Sejm uchwalił w piątek nowelizację ustawy Prawo oświatowe dotyczącą m.in. zasad działalności organizacji i stowarzyszeń w szkołach i przedszkolach, a także wprowadzającą zmiany w edukacji domowej. Nowelizacja trafi teraz do Senatu.
Za przyjęciem nowelizacji głosowało 230 posłów, 220 było przeciw, 4 wstrzymało się od głosu.
Nowelizację poparło 226 posłów PiS, dwoje posłów koła Polskie Sprawy (Agnieszka Ścigaj i Zbigniew Girzyński) oraz dwóch posłów niezrzeszonych (Zbigniew Ajchler i Łukasz Mejza).
Przeciw przyjęciu noweli było: 125 posłów KO, 43 posłów Lewicy, 22 posłów KP, 11 posłów Konfederacji, 7 posłów Polski 2050, 5 posłów Porozumienia, 1 poseł Kukiz'15 (Stanisław Tyszka), 3 posłów PPS, 2 posłów niezrzeszonych (Ryszard Galla i Paweł Szramka) oraz jeden poseł z klubu PiS - Zbigniew Ziobro.
Od głosu wstrzymało się 3 posłów Kukiz'15 i jeden poseł koła Polskie Sprawy (Andrzej Sośnierz).
Wcześniej Sejm odrzucił wniosek klubów KO i Lewica, koła Konfederacji, Polski 2050 i PPS o odrzucenie projektu nowelizacji.Za odrzuceniem projektu głosowało 220 posłów, 232 było przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.
Odrzucono też wszystkie poprawki opozycji zgłoszone podczas drugiego czytania projektu.
Przyjęto jedną poprawkę zgłoszoną przez PiS - by do organizacji, które nie będą wymagały opinii kuratora, dopisać Polski Czerwony Krzyż.
Uchwalona nowelizacja ustawy Prawo oświatowe to efekt wspólnego procedowania w Sejmie dwóch projektów: prezydenckiego i poselskiego.
Projekt prezydencki dotyczył tylko zasad działalności organizacji i stowarzyszeń w szkołach i przedszkolach.
Projekt autorstwa posłów Prawa i Sprawiedliwości dotyczył również zasad prowadzenia działalności organizacji i stowarzyszeń w szkołach i przedszkolach. Zawierał także zapisy dotyczące innych kwestii, m.in. zwiększenia nadzoru pedagogicznego nad szkołami niepublicznymi, zmian w edukacji domowej, a także zapisy dotyczące działalności oddziałów przygotowania wojskowego, tworzenia filii szkół artystycznych, powierzania stanowiska dyrektora szkoły lub placówki, odwołania dyrektora.
W ubiegłym tygodniu podczas prac nad projektami w sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży jej większość zdecydowała, że projekt poselski będzie miał charakter wiodący wobec projektu prezydenckiego i to zapisy projektu poselskiego, dotyczące działalności organizacji i stowarzyszeń w szkołach i przedszkolach, znalazły się w wersji projektu przyjętej przez komisję edukacji. Odrzucono wówczas poprawkę KO, zgodnie z którą to zapisy z projektu prezydenckiego miały znaleźć się w projekcie przyjętym przez komisję.
Obecnie w szkole i w placówce oświatowej (np. w przedszkolu) "mogą działać, z wyjątkiem partii i organizacji politycznych, stowarzyszenia i inne organizacje, a w szczególności organizacje harcerskie, których celem statutowym jest działalność wychowawcza albo rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły lub placówki". Podjęcie przez nie działalności w szkole lub w placówce wymaga zgody dyrektora szkoły lub placówki, wyrażonej po uprzednim uzgodnieniu warunków tej działalności oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii rady szkoły lub placówki i rady rodziców.
Zgodnie uchwaloną w piątek przez Sejm nowelizacją wydanie opinii przez radę szkoły/placówki lub radę rodziców mają poprzedzić konsultacje przeprowadzone przez nią wśród rodziców. Sposób przeprowadzenia konsultacji rada ma określić w regulaminie swoje działalności. Dopiero po przeprowadzeniu konsultacji rada będzie mogła wydać swoją opinię. Kompetencje rady zostaną poszerzone o monitorowanie w szkole działalności stowarzyszenia lub organizacji i informowanie o tym rodziców.
Niezależnie od tego, nie później niż na dwa miesiące przed rozpoczęciem zajęć, dyrektor ma przekazać kuratorowi oświaty materiały wykorzystywane przez stowarzyszenie lub organizację do realizacji programu zajęć oraz pozytywną opinię rady. Kurator będzie miał 30 dni na wydanie opinii, z tym, że niewydanie opinii w tym terminie będzie uznawane za równoznaczne z wydaniem opinii pozytywnej. Opinia kuratora będzie decydująca, czy dana organizacja lub stowarzyszenie będzie mogło przeprowadzić w szkole lub przedszkolu zajęcia.
Opinia kuratora oświaty nie będzie wymagana tylko w przypadku zajęć organizowanych i prowadzonych w ramach zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom lub przez organizację harcerską objętą honorowym protektoratem prezydenta RP. Zgodnie z przyjętą w piątek przez Sejm poprawką opinia kuratora nie będzie wymagana także w przypadku zajęć prowadzonych przez Polski Czerwony Krzyż.
Udział ucznia w zajęciach prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje będzie wymagał także pisemnej zgody rodziców niepełnoletniego ucznia lub zgody samego pełnoletniego ucznia.
Nowelizacja wprowadza też zmiany w edukacji domowej
Obecnie każdy rodzic może wystąpić o zgodę na prowadzenie edukacji domowej swojego dziecka, zarówno w zakresie nauki w szkole, jak i w zakresie rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego, czyli zerówki. Dzieci są formalnie przypisane do konkretnej szkoły lub przedszkola. Uczą się w domu, korzystając z różnych form wsparcia oferowanych przez placówkę. Na zakończenie każdego roku nauki w swojej patronackiej szkole zdają egzaminy, które są podstawą klasyfikacji i promocji do następnej klasy. Otrzymują świadectwa takie same, jak uczniowie uczący się w tej szkole, mają też legitymacje szkolne. Zgodę na prowadzenie edukacji domowej wydaje dyrektor odpowiednio przedszkola, szkoły podstawowej i szkoły ponadpodstawowej, do której dziecko zostało przyjęte i do tej szkoły lub placówki jest ono formalnie przypisane.
Zgodnie z nowelizacją dziecko będzie musiało być przypisane do szkoły lub placówki znajdującej się na terenie województwa, w którym mieszka lub w województwie z nim sąsiadującym. Wniosek o zgodę na prowadzenie edukacji domowej swojego dziecka rodzice będą mogli złożyć tylko między 1 lipca a 21 września, a nie - jak dotąd - w terminie dowolnym. Egzaminy klasyfikacyjne będą przeprowadzane w szkole, której dyrektor zezwolił uczniowi na spełnianie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą, a w przypadku egzaminów klasyfikacyjnych z zajęć z zakresu praktycznej nauki zawodu w miejscu wskazanym przez dyrektora szkoły.
Nowelizacja zmienia też przepisy dotyczące m.in. nadzoru pedagogicznego nad szkołami niepublicznymi. Dają one możliwość wydania polecenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny osobie prowadzącej niepubliczną szkołę lub placówkę niezwłocznego umożliwienia wykonania czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego w szkole lub placówce. Wykonywanie w szkole lub placówce tych czynności powinno rozpocząć się nie później, niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania polecenia. Niezrealizowanie polecenia organu sprawującego nadzór pedagogiczny będzie skutkowało wykreśleniem danej szkoły lub placówki z ewidencji.
W nowelizacji są także zapisy dotyczące działalności oddziałów przygotowania wojskowego, tworzenia filii szkół artystycznych, dające możliwość powołania na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki osoby niebędącej nauczycielem, możliwość odwołania dyrektora w czasie roku szkolnego, a także przepisy doprecyzowujące, dotyczące m.in. możliwości likwidacji szkół przez samorządy, oceny pracy nauczycieli, awansu zawodowego i godziny dostępności nauczycieli.
Podczas drugiego czytania projektu posłowie opozycji, oprócz wniosków o odrzucenie projektu, złożyli 27 poprawek do niego. Dotyczyły one m.in. wykreślenia z projektu zmian dotyczących zasad działalności w szkołach i przedszkolach stowarzyszeń i organizacji, wpisania w ich miejsce zasad określonych w projekcie prezydenckim (w nim nie była wymagana pozytywna opinia kuratora, a decydujące było zdanie większości rodziców dzieci z danej placówki oświatowej wyrażone w głosowaniu), wykreślenie zmian dotyczących edukacji domowej. Wszystkie poprawki zostały odrzucone przez większość sejmową. (PAP)