Minister Barbara Nowacka zainicjowała w czwartek prace nowo powołanego zespołu do spraw pragmatyki zawodowej nauczycieli, który ma zmierzyć się z kluczowymi wyzwaniami w edukacji: wynagrodzeniami, awansem zawodowym, oceną pracy i emeryturami nauczycieli. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele rządu, związków zawodowych i samorządów, rzucając nowe światło na złożone problemy środowiska nauczycielskiego.

Powołanie zespołu ds. pragmatyki zawodowej nauczycieli

W czwartek w Ministerstwie Edukacji Narodowej odbyło się pierwsze spotkanie powołanego przez ministrę Barbarę Nowacką zespołu do spraw pragmatyki zawodowej nauczycieli. W jego skład obok kierownictwa MEN wchodzą przedstawiciele związków zawodowych i samorządów. Zespół ma wypracować rozwiązania w zakresie m.in. wynagradzania nauczycieli, awansu zawodowego, oceny pracy i emerytur nauczycieli.

Spotkanie trwało dwie godziny. Stronę rządową reprezentowała ministra Barbara Nowacka i wiceministrowie: Paulina Piechna-Więckiewicz i Henryk Kiepura. Stronę związkową m.in. prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz, przewodniczący Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność" Waldemar Jakubowski i przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego "Forum-Oświata" Sławomir Wittkowicz.

Pozytywne przyjęcie przez stronę związkową

"Spotkanie było merytoryczne. Dobrze, że do niego doszło. Pokazało ono, że strona związkowa (...) ma cały szereg postulatów, które są niezwykle ważne (...), ale także, że resort widzi te problemy i jest zainteresowany jak najszybszych ich procedowaniem" – powiedział dziennikarzom po spotkaniu zespołu prezes ZNP Sławomir Broniarz. Poinformował, że ustalono terminy spotkań grup roboczych.

"Mam nadzieję, że te grupy robocze będą nas krok po kroku posuwały do rozwiązania problemów, o których mówiliśmy" – zaznaczył.

Planowane tematy prac zespołu

Wiceprezes ZNP Urszula Woźniak powiedziała, że najbliższe posiedzenie zespołu roboczego zostało zaplanowane na 26 czerwca. Będzie to posiedzenie zespołu do spraw wynagrodzeń. Następny zespół jest 4 lipca. Zajmie się emeryturami nauczycielskimi i świadczeniami kompensacyjnymi. Tematami kolejnych zespołów będzie awans zawodowy i ocena pracy, kwalifikacje i doskonalenie zawodowe, odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli. Podkreśliła, że ZNP zależało na tym, by pilnie rozpocząć prace nad wynagrodzeniami nauczycieli, z którymi powiązane są warunki pracy.

Broniarz przypomniał, że w Sejmie jest przygotowany przez ZNP obywatelski projekt nowelizacji Karty nauczyciela. Zakłada on powiązanie wysokości wynagrodzeń nauczycieli z wysokością przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Pierwsze czytanie projektu odbyło się pod koniec stycznia tego roku, po czym trafił on do dalszych prac w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Za powiązaniem wynagrodzeń nauczycieli z wynagrodzeniami w gospodarce są wszystkie trzy związki.

Harmonogram prac i wstępne ustalenia

Przewodniczący Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność" Waldemar Jakubowski w rozmowie z PAP wskazał "na wstępny charakter" czwartkowego spotkania.

"Ustaliliśmy harmonogram prac. Żadne konkretne deklaracje nie padły, oprócz deklaracji pani minister, że będzie chciała przenieść komisje dyscyplinarne dla nauczycieli z kuratoriów z powrotem do wojewodów, bo to jest ich zadanie. Padła też deklaracja, że o jakiś poważniejszych podwyżkach płac nauczycieli na razie nie możemy mówić, czyli zostaje wskaźnik inflacyjny 4,1 proc. ze względu na procedurę nadmiernego deficytu, która została wdrożona. Tak to zostało wytłumaczone" – powiedział.

Pierwsze propozycje dot. wynagrodzeń

Jak mówił, jeśli chodzi o wysokość wynagrodzeń nauczycieli w 2025 r. "być może da się coś wynegocjować na poziomie dodatków".

"Pierwsze deklaracje padły, a kwestii do rozwiązania jest bardzo dużo: podnoszone ostatnio wynagrodzenia za wycieczki szkolne, płacenie za godziny ponadwymiarowe, dodatki za warunki pracy, których zasady ustalania są archaiczne" – zaznaczył Jakubowski.

Krytyka nowych przepisów emerytalnych

Przypomniał, że z 1 września wchodzą w życie przepisy o nauczycielskich emeryturach stażowych, nazywanych emeryturami czarnkowymi. Wszystkie trzy związki zawodowe oceniają je jako niekorzystne dla nauczycieli. Zwracają uwagę m.in. na to, że nauczyciel, który nabędzie prawo do nich, nie będzie już mógł skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia.

"Zmiana tego w przepisach ustawowych jest bardzo prosta, można ją przeprowadzić bardzo szybko, ale poinformowano nas, że takie zmiany nie będą przeprowadzane poprzez projekty poselskie. Procedura będzie więc trwała i nauczyciele, którzy będą chcieli od września pójść na urlop będą mieli problem, jeśli nabędą prawa" – ocenił.

Atmosfera spotkania i nadmierny deficyt

Przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego "Forum-Oświata" Sławomir Wittkowicz ocenił, że "plusem spotkania było to, że rozmowy były prowadzone w miłej, życzliwej atmosferze", ale już widać, że zarysowały się pierwsze problemy.

"Związane są one z procedurą nadmiernego deficytu. Możliwość wprowadzenia nowego systemu wynagradzania nauczycieli od 1 stycznia 2025 r. wydaje się wysoce wątpliwa, ale można ten czas wykorzystać na to, by rzeczywiście ten system opracowywać i wdrożyć go w następnych latach" – powiedział.

Konieczność zmian w dodatkach za trudne warunki pracy

Wittkowicz wskazał, że na szybką konieczność zmian przepisu dotyczącego dodatku za pracę w trudnych warunkach, który przysługuje m.in. nauczycielom pracującym w szkole specjalnej, ale nie przysługuje nauczycielowi pracującemu w szkole masowej z dzieckiem lub dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych.

"To pierwszy ruch, który można zrobić bez żadnego problemu" – powiedział.

Skład zespołu i zakres jego obowiązków

Zespół do spraw pragmatyki zawodowej nauczycieli został powołany przez ministrę edukacji pod koniec kwietnia. W jego skład wchodzą członkowie kierownictwa MEN i przedstawiciele: ministra pracy, ministra finansów, związków zawodowych, samorządów i Instytutu Badań Edukacyjnych.

W zarządzeniu szefowej MEN o powołaniu zespołu zapisano, że jego zadaniem jest przygotowanie propozycji rozwiązań w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli, w szczególności w zakresie: wynagradzania nauczycieli, awansu zawodowego i oceny pracy nauczycieli, odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli, emerytur nauczycieli oraz nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, a także kwalifikacji, kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli. (PAP)

Źródło i podsumowanie

Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka

dsr/ joz/