Od 1 października zostanie obniżony powszechny wiek emerytalny i będzie wynosił 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Czyli wracamy do stanu sprzed 2013 r.
Każdy, kto taki obniżony wiek osiągnie, może zakończyć aktywność zawodową i korzystać z wypłat z ZUS. Nie trzeba mieć określonego stażu pracy. Liczą się tylko kapitał początkowy (więcej na stronie II–III) oraz składki zgromadzone na kontach i subkontach w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz – ewentualnie – w otwartych funduszach emerytalnych (OFE). To nie oznacza jednak, że staż pracy nie ma znaczenia. Wpływa na wysokość emerytury pośrednio: im wcześniej ktoś zaczął pracować, tym większy uskładał kapitał początkowy. Im dłużej ktoś będzie pracował, tym więcej składek odprowadzi na własną emeryturę i w efekcie wypłata z ZUS będzie wyższa.
Na emeryturę można przejść na własny wniosek (na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej) albo z urzędu (na podstawie art. 24a ustawy emerytalnej). Nowy wiek emerytalny dotyczy też okresowej emerytury kapitałowej pochodzącej ze środków zgromadzonych w OFE. Także te świadczenia, podobnie jak emerytury zusowskie, wypłacane są na wniosek zainteresowanego albo z urzędu (art. 12, art. 13 ustawy o emeryturach kapitałowych). Więcej o wypłatach środków gromadzonych w OFE na str. IV–V.
Na emeryturę w wieku powszechnym mogą przejść osoby, które:
- skończą 60 lub 65 lat po 30 września 2017 r.,
- przed 30 września 2017 r. ukończą 60 lub 65 lat, ale nie osiągną do tego czasu podwyższonego wieku emerytalnego, który obowiązuje obecnie i zależy od roku i kwartału urodzenia (art. 24 ustawy emerytalnej),
- do 30 września 2017 r. osiągną podwyższony wiek emerytalny, ale nie mają jeszcze przyznanej emerytury.
Kobiety, które skończą 60 lat, i mężczyźni, którzy skończą 65 lat przed 1 października 2017 r., ale nie osiągną jeszcze właściwego dla nich podwyższonego wieku emerytalnego, mogą uzyskać emeryturę od miesiąca zgłoszenia wniosku o to świadczenie, ale nie wcześniej niż od 1 października 2017 r.
Obniżenie wieku emerytalnego wpłynie również na sytuację osób, które już teraz pobierają renty z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia (zasiłki) przedemerytalne, emerytury pomostowe, nauczycielskie świadczenia kompensacyjne przyznane do dnia, w którym osiągną podwyższony wiek emerytalny. Zachowują one prawo do swoich świadczeń do dnia, w którym osiągną podwyższony wiek emerytalny (chyba że to prawo wygaśnie wcześniej), ale skoro zmieniły się warunki nabywania prawa do emerytury, mogą złożyć wniosek o emeryturę wcześniej: kobiety po ukończeniu 60 lat, 65 lat – mężczyźni (więcej na stronie VIII). ZUS już teraz rozsyła do zainteresowanych informacje w tej sprawie.
Podstawa prawna
Art. 24, art. 24a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1383).
Art. 1 ust. 5, art. 9–13 ustawy z 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 38).
Art. 9, art. 12, art. 13 ustawy z 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1097 ze zm.).