Każdy pacjent przebywający w szpitalu ma prawo do kontaktu osobistego z innymi osobami - przypomniał we wtorek Rzecznik Praw Pacjenta. Zwrócił przy tym uwagę na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 kwietnia br.

Przypomnienie praw pacjentów do kontaktu osobistego w kontekście zagrożeń epidemicznych

Rzecznik Praw Pacjenta na swojej stronie internetowej przypomniał, że każdy pacjent przebywający w szpitalu ma prawo do kontaktu osobistego z innymi osobami. "Prawo to – zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta – może zostać ograniczone w przypadku wystąpienia zagrożenia epidemicznego, ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów oraz z uwagi na możliwości organizacyjne podmiotu leczniczego" - podkreślił.

Wyrok sądu ws. nielegalnych ograniczeń w odwiedzinach pacjentów szpitalnych

Zwrócił uwagę na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 kwietnia 2024 r., w którym oddalono skargę podmiotu leczniczego na decyzję Rzecznika Praw Pacjenta uznającą stosowanie praktyki naruszającej zbiorowe prawa pacjenta.

Praktyka ta dotyczyła ustalonych przez jeden ze szpitali dla dzieci nadmiernych ograniczeń w realizacji przez pacjentów z prawa do odwiedzin, formalnie prowadzących wręcz do zakazu odwiedzin. Jak czytamy, "odwiedziny możliwe wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, w drodze wyjątku, po uzyskaniu każdorazowo zgody dyrektora szpitala na odwiedziny danego pacjenta, bez określenia w ogólnodostępny i transparentny sposób, jakiego rodzaju są to przypadki, wyjątki oraz jakie są kryteria uzyskania takiej zgody".

Bezpodstawne restrykcje odwiedzin jako naruszenie praw pacjentów

Dodatkowo, ograniczenia te nie miały podstawy prawnej. W ocenie Rzecznika szpital de facto zakazał odwiedzin małoletnich pacjentów przez osoby im bliskie, wskazując na potencjał zagrożenia terrorystycznego i ogłoszony stopień alarmowy BRAVO na terenie Polski. Powołał się przy tym na przypadki ze szkół w Biesłanie, Serbii oraz w Teksasie.

Sąd w pełni przychylił się do stanowiska Rzecznika Praw Pacjenta. Wskazał, że prawa pacjenta są chronione w konstytucji. Ponadto podmiot leczniczy nie znajduje się w treści rozporządzenia dotyczącego stopni alarmowych, jako podmiot, który może wprowadzać ograniczenia w przebywaniu osób postronnych.

Podkreślenie znaczenia prawa do odwiedzin pacjentów przez sąd i Rzecznika Praw Pacjenta

RPP zauważył, że jest to kolejny wyrok, w którym sąd podkreśla, że prawo pacjenta do odwiedzin jest niezwykle ważne, a jego ograniczenie musi mieć podstawę w przepisach prawa.

Wyroki dotyczące tej kwestii wskazywały, że wprowadzone w szpitalu zasady odwiedzin, w tym ograniczające korzystanie z tego prawa, muszą jak najmniej ingerować w realizację prawa pacjenta, być jak najmniej uciążliwe, nie mogą być arbitralne (np. zależeć wyłącznie od zgody personelu medycznego), prawo do odwiedzin powinno być zagwarantowane w równym stopniu każdemu pacjentowi, a zasady powinny być jasne.(PAP)

Autorka: Aleksandra Kiełczykowska

ak/ jann/