jest (jest dodatkowym świadczeniem wypłacanym z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych), tak więc może być potraktowane jako inne niż z tytułu wynagrodzeń rozrachunki z pracownikami i zaksięgowane na koncie 234. Jeśli jednostka określi takie zasady w polityce rachunkowości, to wypłata tych świadczeń nastąpi z konta 135 – „Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia” (strona Ma) w korespondencji z kontem 234 – „Pozostałe rozrachunki z pracownikami”. Wcześniej ujmuje się decyzję o przyznaniu świadczenia urlopowego dla nauczycieli: strona Wn konta 851 „Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych”, strona Ma konta 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” (analityka: świadczenia urlopowe). [SCHEMAT 1]
Część szkół przyjmuje praktykę ewidencji świadczeń urlopowych nauczycieli na koncie 231 – „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń” i nie jest to błąd. Robi to ze względu na to, że świadczenie urlopowe jest opodatkowane, sporządzana jest do niego lista płac, jest obligatoryjne, a nie fakultatywne jak w przypadku pozostałych świadczeń socjalnych.
Z rozporządzenia ministra finansów z 5 lipca 2010 r. wynika bowiem, że konto 231 służy do ewidencji rozrachunków z pracownikami i innymi osobami fizycznymi z tytułu wypłat pieniężnych i świadczeń rzeczowych zaliczonych zgodnie z odrębnymi przepisami do wynagrodzeń, a w szczególności należności za pracę wykonywaną na podstawie stosunku pracy, umowy-zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjnej i innych umów zgodnie z odrębnymi przepisami. Jednak świadczenie urlopowe nauczycieli, mimo że nie stanowi wynagrodzenia, jest ściśle powiązane ze stosunkiem pracy (wręcz zależy od czasu jego trwania i wymiaru), nie dotyczy innych osób niż pracownicy nauczyciele, jest obligatoryjne również co do jego wysokości (a nie fakultatywne, jak pozostałe świadczenia z funduszu), jest wypłacane raz w roku na podstawie jednej listy płac (świadczenie jest opodatkowanie). Szkoła może więc w swoim zakładowym planie kont przyjąć, że świadczenie urlopowe nauczycieli jest ewidencjonowane za pomocą konta 231. [SCHEMAT 2]
PRZYKŁAD 1
Zatrudnienie na pół etatu
Nauczyciel jest zatrudniony w szkole na pół etatu na czas nieokreślony.
1093,93 zł x 1/2 = 546,97
Świadczenie urlopowe wynosi 546,97 zł.
PRZYKŁAD 2
Umowa cywilnoprawna
Nauczyciel jest zatrudniony przy prowadzeniu zajęć pozalekcyjnych na podstawie umowy-zlecenia.
Świadczenie urlopowe mu nie przysługuje.
Umowa-zlecenie nie jest podstawą do jego wypłaty.
SCHEMAT 1
Konto 234
Objaśnienia:
1. PK – decyzja o przyznaniu świadczenia urlopowego dla nauczycieli czynnych zawodowo: strona Wn konta 851 „Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych”, strona Ma konta 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” (analityka: świadczenia urlopowe);
2. PK – naliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych od przyznanego świadczenia urlopowego dla nauczycieli czynnych zawodowo: strona Wn konta 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” (analityka: świadczenia urlopowe), strona Ma konta 225 „Rozrachunki z budżetami” (analityka: podatek dochodowy od osób fizycznych);
3. WB – przekazanie z rachunku ZFŚS środków tytułem zapłaty świadczenia urlopowego przyznanego dla nauczycieli czynnych zawodowo pomniejszonych o podatek dochodowy od osób fizycznych: strona Wn konta 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” (analityka: świadczenia urlopowe), strona Ma konta 135 „Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia” (analityka: świadczenia urlopowe);
4. WB – zapłata podatku dochodowego naliczonego od przyznanego świadczenia urlopowego dla nauczycieli czynnych zawodowo: strona Wn konta 225 „Rozrachunki z budżetami” (analityka: podatek dochodowy od osób fizycznych), strona Ma konta 135 „Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia” (analityka: świadczenia urlopowe).
SCHEMAT 2
Konto 231
Objaśnienia do schematu:
1. Lista płac – świadczenia urlopowe nauczycieli brutto: strona Wn konta 851 –„Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych”, strona Ma konta 231 – „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”;
2. Lista płac – podatek dochodowy od świadczeń urlopowych: strona Wn konta 231 – „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”, strona Ma konta 225 – „Rozrachunki z budżetami”;
3. Wyciąg bankowy – wypłata świadczenia urlopowego przelewem: strona Wn konta 231 – „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”, strona Ma konta 135 – „Rachunek bieżący ZFŚS”.
Podstawa prawna
Ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 800).
Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).
Rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289 ze zm.).
