To już pewne. Od września dzieci wracają do szkół. Dla dyrektorów oznacza to zorganizowanie pracy i nauki w placówkach oświatowych zgodnie z wytycznymi, które opracowało Ministerstwo Edukacji i Nauki we współpracy z Ministerstwem Zdrowia oraz Głównym Inspektoratem Sanitarnym. Ale nie tylko do pracy i nauki urzędy dają swoje rekomendacje. Resort edukacji ma też plan, by włączyć placówki oświatowe w akcję szczepień i w tym zakresie też wypracował określone zasady postępowania. W planach na nowy rok szkolny jest także zaangażowanie szkół w wyrównywanie braków w nauce powstałych w związku z obowiązującym w ostatnim roku szkolnym nauczaniem na odległość. Są też specjalne programy, dzięki którym szkoły będą mogły sięgnąć po dodatkowe pieniądze.
Praca i nauka
Nauka w szkołach ma być stacjonarna. A dopiero, gdy sytuacja epidemiczna kraju ulegnie znaczącemu pogorszeniu, MEiN będzie wprowadzało naukę hybrydową w porozumieniu z GIS i MZ. Ale szkoły i placówki funkcjonujące w trybie stacjonarnym nadal będą działać pod rygorem wytycznych sanitarnych, a także przepisów rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 12 sierpnia 2020 r. zmieniajcego rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. poz. 1386). Na jego podstawie dyrektor szkoły może zawiesić zajęcia dla grupy lub całej szkoły po uzyskaniu pozytywnej opinii właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego i zgody organu prowadzącego. Zgoda i opinia mogą być wydane w trybie pilnym, np. ustnie, pisemnie w formie adnotacji, telefonicznie, a także za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub za pomocą innych środków łączności.
– Niestety, ani nowe wytyczne sanitarne dla szkół, ani inne przepisy, choćby rangi rozporządzenia, nie mówią nic o osobach szczepionych. Tym samym w razie wystąpienia IV fali nie można podzielić uczniów na tych szczepionych i niezaszczepionych, by dla tych pierwszych organizować zajęcia w placówce. Taka segregacja będzie niezgodna z prawem i przez to niedopuszczalna – mówi Robert Kamionowski, radca prawny, partner w kancelarii Peter Nielsen & Partners Law Office. Osoby zaszczepione i ozdrowieńców różnicuje się tylko w przypadku kwarantanny. Obecnie poddawane są jej jedynie osoby z kontaktu, co oznacza w praktyce wysłanie na nią całej klasy, ale bez rodzin uczniów, a także właśnie osób zaszczepionych i ozdrowieńców.
– Zmiana w stosunku do poprzednich wytycznych jest taka, że dyrektorzy szkół nie mają już obowiązku organizowania miejsca izolacji – zauważa mec. Robert Kamionowski. Wytyczne także nic nie mówią o zasadach postępowania w razie wykrycia lub podejrzenia zachorowania u ucznia. Dyrektorzy muszą więc opracować na tę okoliczność własny scenariusz. Jeżeli zatem pracownik szkoły zaobserwuje objawy mogące wskazywać na infekcję dróg oddechowych (w szczególności temperatura powyżej 38 st. C, kaszel, duszności), mogą odizolować ucznia w odrębnym pomieszczeniu lub wyznaczonym miejscu, zapewniając minimum 2 m odległości od innych osób, i niezwłocznie powiadomić rodziców/opiekunów o konieczności pilnego odebrania ucznia ze szkoły, najlepiej własnym środkiem transportu.
Ważne GIS nie rekomenduje pomiaru temperatury u wszystkich uczniów.
Szczepienia dzieci i pracowników
MEiN przygotowuje się także do organizacji na początku września szczepień uczniów w wieku powyżej 12. roku życia. Nie oznacza to jednak, że szkoły mają obowiązek tworzenia punktów szczepień przeciwko COVID-19. Mogą przystąpić do tego programu, lecz nie muszą. A sam proces przebiegu szczepień w placówkach oświatowych nie został uregulowany prawnie. Resort przygotował natomiast pakiety materiałów informacyjnych dotyczących organizacji szczepień wśród uczniów. Pierwszy został udostępniony za pośrednictwem Systemu Informacji Oświatowej (SIO) jeszcze 11 czerwca 2021 r., drugi zaś 18 sierpnia.
MEiN, MZ i GIS rekomendują także szczepienia dla pracowników szkół. Oczywiście one też nie będą obowiązkowe. Tym samym dyrektor nie może zakazać pracy niezaszczepionemu pracownikowi ani też zalecić pracy z domu. Jedyne, co może, to zachęcić do szczepień. Jeśli dyrektor zdecyduje się zorganizować na terenie swojej placówki punkt szczepień, to w tym celu musi się porozumieć z placówką zdrowotną, która je wykona. Przy czym mec. Robert Kamionowski doradza, by ewentualne umowy z placówkami zdrowia dotyczyły wyłącznie organizacji szczepień, czyli terminów lub miejsca, gdzie zostaną wykonane, w szczególności należy w nich bardzo jasno wskazać, kto i za jakie sprawy organizacyjne odpowiada. Nie należy w nich natomiast poruszać kwestii finansowych, odpłatności i kar związanych z przeprowadzeniem procedury.
Ważne Szkoła, która zdecyduje się na uruchomienie na swoim terenie punktu szczepień, nie będzie ponosić odpowiedzialności za ewentualne niepożądane odczyny poszczepienne (tzw. NOP).
Zajęcia wyrównawcze
Wraz z nowym rokiem szkolnym dyrektorzy szkół podstawowych, ponadpodstawowych, w tym także specjalnych oraz artystycznych realizujących kształcenie ogólne, będą mogli organizować zajęcia wspierające dla dzieci. Wytyczne na ten temat znajdują się w rozporządzeniu z 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2021 r. poz. 1343).
– Termin takich zajęć najlepiej jest ustalić po opracowaniu planu lekcji w nowym roku szkolnym – podpowiada mec. Robert Kamionowski, dodając, że przy planowaniu liczby godzin zajęć wyrównawczych nie wlicza się klas I–III, w których nie są one prowadzone.
Programy dodatkowe dla szkół
Nowelizacja ustawy o systemie oświaty i ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, która weszła w życie 22 lipca 2021 r. (Dz.U. poz. 1237), zakłada, że minister edukacji i nauki w celu realizacji polityki oświatowej państwa będzie mógł ustanawiać programy i przedsięwzięcia, które będą finansowane ze środków na oświatę i wychowanie. I takie programy już są.
Zdaniem ekspertów nie powinno to ograniczać jednak wolności dyrektorów w kształtowaniu programu nauczania. Przepisy zakładają bowiem dobrowolny udział w resortowych programach i przedsięwzięciach.
WF z AWF. Ten program (zainicjowany przez MEiN) adresowany do nauczycieli rusza od września. Szkoła, która chce do niego przystąpić, powinna zebrać deklaracje od nauczycieli chętnych wziąć udział w szkoleniu na AWF. Kolejnym krokiem jest zgłoszenie się nauczyciela na kurs. Ma to miejsce za pośrednictwem konta, które należy założyć na stronie projektu www.wfzawf.pl. Zgłoszenie należy potwierdzić kodem otrzymanym od dyrektora szkoły. Za pośrednictwem konta nauczyciel otrzymuje też dostęp do materiałów związanych z udziałem w warsztatach oraz wybiera ich termin. Nauczyciel na kurs otrzymuje delegację, z której są pokrywane koszty ewentualnego dojazdu. Nocleg i wyżywienie ma zapewnione na AWF.
Szkoła, której nauczyciel przejdzie takie szkolenie, czego dowodem będzie specjalny certyfikat, może w organie prowadzącym ubiegać się o środki na dodatkowe lekcje WF. Wartość programu to 44 mln zł, o które można walczyć do końca 2021 r. Przy czym nie wyznaczono maksymalnej kwoty, jaką może otrzymać jedna szkoła.
Aktywna tablica. Szkoły będą mogły też skorzystać z rządowego programu rozwijania szkolnej infrastruktury oraz kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych na lata 2020–2024 „Aktywna Tablica”. Maksymalne wsparcie, o jakie będzie mogła się ubiegać placówka, ma wynieść 14 tys. zł. Pieniądze będą mogły zostać wydane na zakup zestawu dla nauczyciela do prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. W ramach zestawu będzie więc można kupić poza laptopem dodatkową kamerę internetową, dodatkowy zestaw słuchawek i mikrofon, statyw, tablet graficzny lub innego rodzaju tablet służący w szczególności do rysowania elementów graficznych na komputerze. Do czasu publikacji MEiN nie udostępnił daty i wzoru formularza wniosku.
Poznaj Polskę. Program realizowany pod hasłem „Poznaj Polskę” polega na dofinansowaniu wycieczki edukacyjnej realizowanej w trakcie zajęć lekcyjnych, czyli w terminie od września 2021 r. do czerwca 2022 r. Warunkiem otrzymania wsparcia, o które mogą się starać zarówno publiczne, jak i niepubliczne szkoły podstawowe i ponadpodstawowe, jest:
– organizacja wycieczki w ramach jednego z czterech obszarów edukacyjnych: Śladami Polskiego Państwa Podziemnego, Śladami kardynała Stefana Wyszyńskiego, Kultura i dziedzictwo narodowe, Największe osiągnięcia polskiej nauki;
– realizacja co najmniej dwóch punktów edukacyjnych przy jednodniowej wycieczce, co najmniej czterech punktów przy dwudniowej wycieczce lub sześciu punktów, gdy wycieczka będzie trwała trzy dni;
– poinformowanie organu prowadzącego szkołę przez dyrektora o chęci uczestnictwa w programie ze wskazaniem rodzaju wycieczki;
– złożenie przez organ prowadzący szkołę wniosku o udział w programie – jest na to czas od 6 do 30 września br. lub do wyczerpania środków przeznaczonych na finansowanie przedsięwzięcia w bieżącym roku.
Kwota dofinansowania wynosi do 80 proc. planowanych kosztów wycieczki, czyli maksymalnie od 5 do 15 tys. zł w zależności od czasu jej trwania. Pozostałe 20 proc. kosztów finansuje z własnego budżetu organ prowadzący szkołę. W sumie do rozdania jest 15 mln zł. ©℗
