Liczba lekarzy wykonujących swój zawód wzrosła w Polsce w 2023 r. o ponad 10 tys. Pacjenci mogą też liczyć na pomoc coraz większej liczby pielęgniarek, aczkolwiek aż 100 tys. z nich mimo prawa wykonywania zawodu wybiera inną profesję.
W 2023 r. liczba lekarzy mieszkających w Polsce i posiadających prawo wykonywania zawodu wyniosła 163,2 tys., co oznacza wzrost o 2,7 proc. wobec zeszłego roku, gdy takie prawo posiadało 158,9 tys. osób.
Opublikowany przez Główny Urząd Statystyczny spis lekarzy uprawnionych do wykonywania zawodu obejmuje wszystkie osoby mające takie prawo, bez względu na ich faktyczne związki z zawodem. Bardziej miarodajną informacją jest liczba osób pracujących bezpośrednio z pacjentem – tu również sytuacja się poprawiła. W 2023 r. swój zawód wykonywało 141,5 tys. lekarzy, a więc o ponad 10 tys. więcej niż rok wcześniej (wzrost o 7,7 proc.).
W efekcie w zeszłym roku liczba lekarzy pracujących bezpośrednio z pacjentem w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców wyniosła 37,6, lekarzy dentystów – 9,8, pielęgniarek – 57,4, a położnych – 14,7 (na 10 tys. kobiet).
GUS podaje, że w odniesieniu do liczby lekarzy pracujących bezpośrednio z pacjentem do liczby mieszkańców w 2023 r. na pierwszym miejscu uplasowały się województwa: mazowieckie i łódzkie (odpowiednio 52,2 oraz 43,1 lekarzy w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców). Najmniejsza liczba lekarzy w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców w 2023 r. dotyczy województwa lubuskiego (25,0) i opolskiego (25,7).
Najwięcej specjalistów od chorób wewnętrznych
Liczba lekarzy specjalistów – a więc lekarzy spełniających dodatkowe wymogi – którzy pracowali bezpośrednio z pacjentem w 2023 r., wzrosła do 91,2 tys., co stanowiło 64,5% ogólnej liczby lekarzy.
W 2022 r. lekarzy specjalistów było 87,8 tys., czyli 66,8 proc. ogólnej liczby lekarzy. GUS zastrzegł jednak, że jedna osoba może posiadać więcej, niż jedną specjalizację, więc dane nie muszą się sumować.
W 2023 roku, podobnie jak rok wcześniej, najwięcej lekarzy posiadało specjalizację w dziedzinie chorób wewnętrznych. Na drugim miejscu znalazła się medycyna rodzinna, a na trzecim – pediatria. Na drugim końcu listy mamy chociażby specjalistów od medycyny lotniczej wojskowej (13 specjalistów), medycyny morskiej wojskowej (9). GUS nie zarejestrował za to ani jednego lekarza, który specjalizowałby się w medycynie sportowej wojskowej.
Prawie 100 tys. pielęgniarek nie pracuje w zawodzie
Dane GUS pokazują, że przybywa również lekarzy dentystów oraz pielęgniarek. Niemniej uwagę zwraca liczba pielęgniarek (i pielęgniarzy), które mają odpowiednie uprawnienia, ale nie wykonują swojego zawodu.
W 2022 r. prawo wykonywania zawodu dotyczyło 310 tys. pielęgniarek i pielęgniarzy, z których 214,4 tys. pracowało z pacjentami (). W zeszłym roku te liczby wzrosły do odpowiednio 315,2 tys. i 216,1 tys. Oznacza to, że obecnie w zawodzie nie pracuje 99,1 tys. z nich.
Jak podaje GUS, wśród osób uprawnionych do wykonywania tego zawodu w 2023 r. dominującą grupę, niemal 1/3 ogółu, stanowiły osoby w wieku 50–59 lat. Wśród osób wykonujących zawód pielęgniarki zdecydowanie dominowały kobiety (97,0% w 2023 r.) a liczba pielęgniarzy, zwłaszcza w starszych grupach wiekowych (powyżej 60 lat) była znikoma.
Publikując dane, GUS zastrzegł, że opracowanie powstało na podstawie analizy danych zawartych w administracyjnych źródłach danych takich jak: rejestr lekarzy i lekarzy dentystów, rejestr pielęgniarek i położnych oraz rejestr fizjoterapeutów. Ze względu na niepełną realizację obowiązku statystycznego przez podmioty lecznicze, szczególnie praktyki zawodowe, dane dotyczące osób pracujących z pacjentem mogą być niższe niż stan faktyczny.