Kto pisze polską Wikipedię?

Bodaj najstarszym i nadal popularnym zarzutem wobec Wikipedii jest niewiarygodność albo - jak kto woli - brak kontroli nad dodawanymi treściami ze strony fachowców. Wśród polskich wikipedystów dobrze pamiętana jest prowokacja sprzed ponad 9 lat pod nazwą Henryk Batuta, czyli sfabrykowanego biogramu opisującego osobę, która nigdy nie istniała (biogram istniał na Wikipedii 15 miesięcy). Sprawę nagłośniły media. Od tego czasu na polskiej Wikipedii cyklicznie odbywają się akcje dodawania przypisów do haseł o niepotwierdzonej wiarygodności.

Licznik haseł na polskiej Wikipedii wskazuje obecnie ponad 1 115 000 pozycji i każdego dnia przybywa minimum ok. 100-300 kolejnych. Co jakiś czas tworzona jest lista 600 najaktywniejszych polskich wikipedystów. Ostatnie takie zestawienie obejmuje drugie półrocze ubiegłego roku. Najaktywniejszym okazał się wikipedysta o nazwie Przemek Jahr, który w przeciągu pół roku wykonał ponad 33 400 edycji. Znakomita większość edytujących internetową encyklopedię używa nicków i tylko nieliczni dali się skatalogować według wykształcenia. Cząstkowe dane wskazują, że wśród wikipedystów dominują osoby po studiach magisterskich. Dość liczną grupę stanowią także doktoranci i osoby z doktoratami. Bardziej znanymi wikipedystami są m.in. dr hab. Tomasz Ganicz - chemik i szef łódzkiego stowarzyszenia Wikimedia Polska czy prof. Dariusz Jemielniak, który uzyskał najlepszy wynik w tegorocznych wyborach do Rady Powierniczej amerykańskiej Wikimedia Foundation, gdzie zasiada m.in. obok Jimmy'go Walesa, uznawanego za ojca całego projektu.

Redaktor bot

Polskojęzyczna wersja Wikipedii zajmuje obecnie 12. miejsce w rankingu wszystkich wersji tej encyklopedii pod względem liczby haseł (wyprzedzamy m.in. wersję japońską, chińską i portugalską). Prowadzi oczywiście wersja angielska z 4,9 mln haseł. Kolejne miejsca zajmują: wersja szwedzka - 2 mln, oraz holenderska - 1,8 mln haseł. Wersja niemiecka i francuska zajmują dopiero 4. i 5. miejsce. Zaskakiwać może wysoka pozycja tak egzotycznych wersji językowych jaki Wikipedia w języku warajskim czy cebuańskim (oba języki z obszaru azjatyckich Filipin znajdują się w pierwszej dziesiątce Wikipedii). Wystarczy porównać liczbę osób, które władają tymi językami z liczbą wiki-haseł by stwierdzić, że wiki-hasła w tym języku musieliby pisać niemal wszyscy warajskojęzyczni Filipińczycy, łącznie z dziećmi. To, rzecz jasna, niemożliwe.

Kluczem do zrozumienia tego fenomenu są boty, czyli skrypty komputerowe, które - odpowiednio napisane - potrafią taśmowo produkować tysiące artykułów. Wystarczy zbudować lub wskazać botowi odpowiednią bazę danych - np. listę miejscowości z położeniem, liczbą mieszkańców, itd. albo bazę opisanych związków chemicznych. Uruchomiony bot z ciągu danych tabelarycznych potrafi budować poprawne gramatycznie i składniowo zdania w formie hasła na Wikipedii (dodanie mapy, przypisanie do kategorii czy przypisu to żaden problem). Być może boty już dziś piszące hasła na Wikipedii to dopiero pierwsza generacjach maszyn, których lepsze wersje będą w stanie w przyszłości pisać newsy i proste artykuły dla profesjonalnych mediów. Na polskiej Wikipedii boty pisały m.in. tysiące szablonowych haseł o polskich wsiach, ale nie zostały nigdy użyte do tworzenia treści na większą skalę (były i są używane np. do poprawiania błędów na dużą skalę).

Odkąd powstała możliwość botowania, czyli wygenerowania haseł maszynami, większy nacisk kładzie się na jakość haseł, a nie ich ilość. Stąd hasła wyróżniane ("artykuł na medal" lub "dobry artykuł"), które są oznaczane odpowiednimi ikonkami i eksponowane na stronie głównej polskiej wersji Wikipedii. Obecnie jest ich ponad 2 800.