Począwszy od roku szkolnego 2017/2018 nastąpi wygaszania gimnazjów i przekształcanie systemu oświaty w 8-letnią szkołę podstawową i 4-letnią szkołę średnią. Przez dwa kolejne lata na zakończenie gimnazjum wciąż będzie obowiązywał egzamin gimnazjalny. W roku 2019/2020 rekrutacja do szkół średnich będzie przebiegała dwutorowo – dla obecnych uczniów I klasy gimnazjum i dla obecnych uczniów 6 klasy podstawowej, którzy będą pierwszym rocznikiem zdającym egzamin ósmoklasisty. MEN wydało dwa rozporządzenia, które regulują kwestie rekrutacji do szkół średnich przez trzy kolejne lata.

Wyniki z egzaminu gimnazjalnego i egzaminu ósmoklasisty będą jednym z kryteriów przyjęcia do liceum, technikum lub szkoły branżowej I stopnia. Poza nimi będą brane pod uwagę: wymienione na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej oceny z języka polskiego i matematyki oraz z dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych ustalonych przez dyrektora danej szkoły; świadectwo ukończenia szkoły podstawowej z wyróżnieniem; szczególne osiągnięcia wymienione na świadectwie. Egzamin ósmoklasisty zostanie skonstruowany podobnie jak egzamin gimnazjalny. Ma on obejmować trzy przedmioty obowiązkowe dla wszystkich uczniów: polski, matematykę i język obcy oraz egzamin z jeszcze jednego przedmiotu do wyboru spośród: biologii, chemii, fizyki, geografii i historii. W okresie przejściowym, czyli latach szkolnych 2018/2019, 2019/2020 i 2020/2021 egzamin będzie obejmował tylko przedmioty obowiązkowe; egzamin z przedmiotu dodatkowego po raz pierwszy przeprowadzony zostanie w roku szkolnym 2021/2022.

Kryteria rekrutacji zostały ujednolicone i ułożone tak, że wszyscy startujący w rekrutacji do szkół średnich w roku 2019/2020 będą mieli jednakowy przelicznik punktów. Zarówno przez kolejne trzy lata egzaminu gimnazjalnego, jak i egzaminu ósmoklasisty będzie obowiązywał taki przelicznik:

W przypadku rekrutacji uczniów zdających egzamin gimnazjalny w odniesieniu do poprzedniego rozporządzenia zwiększono z 13 do 18 punktów maksymalną liczbę punktów możliwej do uzyskania za osiągnięcia w zawodach wiedzy, artystycznych i sportowych. Jednocześnie w projektowanym rozporządzeniu, określono także, że uczeń może otrzymać punkty tylko za jedno osiągnięcie, o najwyższej wartości punktowej, z takich samych zawodów wiedzy, artystycznych i sportowych, na tym samym szczeblu oraz z tego samego zakresu.

Ponadto, w projektowanym rozporządzeniu zmieniono:
- liczbę punktów możliwą do uzyskania za ocenę bardzo dobrą i dobrą z zajęć edukacyjnych wymienionych na świadectwie ukończenia szkoły. Wprowadzona zmiana, w większym stopniu promuje uczniów, którzy uzyskali oceny bardzo dobre i dobre, a także zmniejsza dystans punktowy w szczególności pomiędzy uczniem z oceną celującą, a oceną bardzo dobrą, uznając, że osiągnięcia tych uczniów są bardzo zbliżone;
- liczbę punktów możliwą do uzyskania za aktywność na rzecz innych ludzi w tym wolontariat, tj. zwiększono liczbę punktów – z 2 pkt do 3 pkt;
- liczbę punktów możliwą do uzyskania za świadectwo ukończenia gimnazjum z wyróżnieniem, tj. zwiększono liczbę punktów – z 5 pkt do 7 pkt.