Subskrybuj nas na Youtube
Jestem zatrudniony na uczelni publicznej, ale właśnie przebywam na urlopie bezpłatnym – pisze pan Jarosław. – Chciałem podjąć zatrudnienie w innej placówce dydaktyczno-naukowej, na to jednak nie wyraził zgody rektor. Powołał się przy tym na przepisy, które wskazują, że może zakazać nauczycielowi akademickiemu podjęcia innej pracy. Jednak z doniesień medialnych wiem, że np. prezydent elekt pracował bez zgody rektora na innej uczelni, podczas gdy korzystał z urlopu bezpłatnego. Czy uczelnia musi wyrażać zgodę na kolejne zatrudnienie nauczycielowi, który korzysta z urlopu bezpłatnego
/>
Przepisy faktycznie ograniczają możliwość podejmowania kolejnego zatrudnienia przez nauczycieli akademickich. Zgodnie z nimi wykładowca zatrudniony w uczelni publicznej może podjąć lub kontynuować pracę tylko u jednego dodatkowego pracodawcy prowadzącego działalność dydaktyczną lub naukowo-badawczą. Drugi etat wymaga zgody rektora macierzystej uczelni, ale tylko w przypadku zatrudnienia na umowę o pracę. Podjęcie lub kontynuowanie kolejnego etatu bez pozwolenia stanowi zaś podstawę rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem w uczelni publicznej, która jest podstawowym miejscem zatrudnienia. Odmowa rektora musi być jednak uzasadniona. Przepisy określają powody, dla których może on nie wyrazić zgody. Tak się stanie, jeżeli świadczenie usług dydaktycznych lub naukowych u innego pracodawcy zmniejsza zdolność prawidłowego funkcjonowania uczelni lub wiąże się z wykorzystaniem jej urządzeń technicznych i zasobów. Celem tej regulacji jest ograniczenie możliwości jednoczesnego wykonywania obowiązków dydaktycznych lub naukowo-badawczych w dwóch uczelniach. Takie rozwiązanie ma zwiększyć jakość pracy akademika, ponieważ dzięki temu powinien mieć więcej czasu na rozmowy ze studentami i własną pracę badawczą.
Jednak nie ma potrzeby uzyskiwania zgody wtedy, gdy nauczyciel akademicki jest na urlopie bezpłatnym. Z interpretacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) wynika, że osoba, która z niego korzysta, nie jest zobowiązana występować o zgodę rektora na kolejny etat. Resort nauki wyjaśnia, że w przypadku urlopu bezpłatnego w uczelni macierzystej zatrudnienie to nie jest faktycznie wykonywane, zatem zgoda w zasadzie nie dotyczyłaby dodatkowej pracy. Zgodnie bowiem z przepisami rektor odmawia wyrażenia pozwolenia, jeżeli świadczenie usług u innego pracodawcy zmniejsza zdolność prawidłowego funkcjonowania uczelni lub wiąże się z wykorzystaniem jej zasobów. Tu do takiej sytuacji nie dochodzi.
Taką interpretację potwierdza również orzecznictwo. Zgodnie z nim udzielenie urlopu bezpłatnego oznacza zawieszenie wszystkich praw i obowiązków stron stosunku pracy (np. wyrok SN z 6 stycznia 2009 r., sygn. akt II PK 111/08). Zawieszenie dotyczy, w ocenie MNiSW, również wymogu uzyskania zgody na dodatkowe zatrudnienie.
Są także inne sposoby, aby uniknąć konieczności uzyskania pozwolenia od rektora na kolejny etat. Obowiązek ten obejmuje wyłącznie zatrudnienie w ramach stosunku pracy. Nie dotyczy umów cywilnoprawnych. Na tej podstawie nauczyciel akademicki może pracować w innych szkołach wyższych do woli. Zgoda nie jest również potrzebna w przypadku prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Wtedy wystarczy jedynie rektora poinformować.
Ponadto nie ma konieczności wydawania zgody, jeżeli nauczyciel akademicki zamierza podjąć zatrudnienia w ramach stosunku pracy w niektórych urzędach, w organach towarzystw naukowych i zawodowych, wymiaru sprawiedliwości, w instytucjach kultury, we władzach Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności lub w samorządowych kolegiach odwoławczych.
Kiedy uczelnia może zwolnić akademika
Rektor może rozwiązać za wypowiedzeniem stosunek pracy z mianowanym nauczycielem akademickim:
● w razie czasowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, jeżeli jej czas przekracza okres zasiłkowy,
● w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie likwidacji uczelni,
● w razie otrzymania przez nauczyciela akademickiego oceny negatywnej,
● w przypadku podjęcia lub wykonywania przez nauczyciela akademickiego dodatkowego zatrudnienia bez zgody rektora.
Podstawa prawna
Art. 129 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
PORADA EKSPERTA
W praktyce uczelni wyrażamy zgodę na dodatkowe zatrudnienie w przypadkach, w których uniwersytet odnosić będzie istotne instytucjonalne korzyści wynikające z dodatkowej pracy nauczyciela akademickiego. Wykazanie ewentualnych korzyści z kolejnego zatrudnienia dla uczelni każdorazowo spoczywa na pracowniku występującym o zgodę i nie może sprowadzać się tylko do prostego oświadczenia, że nie prowadzi do konfliktu interesów i konfliktu zobowiązań. Wnioski należy składać do dwóch miesięcy przed rozpoczęciem roku akademickiego. Staramy się je rozpatrywać na bieżąco.