Nie będzie obowiązkowej oceny nauczycieli co pięć lat. Zostanie przywrócony stan prawny z przed września 2018 r. Z taką różnicą, że na temat pracy osób uczących będzie mogła się też wypowiedzieć rada rodziców. Takie rozwiązanie przewiduje projekt nowelizacji ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.), który został wniesiony do Sejmu przez posłów PiS. Projekt to efekt kwietniowego porozumienia Solidarności z rządem.
Zgodnie z nim nauczyciel może podlegać ocenie na wniosek swój, a także np. dyrektora lub organu prowadzącego, rady szkoły lub rady rodziców. Taka weryfikacja może być dokonywana w każdym czasie, ale nie częściej niż po roku od poprzedniej. W praktyce do tej pory według starego mechanizmu było tak, że nauczyciele pracowali nawet 20 lat bez takiej oceny. Dotyczy to głównie nauczycieli dyplomowanych, którzy osiągnęli już najwyższy stopień awansu zawodowego i nie mają potrzeby dokonywania takiej weryfikacji.
– Rzeczywiście powróciliśmy do stanu, który przecież wymagał pewnych zmian. Z pewnością należałoby pozostawić ten okres obowiązkowego oceniania nauczycieli co pięć lat. Mieliśmy już wypracowane kryteria, które też zostaną uchylone – mówi Marek Pleśniar, dyrektor biura Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty.
– Szefowie placówki oświatowej będą się z ocenami wstrzymywać, bo nie wiadomo, jakie jeszcze zmiany mogą nas czekać – dodaje.
To niejedyna nowość. Podobnie jak system oceniania nauczycieli, również awans zawodoy, który we wrześniu 2018 r. został wydłużony z 10 do 15 lat, zostanie uchylony. Najwyższa Izba Kontroli już w 2008 r. wskazywała w swoim raporcie, że system awansu zawodowego się wyczerpał, bo już wtedy blisko 80 proc. nauczycieli posiadało najwyższe jego stopnie.
I tak teraz na przykład stażysta nie będzie musiał już pracować dwóch lat, aby otrzymać awans na nauczyciela kontraktowego. Po zmianach wystarczy, że przepracuje w szkole dziewięć miesięcy. Z kolei okres pracy niezbędny do rozpoczęcia stażu na stopień nauczyciela mianowanego ma zostać skrócony do dwóch lat (z obecnych trzech). Dodatkowo, aby zostać nauczycielem dyplomowanym, wystarczy po zdobyciu wcześniejszego awansu przepracować rok, a nie jak obecnie aż cztery lata.
W projekcie zaproponowano też, aby najmniej zarabiający nauczyciele, czyli stażyści, otrzymywali specjalny bonus w postaci tysiąca złotych na start. Będzie to jednorazowe świadczenie wypłacane przez dyrektora placówki oświatowej do 30 września. Dodatkowo wskutek porozumienia poza 5 proc. podwyżką od stycznia, od września wzrosną też średnie płace nauczycieli o 9,6 proc. Łącznie w tym roku do kieszeni nauczycieli wpadnie dodatkowo 14,6 proc.
Ważne
Po wdrożeniu kolejnej podwyżki, od 1 września 2019 r. wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli wyniesie (kwoty brutto):
■ stażysty – 2782 zł,
■ kontraktowego – 2862 zł,
■ mianowanego – 3250 zł,
■ dyplomowanego – 3817 zł.
Natomiast wynagrodzenie średnie wyniesie:
■ stażysty – 3338 zł,
■ kontraktowego – 3705 zł,
■ mianowanego – 4806 zł,
■ dyplomowanego –6141 zł.
Podwyżki pensji to tylko część zmian w wynagrodzeniach. Oświatowa Solidarność wynegocjowała z rządem 300 zł brutto minimalnego miesięcznego dodatku za wychowawstwo (domagała się 500 zł). Obecnie jego średnia kwota to 135 zł.
– Zastanawiam się tylko, jak rząd zabezpieczy środki dla samorządów na te dodatki, czy w tych gminach, których dodatek za wychowawstwo jest znacznie wyższy, organ nie dostanie pieniędzy – pyta Andrzej Antolak, członek Rady Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”.
W uzasadnieniu do projektu możemy przeczytać, że wzrost pensji dla nauczycieli zostanie uwzględniony w subwencji oświatowej, która z tego tytułu ma wzrosnąć. Z takim zastrzeżeniem, że środki na podwyżki dla nauczycieli w przedszkolach samorządy muszą wygospodarować z własnych budżetów.
– Obawiam się tylko, że lokalni włodarze tak jak w poprzednich latach nie otrzymają wystarczającej kwoty subwencji, aby pokryła ona ustalone przez rząd podwyżki – przestrzega Marek Olszewski, starosta toruński, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP.
Etap legislacyjny
Projekt skierowany do Sejmu