Jestem zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Ostatnio chorowałem dość poważnie, byłem w szpitalu. Trwało to w sumie ponad dwa miesiące – pisze pan Janusz. – Za kilka dni kończy mi się zwolnienie lekarskie, wracam do pracy. Gdy poinformowałem o tym pracodawcę, ten powiedział, że zanim wrócę na stanowisko, muszę przejść jeszcze badania kontrolne. Nie rozumiem – przecież w szpitalu badano mnie bez przerwy, a skoro lekarz nie przedłuża zwolnienia, to uznał, że mogę pracować. Po co tracić czas na kolejne wizyty u lekarza – zastanawia się czytelnik.
Pracodawca ma rację. Kodeks pracy stanowi, że pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim, a w razie niezdolności do pracy spowodowanej chorobą trwającą dłużej niż 30 dni, dodatkowo kontrolnym badaniom lekarskim. Mają one na celu ustalenie, że może on wykonywać zadania na dotychczasowym stanowisku. Tego w szpitalu na pewno nie stwierdzono, a lekarz, który nie przedłużył już zwolnienia, stwierdził jedynie, że pan Janusz jest zdolny do pracy, bez wnikania w charakter jego obowiązków. Badania kontrolne po tak długim pozostawaniu na zwolnieniu trzeba przeprowadzić zawsze przed dopuszczeniem pracownika do zadań, nie ma przy tym znaczenia ani stanowisko zatrudnionego, ani rodzaj choroby, z jakiej się leczył. Pracodawca musi ustosunkować się do wyników badań i zastosować do ewentualnych zaleceń, jak np. odsunięcie od pracy na konkretnym stanowisku i przeniesienie na inne. Gdyby pracownik odmówił poddania się badaniom kontrolnym, szef ma prawo nie dopuścić go do pracy, w dodatku może nie wypłacać mu wynagrodzenia, dopóki ten nie wywiąże się z obowiązku. Dopuszczenie podwładnego do pracy bez badań może być uznane za przyczynę zewnętrzną wypadku przy pracy, może też narazić pracodawcę na odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracowniczym. Koszty badań kontrolnych obciążają całkowicie szefa. Powinny one być przeprowadzone w godzinach pracy, a pracodawca ma obowiązek wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za czas poświęcony na wizytę u lekarza.
Podstawa prawna
Art. 229 par. 2, art. 283 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.). Wyrok SN z 23 września 2004 r., sygn. I PK 541/03.