Zmiany w szkole od 1 września. Emerytury stażowe, nowa podstawa programowa i inna organizacja nauki religii

Od 1 września zacznie obowiązywać nowa podstawa programowa, która nie uwzględnia przedmiotu historia i teraźniejszość oraz zawiera zaktualizowaną listę lektur. Wprowadzono również bardziej elastyczne zasady dotyczące nauczania religii. Szkoły będą musiały przygotować się na przyjęcie dzieci uchodźców z Ukrainy, które objęto obowiązkiem szkolnym.

Od nowego roku szkolnego w życie wejdzie wiele nowych przepisów, które szkoły będą musiały wdrożyć - informuje Portal Samorządowy. Zmiany dotyczą zarówno podstawy programowej, jak i organizacji roku szkolnego. Możliwe są również zmiany w sposobie finansowania zadań oświatowych w związku z nowymi przepisami dotyczącymi dochodów jednostek samorządu terytorialnego.

Nowa podstawa programowa

Od 1 września zacznie obowiązywać nowe rozporządzenie dotyczące podstawy programowej. Treści w niej zawarte od roku szkolnego 2024/2025 zostały zmniejszone o około 20%. Skrócono również listę lektur. W klasach VII i VIII największa zmiana polega na tym, że kilka pozycji, które wcześniej uczniowie musieli czytać w całości, teraz będą czytać we fragmentach. W podstawie programowej dla liceów i techników pozostawiono osobne listy lektur obowiązkowych na poziomie podstawowym i rozszerzonym, ale podobnie jak w przypadku szkół podstawowych, przygotowano wspólną listę proponowanych lektur uzupełniających. Część tytułów, które wcześniej były obowiązkowe na poziomie podstawowym, została przeniesiona do lektur na poziomie rozszerzonym.

Nauka udzielania pierwszej pomocy

Nowe przepisy wprowadzają obowiązek nauki udzielania pierwszej pomocy w ramach godzin wychowawczych dla uczniów klas IV-VII szkół podstawowych oraz od drugiej klasy szkół ponadpodstawowych. Dotychczas pierwsza pomoc była nauczana w ramach przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa w klasach VIII szkół podstawowych i pierwszych klasach szkół ponadpodstawowych.

Organizacja nauki religii

Nowe regulacje umożliwiają bardziej elastyczne organizowanie lekcji religii w publicznych przedszkolach i szkołach. Jeśli na lekcje religii zgłosi się mniej niż siedmioro dzieci, przedszkola i szkoły mogą organizować zajęcia w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych. W przypadku, gdy w danej klasie lub oddziale zgłosi się mniej niż siedmioro uczniów, mogą oni dołączyć do zajęć w innej klasie lub oddziale, gdzie liczba chętnych jest większa. Grupy międzyklasowe mogą być tworzone w obrębie klas I-III, IV-VI oraz VII-VIII.

Zgodnie z nowymi przepisami, na zajęcia międzyoddziałowe w przedszkolach oraz na lekcje międzyklasowe w klasach I-III może uczęszczać maksymalnie 25 dzieci. W starszych klasach na zajęcia międzyklasowe może uczęszczać maksymalnie 28 uczniów.

Matury

Zgodnie z nowelizacją rozporządzenia dotyczącego warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu maturalnego, uczniowie klas maturalnych nie będą musieli składać wstępnych deklaracji o zamiarze przystąpienia do matury. Oznacza to również, że dyrektorzy szkół nie będą musieli sporządzać informacji o liczbie uczniów lub absolwentów, którzy złożyli deklarację przystąpienia do egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów na różnych poziomach i przesyłać jej do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

Ukraińskie dzieci w polskich szkołach

Od 1 września dzieci z Ukrainy będą musiały uczęszczać do polskich przedszkoli i szkół, co będzie powiązane z wypłatą świadczenia 800+. Szkoły będą musiały przyjąć ukraińskich uczniów mieszkających w ich rejonie.

Nowe przepisy pozwalają na zwiększenie liczby dzieci w oddziałach przedszkolnych oraz klasach I-III szkół podstawowych, w oddziałach integracyjnych i specjalnych oraz w świetlicach. W zależności od placówki, do oddziałów będzie można przyjąć dodatkowo od dwóch do czterech uczniów z Ukrainy.

Ukraińscy uczniowie będą mogli uczestniczyć w dodatkowych, bezpłatnych zajęciach z języka polskiego przez maksymalnie 36 miesięcy, po cztery godziny tygodniowo.

Ministerstwo Edukacji planuje dofinansować zatrudnienie asystentów międzykulturowych.

Ustawa Kamilka

Od 15 sierpnia szkoły muszą wdrożyć standardy ochrony małoletnich wynikające z nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zwanej ustawą Kamilka. Od 1 września pracownicy szkół i innych placówek edukacyjnych będą musieli przestrzegać wytycznych dotyczących rozpoznawania i reagowania na przypadki krzywdzenia dzieci oraz wdrażania odpowiednich procedur w takich sytuacjach. Standardy te obejmują również zasady bezpiecznych relacji pracowników z dziećmi oraz wykaz instytucji, do których można skierować opiekunów potrzebujących wsparcia.

Nowy wzór legitymacji szkolnej

Od 13 lipca 2024 r. obowiązuje nowy wzór legitymacji szkolnej w formie plastikowej karty o wymiarach karty kredytowej. Nowe legitymacje mogą zawierać elektroniczną warstwę bezstykową. Uczniowie rozpoczynający naukę od 1 września muszą otrzymać legitymacje zgodne z nowym wzorem. Nowe wzory legitymacji obowiązują również nauczycieli, a papierowe legitymacje zachowają ważność do końca okresu, na który zostały wydane.

Emerytury stażowe

Od 1 września wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące emerytur stażowych. Nauczyciele będą mieli możliwość wyboru między nowymi uprawnieniami a dotychczasowym świadczeniem kompensacyjnym.

Świadczenie kompensacyjne można uzyskać do 2032 roku. Przysługuje ono kobietom w wieku od 55 do 59 lat oraz mężczyznom w wieku od 60 do 64 lat. Wymagany jest co najmniej 30-letni staż pracy (okres składkowy i nieskładkowy), w tym 20 lat pracy jako nauczyciel w wymiarze co najmniej połowy etatu. Gwarantowana jest minimalna wysokość emerytury, nawet jeśli nie zgromadzono wystarczających środków.

W przypadku emerytur stażowych konieczne jest rozpoczęcie pracy jako nauczyciel przed 1999 rokiem. Wymagany jest 30-letni staż składkowy, w tym co najmniej 20 lat faktycznej pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego, o których mowa w art. 1 Karty Nauczyciela, w wymiarze co najmniej połowy etatu. Konieczne jest również posiadanie środków na co najmniej minimalną emeryturę.