Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak starzeje się kadra nauczycielska w Polsce i jak wygląda sytuacja w innych krajach UE.
- Dlaczego młodych nauczycieli jest coraz mniej i jakie są główne przyczyny problemu.
- Jak pandemia i cyfryzacja życia uczniów wpływają na pracę nauczycieli.
- Jakie wsparcie powinny otrzymać szkoły, nauczyciele i rodzice, aby poprawić edukację.
- Dlaczego edukacja wymaga współpracy całej społeczności – nauczycieli, dyrekcji i rodziców.
Polska wśród krajów z najstarszymi nauczycielami
Międzynarodowe badanie TALIS 2024 wykazało, że Polska należy do grupy państw o najstarszej kadrze pedagogicznej. Nauczyciele do 30. roku życia stanowią w kraju tylko 4 proc. kadry, co oznacza spadek o 5 pkt. proc. od 2013 r. i aż o 11 pkt. od 2008 r. Dla porównania, w ponad połowie państw UE młodzi nauczyciele to minimum 10 proc. kadry.
Przyczyny problemu: więcej niż tylko wynagrodzenia
Jak podkreśla szef Instytutu Badań Edukacyjnych (IBE), problem jest wielowątkowy i nie do końca zdiagnozowany. Niskie pensje to tylko część wyjaśnienia. Współczesny zawód nauczyciela wymaga coraz więcej – od motywowania uczniów do samodzielnej pracy, przez wsparcie zdrowia psychicznego młodzieży, po poprawę relacji społecznych osłabionych w pandemii.
Dyrektor IBE wskazuje, że uczniowie coraz częściej funkcjonują w świecie cyfrowym, co utrudnia koncentrację i współpracę w grupie. Dodatkowym źródłem stresu dla nauczycieli są napięte relacje z rodzicami. Praca staje się coraz trudniejsza, co zniechęca młodych ludzi do wybierania zawodu pedagogicznego.
Jak wspierać nauczycieli i uczniów?
Jakubowski podkreśla, że kluczowe jest wsparcie metodyczne i szkoleniowe oparte na rzetelnych badaniach. Na poziomie szkoły ważne jest budowanie wspólnoty edukacyjnej – współpraca nauczycieli, dyrekcji i rodziców. Nauczyciele nie powinni sami odpowiadać za to, że uczniowie w domu spędzają czas z telefonem, zamiast uczyć się samodzielnie.
Szkoła coraz nauczystaje się jedynym miejscem, gdzie uczniowie mają okazję skoncentrować się na nauce. Dlatego edukacja wymaga współpracy nie tylko nauczycieli, ale także rodziców – ich wsparcie jest niezbędne, aby dzieci mogły rozwijać umiejętność samodzielnego uczenia się i koncentracji.
