Kilku pracowników samorządowych rozważa tegoroczny start do rady gminy i powiatu. Mają wątpliwości, czy urzędnik może być jednocześnie radnym.
Co do zasady tak, niemniej ustawy wprowadzają kilka ograniczeń. Przede wszystkim z radnym nie może być nawiązywany stosunek pracy w urzędzie gminy, w której uzyskał mandat. Analogiczne rozwiązania funkcjonują na szczeblu powiatowym czy wojewódzkim. Radny nie może także pełnić funkcji kierownika gminnej jednostki organizacyjnej ani jego zastępcy. Ponadto osoba wybrana na radnego nie może być zatrudniona w urzędzie gminy, w której uzyskała mandat.
Przed przystąpieniem do wykonywania mandatu osoba ta obowiązana jest złożyć wniosek o urlop bezpłatny w terminie siedmiu dni od ogłoszenia wyników wyborów. Jego niezłożenie jest równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu. Po wygaśnięciu mandatu pracodawca przywraca radnego do pracy na tym samym lub równorzędnym stanowisku. Równie istotne jest to, że np. wójt nie może powierzyć radnemu gminy, w której uzyskał mandat, wykonywania pracy także na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Radni nie mogą podejmować dodatkowych zajęć ani otrzymywać darowizn mogących podważyć zaufanie wyborców. Nie mogą powoływać się na swój mandat w związku z podjętymi dodatkowymi zajęciami bądź działalnością gospodarczą prowadzoną na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami.
Wreszcie radni nie mogą jej prowadzić z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której uzyskali mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności. Jeżeli radny przed rozpoczęciem wykonywania mandatu prowadził taką działalność gospodarczą, jest obowiązany do jej zaprzestania w ciągu trzech miesięcy od dnia złożenia ślubowania.
Jeśli więc chodzi o urzędników samorządowych, zakaz rozpatrywany jest z perspektywy tego, czego nie może radny, a nie urzędnik. Niemniej, analizując ten zakaz od drugiej strony, nie można być pracownikiem w urzędzie gminy, powiatu lub województwa, w którym zostało się wybranym radnym.
Co do urzędników służby cywilnej zakaz jest dużo prostszy. Członek korpusu nie może łączyć zatrudnienia z mandatem radnego. Z kolei w ustawie o pracownikach urzędów państwowych w ogóle nie ma zakazu w tym zakresie.