Wojewódzki konserwator zabytków jest uprawniony do wydawania pozwoleń na usunięcie drzew lub krzewów na obszarach zabytkowych, nawet jeżeli nie mają one wartości historycznej. Tak wynika z uchwały NSA.
Prezes NSA wniósł o rozstrzygnięcie w składzie siedmiu sędziów, który organ jest właściwy do wydawania zgód na usunięcie rośliny – włodarz gminy czy też wojewódzki konserwator zabytków. Przepisy bowiem nie rozstrzygają, kto powinien wydawać pozwolenia w sprawie drzew i krzewów rosnących na terenach zabytkowych. – Istnieje podzielone orzecznictwo w tej sprawie – wskazywał Jacek Chlebny, sędzia NSA.
Dominujący jest pogląd, że kompetencje w tego typu sprawach należą do konserwatora. Każda roślina rosnąca na terenie zabytkowym podlega bowiem szczególnej ochronie. Sama w sobie nie musi być zabytkiem, czyli mieć znaczenia historycznego, naukowego lub artystycznego. Tylko służby konserwatorskie – wskazuje większość sędziów – mogą określać, czy i w jakim zakresie usunięcie drzewa jest zagrożeniem dla takiego obszaru. Niemniej jednak w analogicznych sprawach zapadają też inne wyroki. Niektóre składy biorą pod uwagę, czy w decyzji wpisującej obszar do rejestru zabytków zieleń wymieniono jako przedmiot prawnej ochrony, ewentualnie zgłoszono roślinę jako zabytkową oddzielnie do wpisu.
Sędziowie NSA podjęli wczoraj uchwałę, z której wynika, że wydawanie zgód na wycięcie rośliny jest jednym z instrumentów ochrony terenów zielonych. W przypadku obszaru zabytkowego konieczne jest też dokonanie oceny, czy usunięcie drzewa spowoduje uszczerbek dla jego wartości. Z tych względów do wydania zgody na wyrąb – w drodze wyjątku – właściwy jest wojewódzki konserwator zabytków. Nie ma przy tym znaczenia, czy tereny zielone były wskazane jako te, które również podlegają szczególnej ochronie, ewentualnie zostały zgłoszone do rejestru indywidualnie.
– Istotne jest tylko to, że roślina znajduje się na terenie objętym ochroną konserwatorską. Taka była wola ustawodawcy – wyjaśnił Jacek Chlebny.
ORZECZNICTWO
Uchwała NSA z 19 października 2015 r., sygn. akt II OPS 3/15.