Analizę pracy nauczyciela akademickiego należy przeprowadzać nie rzadziej niż raz na dwa lata. Obejmuje ona ocenę sposobu wypełniania obowiązków naukowo-dydaktycznych, a także przestrzegania prawa autorskiego i wynalazczego.
Wszyscy nauczyciele akademiccy podlegają okresowej ocenie w szczególności w zakresie należytego wykonywania swoich obowiązków. Zgodnie z art. 111 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym, pracownicy naukowo-dydaktyczni są zobowiązani do kształcenia i wychowywania studentów. Zadanie to obejmuje nadzór pod względem merytorycznym i metodycznym prac zaliczeniowych, semestralnych oraz dyplomowych studentów. Oprócz tych obowiązków nauczyciele muszą prowadzić badania naukowe oraz rozwijać twórczość naukową albo artystyczną. Ważnym obowiązkiem jest także uczestniczenie w pracach organizacyjnych uczelni. Do zadań nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego dodatkowo należy kształcenie kadry naukowej.
Nowelizacja wspomnianej ustawy z 18 marca 2011 r. do zakresu oceny okresowej włączyła sprawy przestrzegania prawa autorskiego i praw pokrewnych, a także prawa własności przemysłowej. Ocena w tym zakresie oparta jest na analizie sposobu przestrzegania regulaminu zarządzania prawami autorskimi, o którym mowa w art. 86c ustawy, a także oświadczenia nauczyciela. Okresową ocenę dokonuje podmiot wskazany w statucie uczelni, nie rzadziej niż raz na dwa lata lub na wniosek kierownika jednostki organizacyjnej, w której nauczyciel akademicki jest zatrudniony. W przypadku nauczyciela akademickiego posiadającego tytuł naukowy profesora, zatrudnionego na podstawie mianowania, dokonuje się jej nie rzadziej niż raz na cztery lata.
Obowiązek przeprowadzania okresowych ocen dotyczy uczelni publicznych i prywatnych. Kryteria oceniania oraz tryb jego dokonywania – z uwzględnieniem możliwości zasięgania opinii ekspertów spoza uczelni – określa statut.
Dla przykładu w statucie Uniwersytetu Śląskiego (www.us.edu.pl) przewiduje się, że nauczyciel akademicki podlega okresowej ocenie, której dokonuje komisja oceniająca. Powoływana jest ona przez radę wydziału spośród jej członków, którzy zapewnią bezstronną analizę kwalifikacji nauczyciela akademickiego i jego przydatności do pracy na zajmowanym stanowisku. Oceny pracy nauczyciela posiadającego tytuł naukowy profesora lub pełniącego funkcję dziekana dokonuje co najmniej trzyosobowa komisja oceniająca powołana przez rektora. Jej członkowie powinni posiadać tytuł naukowy lub stopień naukowy co najmniej równy temu posiadanemu przez ocenianego nauczyciela. W skład komisji powinien wchodzić także bezpośredni przełożony nauczyciela. Uchwały tego organu podejmowane są w głosowaniu tajnym zwykłą większością głosów. W przypadku równej liczby głosów o wyniku głosowania rozstrzyga jego przewodniczący.
Analiza pracy nauczyciela akademickiego ma charakter opisowy. Ocenę kończy się wnioskiem: „pozytywna”, „warunkowo pozytywna” albo „negatywna”. Nauczyciel akademicki, którego ocenę zakończono wnioskiem „warunkowo pozytywna”, jest zobowiązany w terminie wskazanym w karcie oceny, nie krótszym niż rok, do uzyskania osiągnięć niezbędnych do otrzymania noty pozytywnej. Natomiast w razie otrzymania negatywnej, kolejną ocenę przeprowadza się nie wcześniej niż po upływie roku. Wcześniej nauczyciel może się od niej odwołać do rady wydziału. Ma na to 14 dni od otrzymania odpisu karty oceny pracy.
Wskazany statut przewiduje – tak jak określiła to nowelizacja – że przy dokonywaniu oceny nauczyciela akademickiego dotyczącej wypełniania obowiązków dydaktycznych uwzględnia się ocenę przedstawianą przez studentów i doktorantów. Ustala się ją na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród studentów i doktorantów po zakończeniu każdego cyklu zajęć dydaktycznych. Jej treść ustala rektor na wniosek właściwej komisji senackiej.
Rektor może rozwiązać za wypowiedzeniem stosunek pracy z mianowanym nauczycielem akademickim w przypadku:
- czasowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, jeżeli okres tej niezdolności przekracza okres zasiłkowy, a w przypadku stwierdzenia przez uprawnionego
- lekarza poprawy stanu zdrowia i możliwości powrotu do pracy, jeżeli okres ten przekracza dwa lata
- wszczęcia postępowania w sprawie likwidacji uczelni
- otrzymania przez nauczyciela akademickiego negatywnej oceny
- podjęcia lub wykonywania przez nauczyciela akademickiego dodatkowego zatrudnienia bez zgody rektora
Rektor rozwiązuje za wypowiedzeniem stosunek pracy z nauczycielem akademickim w przypadku otrzymania przez nauczyciela akademickiego dwóch kolejnych ocen negatywnych





Podstawa prawna
Art. 111, art. 86c, art. 132 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. nr 164, poz. 1365 z późn. zm.).