Przyjęcie przez radę gminy w uchwale w sprawie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, że organem zobowiązanym do złożenia deklaracji jest zarząd spółdzielni mieszkaniowej, należy uznać za dopuszczalne doprecyzowanie ustawowej definicji właściciela nieruchomości.
Sygn. akt II OSK 1280/16
WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
z 17 lipca 2016 r.
STAN FAKTYCZNY
Rada Miejska w Nakle nad Notecią uchwałą z 27 czerwca 2013 r. zmieniła uchwałę z 28 grudnia 2012 r., nr XXVI/543/2012 w sprawie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości. Spółdzielnia mieszkaniowa (...) w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy zakwestionowała przyjętą w uchwale definicję zarządu nieruchomości, wskazując, że spółdzielnia nie sprawuje zarządu, o którym mowa w art. 2 ust. 3 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 250, dalej: u.c.p.g.). Zdaniem skarżącej nie wykonuje obowiązków, jakie spoczywają na właścicielach lokali, nie wytwarza bowiem śmieci, jak czynią to osoby posiadające odpowiednie tytuły prawne do lokali.
WSA, oddalając skargę wskazał, że stosownie do art. 6m ust. 1 u.c.p.g., na właścicielu nieruchomości spoczywa obowiązek złożenia do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych. Podmiotem odpowiedzialnym za złożenie deklaracji jest właściciel nieruchomości, którego definicja została zamieszczona w art. 2 ust. 1 pkt 4 u.c.p.g. Definicja ta zdaniem sądu ma charakter zakresowy, ponieważ zostały w niej wymienione poszczególne kategorie podmiotów, które mogą zostać uznane za właścicieli nieruchomości. W ocenie sądu jej budowa nie uprawnia do uznania, że ustawodawca wprowadził określoną hierarchię właścicieli nieruchomości, spośród których na pierwszym miejscu powinni się znajdować właściciele poszczególnych gospodarstw domowych, a na ostatnim spółdzielnie mieszkaniowe. W stanie faktycznym kilka podmiotów jednocześnie może spełniać warunki do uznania ich za właścicieli nieruchomości w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 u.c.p.g. Zdaniem sądu nie oznacza to, że wszystkie wymienione osoby mogą jednocześnie mieć taki status względem obowiązku związanego z konkretną nieruchomością. W celu ustalenia, który podmiot w konkretnym przypadku powinien zostać uznany za właściciela obowiązanego do złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, należy się odwołać również do innych aktów prawnych. Chodzi tu m.in. o ustawę z 23 kwietnia 1963 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.), ustawę z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1892 ze zm.) oraz ustawę z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 119, poz. 1116 ze zm., dalej: u.s.m.). Sąd powołał się również na stanowisko, że tam, gdzie jakikolwiek tytuł prawny do nieruchomości łączy się z członkostwem w określonej korporacji typu spółdzielnia mieszkaniowa, wspólnota mieszkaniowa (powyżej 7 członków) lub Towarzystwo Budownictwa Społecznego, podmiotem zobowiązanym do złożenia deklaracji będzie zawsze jednostka organizacyjna lub osoba posiadająca nieruchomość w zarządzie, czyli m.in. spółdzielnia mieszkaniowa. Wyrok WSA w Bydgoszczy spółdzielnia zaskarżyła do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ten oddalił skargę kasacyjną.
UZASADNIENIE
Zdaniem skarżącej rada miejska, nie będąc do tego uprawniona, rozszerzyła ustawowy katalog podmiotów zobowiązanych do złożenia deklaracji określony w art. 6m ust. 1 u.c.p.g. NSA uznał ten pogląd za nieuzasadniony. Wskazał przy tym, że art. 6n ust. 1 u.c.p.g. stanowi podstawę prawną dla rady gminy do ustalenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości. Zgodnie w ustawowym słowniczkiem pojęć zawartym w art. 2 u.c.p.g. przez właściciela nieruchomości rozumie się także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością. Stwierdzić należy, że sformułowanie powyższego przepisu umożliwia przyjęcie, iż właścicielem nieruchomości będzie również spółdzielnia mieszkaniowa jako podmiot posiadający zabudowaną nieruchomość w zarządzie oraz jako podmiot, któremu przysługuje własność do części lokali. Powyższe twierdzenie wspiera treść art. 48 par. 1 ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 21) i art. 1 ust. 7 u.s.m., w świetle których to zarząd kieruje działalnością spółdzielni oraz reprezentuje ją na zewnątrz, a zatem jest organem odpowiedzialnym za jej funkcjonowanie.
