Samorządy prowadzące środowiskowe domy samopomocy (ŚDS) będą miały więcej czasu na dostosowanie ich do wynikających z przepisów wymogów. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) zamierza przesunąć termin osiągnięcia przez nie standardów.
ŚDS są placówkami dziennego pobytu przeznaczonymi dla osób upośledzonych umysłowo, przewlekle psychicznie chorych oraz z innymi zaburzeniami czynności psychicznych. Szczegółowe zasady ich funkcjonowania określa rozporządzenie ministra rodziny i polityki społecznej z 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz.U. nr 238, poz. 1586 ze zm.).
To właśnie w nim wskazane są m.in. warunki, jakie musi spełniać lokal oraz pomieszczenia przeznaczone na pobyt uczestników zajęć, jakich pracowników powinny zatrudniać oraz ilu członków personelu powinno przypadać na jedną osobę (wskaźnik jest uzależniony od typu ŚDS). Rozporządzenie zawiera też wymagania co do usług i form wsparcia oferowanych osobom psychicznie chorym. Jednocześnie w jego przepisach przejściowych zapisano, że ŚDS powinny być dostosowane do standardów w terminie do 31 grudnia 2018 r. Na ich osiągnięcie zostało więc już mało czasu.
– Największe problemy sprawia kwestia dostosowania budynków do potrzeb osób niepełnosprawnych. Modernizacje są bowiem bardzo kosztowne, a ŚDS dysponują ograniczonymi środkami na takie wydatki – mówi Dorota Kośmider, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Pracowników i Sympatyków ŚDS.
Innym wymogiem, który sprawia trudności, jest ten odnoszący się do minimalnej powierzchni użytkowej przypadającej na jednego uczestnika zajęć. Powinna wynosić nie mniej niż 8 mkw. W praktyce wiele ŚDS nie dysponuje lokalami zapewniającymi taką powierzchnię. Wyjściem z tej sytuacji byłoby więc przeniesienie placówki do innego budynku, ale samorządy rzadko kiedy mają odpowiednie wolne obiekty.
Innym rozwiązaniem jest zmniejszenie liczby osób korzystających ze wsparcia, co jest o tyle niekorzystne, że w pobliżu często nie ma podobnych placówek, w których ich podopieczni mogliby otrzymać potrzebne wsparcie.
Z danych zebranych przez MRPiPS w grudniu 2017 r. wynika, że na 799 funkcjonujących obecnie ŚDS, standardów nie spełniło jeszcze 157. Jak zapowiada resort rodziny, na dostosowanie się będą miały więcej czasu, bo w ramach przygotowywania nowelizacji rozporządzenia planowane jest również przesunięcie terminu na ich osiągnięcie.
Ponadto w projekcie znajdą się zmiany związane bezpośrednio z realizacją rządowego programu „Za życiem”. Przewiduje on m.in. rozszerzenie rodzajów ŚDS o placówki dla osób ze sprzężonymi niepełnosprawnościami i spektrum autyzmu oraz rozwój bazy całodobowych miejsc w działających obecnie placówkach.
