Szczepienia przeciwko pneumokokom znajdą się w kalendarzu obowiązkowych szczepień od przyszłego roku i będą rzeczywiście bezpłatne dla wszystkich dzieci urodzonych po 31 grudnia 2016 r. Obejmą dzieci i młodzież od 2. miesiąca życia do ukończenia 19. roku życia.
Wobec tych, które przyszły bądź przyjdą na świat przed 1 stycznia 2017 r., stosuje się dotychczasowe przepisy – szczepionka jest nieodpłatna i obowiązkowa tylko dla dzieci z grup ryzyka. Obowiązek dotyczy wcześniaków urodzonych przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową poniżej 2500 g (ale szczepienie musi być zrealizowane w pierwszym roku życia). Bezpłatne są również szczepienia dzieci od 2. miesiąca życia do ukończenia 5. roku życia: po urazie lub z wadą ośrodkowego układu nerwowego przebiegającą z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego; zakażone HIV; po przeszczepieniu szpiku lub narządów; przed wszczepieniem implantu ślimakowego. Uodparniane są także maluchy od 2. miesiąca życia do ukończenia pięciu lat chore na: przewlekłe choroby serca; schorzenia immunologiczno-hematologiczne, np. ostrą białaczkę i chłoniaki; asplenię wrodzoną, dysfunkcję śledziony, po splenektomii lub po leczeniu immunosupresyjnym; przewlekłą niewydolność nerek i nawracający zespół nerczycowy; pierwotne zaburzenia odporności; choroby metaboliczne, w tym cukrzycę, a także przewlekłe choroby płuc, w tym astmę.
Za szczepionki dla dzieci nienależących do żadnej z tych grup trzeba zapłacić, ale warto wcześniej sprawdzić, czy nie finansuje ich z własnych pieniędzy gmina lub powiat. Część samorządów prowadzi bowiem własne programy polityki zdrowotnej dla mieszkańców.
Pneumokoki są jedną z najczęstszych przyczyn poważnych zakażeń bakteryjnych u dzieci. Jedyną skuteczną metodą zapobiegania jest szczepienie ochronne, ponieważ bakteria występuje powszechnie i kontakt z nią jest nieunikniony. Przy wyborze szczepionki warto zwrócić uwagę nie tylko na cenę, ale także na poziom, w jakim jest dostosowana do występujących w Polsce szczepów. Można o to spytać lekarza lub farmaceutę.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra zdrowia z 3 listopada 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz.U. poz 1815). Komunikat głównego inspektora sanitarnego z 16 października 2015 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2016 (Dz.Urz. Ministra Zdrowia z 2015 r. poz. 63). Art. 17 ust. 10 ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2013 r. poz. 947 ze zm.).
