Ministerstwo Edukacji Narodowej chce wprowadzić do szkół dwa nowe przedmioty. Zostały one przewidziane dla uczniów liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia.

Od 1 września 2025 roku uczniowie liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia będą uczyć się dwóch nowych przedmiotów: edukacja obywatelska, która zastąpi usunięty już przedmiot Historia i teraźniejszość i edukacja zdrowotna, która zastąpi wychowanie do życia w rodzinie.

Edukacja obywatelska zamiast HiT

Jak czytamy w uzasadnieniu do rozporządzenia wprowadzającego dwa nowe przedmioty: "[w]prowadzenie nowego przedmiotu edukacja obywatelska wynika z potrzeby przygotowania uczniów liceum ogólnokształcącego i technikum do świadomego i odpowiedzialnego zaangażowania obywatelskiego w społeczeństwie demokratycznym. Jednym z priorytetów Ministerstwa Edukacji Narodowej jest jak najlepsze przygotowanie młodych ludzi do sprawnego funkcjonowania w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości. Niezbędne jest, aby szkoła umożliwiała uczniom zdobywanie kompetencji, które pozwolą im efektywnie rozwijać się, umożliwią praktyczne wykorzystanie zdobywanej na lekcji wiedzy i przygotują uczniów do dorosłego życia i rozwoju kariery zawodowej".

Jak twierdzi MEN, edukacja obywatelska w odróżnieniu od przedmiotu historia i teraźniejszość, będzie przedmiotem kładącym nacisk na kształtowanie u uczniów praktycznych umiejętności i kompetencji. "Przedmiot będzie budował i wzmacniał postawy patriotyczne młodych ludzi, oparte na poczuciu tożsamości i dumie z przynależności do wspólnoty, trosce o małą i dużą Ojczyznę, poczuciu odpowiedzialności za jej kształt. Równolegle nowy przedmiot będzie kształtował otwartość i szacunek względem innych, empatię i solidarność z innymi oraz zaangażowanie na rzecz dobra wspólnego" - czytamy.

Celem nowego przedmiotu ma być rozwijanie umiejętności uczniów w zakresie wyrabiania sobie własnej opinii w sprawach związanych z funkcjonowaniem ucznia w społeczeństwie, wpływania na władze publiczne i interakcji państwo-obywatel.

Nowy przedmiot trafi do szkół od roku szkolnego 2025/2026 w klasie II liceum ogólnokształcącym i technikum. W kolejnym roku szkolnym, 2026/2027, będzie realizowany w klasie III liceum ogólnokształcącym i technikum, natomiast w roku szkolnym 2027/2028 w klasie IV technikum.

Edukacja zdrowotna zamiast wychowania do życia w rodzinie

Z kolei edukacja zdrowotna ma zastąpić dotychczasowe wychowanie do życia w rodzinie, które skupiało się wokół treści związanych z funkcjami rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich i rodzicielskich, seksualnością człowieka, prokreacją oraz problemami związanymi z okresem dojrzewania. Nowy przedmiot ma być rozbudowany o treści związane ze zdrowiem i aktywnością fizyczną, odżywianiem, zdrowiem psychicznym, społecznym i środowiskowym, Internetem i profilaktyką uzależnień.

"Dotychczas w szkołach nie realizowano odrębnego, obowiązkowego przedmiotu, który byłby dedykowany wyłącznie zagadnieniom dotyczącym szeroko rozumianego zdrowia. W świetle pogarszających się wskaźników zdrowia całej populacji ludzkiej niezbędne są systemowe działania edukacyjne, mające na celu rozwijanie umiejętności troski o holistycznie rozumiane zdrowie. Edukacja zdrowotna to wieloetapowy, wielopłaszczyznowy i interdyscyplinarny proces prowadzący do budowania alfabetyzmu zdrowotnego (ang. health literacy), czyli wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych pozwalających na trafne rozpoznanie potrzeb zdrowotnych własnych i otoczenia oraz podejmowanie odpowiednich działań profilaktycznych czy naprawczych" - pisze ministerstwo w uzasadnieniu rozporządzenia.

Edukacja zdrowotna trafi do szkół począwszy od roku szkolnego 2025/2026 w klasach I–III liceum ogólnokształcącego oraz klasach I–III technikum.