Pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy niewykorzystany w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.
Pracownik nie może zrzec się ekwiwalentu ani przenieść tego prawa na inną osobę, z kolei pracodawca nie może dokonywać w wypłacanym ekwiwalencie dowolnych potrąceń– obowiązują tu takie same zasady, jak w przypadku prawa do wynagrodzenia.
Natomiast pracodawca jest zwolniony z obowiązku wypłaty ekwiwalentu w przypadku, gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą, bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.
Kodeks pracy nie reguluje bezpośrednio terminu, kiedy pracodawca powinien ekwiwalent wypłacić. Jednak fakt, że pracownik nabywa do niego prawo w momencie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy wskazuje na ostatni dzień zatrudnienia. Dopiero wtedy prawo pracownika do niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego przekształca się bowiem - zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 2001 roku - w prawo do ekwiwalentu, ponieważ rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę uniemożliwia wykorzystanie urlopu wypoczynkowego w naturze.
Nie zawsze ostatni dzień zatrudnienia pokrywa się z dniem, w którym pracownik ostatni raz świadczy pracę. Ponadto, jeżeli termin ten wypada w dniu wolnym od pracy, wypłata ekwiwalentu powinna nastąpić w pierwszym roboczym dniu następującym po rozwiązaniu stosunku pracy. Dla przykładu: jeżeli takim dniem jest sobota, to pracownik powinien dostać ekwiwalent w poniedziałek.
O tym, jak obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy przeczytasz tutaj>>
Pracownik może dochodzić roszczenia o ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w terminie 3 lat od dnia jego wymagalności (czyli dnia rozwiązania umowy o pracę/wygaśnięcia stosunku pracy).
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141)
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 1980 r. (sygn. akt I PR 43/80)
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2001 r. (sygn. akt I PKN 336/00)