Więcej nauczycieli z szansą na dodatek za wyróżniającą pracę, świadczenie socjalne dla najmłodszych pedagogów i ograniczenie możliwości zawierania umów na czas określony - to główne zmiany w Karcie nauczyciela, które zaproponowało Ministerstwo Edukacji Narodowej. Cel? "Podniesienie prestiżu zawodu nauczyciela, premiowania wysokiej jakości pracy nauczycieli oraz zapewnienia odpowiednich warunków do ich rozwoju zawodowego".

Ministerstwo zaproponowało wprowadzenie sześciu ważnych zmian. Dotyczą one zarówno sposobu wynagradzanianauczycieli jak i m.in. przeprowadzania postępowań dyscyplinarnych czy zatrudniania na podstawie umowy na czas określony.

- Zapewnienie wysokiej jakości kształcenia jest jednym z najważniejszych priorytetów polityki oświatowej państwa. Szczególnie ważne dla osiągnięcia powyższego celu jest zaangażowanie ze strony nauczycieli. Bez udziału nauczycieli nie jest bowiem możliwe dokonanie zmian jakościowych w edukacji. Rozwiązania proponowane w projekcie ustawy przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności tego zawodu poprzez m.in. dalsze wzmocnienie motywacyjnego charakteru wynagradzania nauczycieli, zachęcającego najlepszą kadrę pedagogiczną do podejmowania pracy w szkole, a następnie do podejmowania kolejnych wyzwań zawodowych. Ponadto, rozwiązania zawarte w projekcie ustawy umożliwią zwiększenie średnich wynagrodzeń nauczycieli w trakcie obecnego roku kalendarzowego, odpowiednio do rangi społecznej tego zawodu – pisze MEN w uzasadnieniu do zmian w Karcie.

Jednym z celów MEN jest stworzenie bardziej motywacyjnego systemu wynagradzania nauczycieli. W tym celu chce rozszerzyć krąg osób uprawnionych do dodatku za wyróżniającą pracę. Będą go mogli otrzymywać nie tylko jak do tej pory nauczyciele dyplomowani, ale także nauczyciele kontraktowi i mianowani, jeżeli po zakończeniu stażu odpowiednio na stopień nauczyciela kontraktowego lub mianowanego uzyskają wyróżniającą ocenę pracy. Dodatek będzie przysługiwał w okresie odbywania stażu na kolejny stopień awansu zawodowego, nie dłużej jednak niż przez 3 lata. Jeżeli przed upływem tego terminu nauczyciel otrzyma ocenę pracy niższą niż ocena wyróżniająca, prawo do dodatku za wyróżniającą pracę wygasa. Dodatek za wyróżniającą pracę nie będzie uwzględniany przy obliczaniu kwot wydatkowanych na średnie wynagrodzenia nauczycieli. - Tym samym otrzymywane przez nauczycieli dodatki za wyróżniającą pracę nie mogą powodować obniżenia otrzymywanych przez nauczycieli innych składników wynagrodzenia np. dodatków motywacyjnych. Dodatek za wyróżniającą pracę po raz pierwszy nauczyciele kontraktowi i mianowani otrzymają od dnia 1 września 2020 r., jednak w docelowej wysokości po raz pierwszy otrzymają ten dodatek od dnia 1 września 2022 r., analogicznie jak nauczyciele dyplomowani - czytamy w uzasadnieniu do ustawy.

Dodatki dla nauczycieli z niższym stopniem awansu będą mniejsze niż dla nauczycieli dyplomowanych, którzy mogą liczyć na dodatkowe 500 zł i wyniosą 400 zł dla nauczycieli mianowanych i 200 zł dla nauczycieli kontraktowych.

MEN kusi także najmłodszych nauczycieli i chce wprowadzić dla nauczycieli stażystów świadczenie na start. Będzie ono przysługiwało wszystkim nauczycielom stażystom odbywającym staż na stopień nauczyciela kontraktowego. Świadczenie na start w wysokości 1000 zł będzie wypłacane dwukrotnie w okresie stażu na stopień nauczyciela kontraktowego – do dnia 30 września roku, w którym nauczyciel rozpoczął staż, oraz do dnia 30 września kolejnego roku. Jeżeli w kolejnym roku w okresie do dnia 30 września nauczyciel nie będzie odbywał stażu, świadczenie otrzyma w ciągu 30 dni od dnia, w którym rozpocznie odbywanie stażu. Świadczenie na start będzie świadczeniem o charakterze socjalnym, dlatego też wszyscy nauczyciele uprawnieni do tego świadczenia otrzymają go w takiej samej wysokości niezależnie od wymiaru zatrudnienia. Warunkiem otrzymania tego świadczenia jest wyłącznie odbywanie stażu na stopień nauczyciela kontraktowego, co przesądza, że nauczyciel musi być zatrudniony co najmniej w wymiarze ½ obowiązkowego wymiaru zajęć w jednej lub kilku szkołach łącznie.

MEN chce także przywrócenia obowiązku corocznego uchwalania przez organy prowadzące szkoły będące jednostkami samorządu terytorialnego regulaminów wynagradzania nauczycieli oraz ich uzgadniania z nauczycielskimi związkami zawodowymi. MEN ma nadzieję, że przywrócenie tego obowiązku zapewni prowadzenie przez jednostki samorządu terytorialnej bardziej racjonalnej i motywacyjnej polityki wynagradzania nauczycieli odpowiednio do najbardziej pożądanych w danym roku potrzeb. Jednocześnie proponowane rozwiązanie umożliwi wzmocnienie kontroli ze strony państwa (wojewoda, regionalne izby obrachunkowe), jak i partnerów społecznych

Resort poinformował, że projekt ustawy zakłada wprowadzenie już we wrześniu 2019 r., a nie w styczniu 2020 r., kolejnej pięcioprocentowej podwyżki pensji nauczycieli. To o 16,1 proc. więcej w stosunku do wynagrodzenia z 31 marca 2018 r.

"Tym samym zasadnicze wynagrodzenie nauczycieli z tytułem zawodowym magistra z przygotowaniem pedagogicznym na poszczególnych stopniach awansu zawodowego wzrośnie w przypadku nauczyciela stażysty o 371 zł, kontraktowego o 381 zł, mianowanego o 432 zł, nauczyciela dyplomowanego o 508 zł" – wyjaśniło ministerstwo.

Jednocześnie, oprócz wynagrodzenia zasadniczego, mają automatycznie wzrosnąć "również dodatki zależne od wynagrodzenia zasadniczego. Są to: dodatek za wysługę lat, nagroda jubileuszowa, dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej, dodatkowe wynagrodzenie roczne, odprawy emerytalno-rentowe oraz z tytułu rozwiązania stosunku pracy czy wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe".

Ponadto w projekcie ustawy znajdą się zapisy, które ograniczą możliwości nadużywania umów o pracę na czas określony zawieranych z nauczycielami w związku z zaistnieniem potrzeby wynikającej z organizacji nauczania. Łączny okres zatrudnienia na podstawie tych umów między tymi samymi stronami nie będzie mógł przekraczać 36 miesięcy.

W ostatniej zmianie MEN przychylił się do stanowiska Rzecznika Praw Dziecka i nadało mu m.in. prawo do wniesienia zażalenia na postanowienie rzecznika dyscyplinarnego w przedmiocie umorzenia postępowania wyjaśniającego dotyczącego czynu naruszającego prawa i dobro dziecka oraz prawo do wniesienia zażalenia na postanowienie komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji o odmowie wszczęcia 9 postępowania dyscyplinarnego dotyczącego czynu naruszającego prawa i dobro dziecka do odwoławczej komisji dyscyplinarnej.