Zwolnienie lekarskie przysługuje pracownikom na czas choroby i rekonwalescencji. Co wolno robić podczas przebywania na L4, a czego robić nie wolno, uzależnione jest m.in. od typu zwolnienia. Zwolnienia "leżące" i "chodzące" rządzą się bowiem swoimi prawami. Opisujemy, jakie czynności są dozwolone, a jakie zakazane podczas obu rodzajów L4.
Osoby ubezpieczone mają prawo do skorzystania ze zwolnienia lekarskiego na czas choroby. W jego trakcie otrzymują wynagrodzenie chorobowe, które ma zrekompensować im straty spowodowane niemożnością pracy zarobkowej. L4 możemy otrzymać na okres choroby oraz rekonwalescencji. W tym czasie nie wolno pracować. Czego jeszcze nie wolno robić na L4? To w dużej mierze zależy od rodzaju zwolnienia.
Czy podczas L4 nie można wychodzić z domu? L4 "leżące" i "chodzące"
Istnieją dwa typy zwolnienia, które oznaczane są za pomocą dwóch różnych cyfr. Na druku e-ZLA lekarz umieszcza (oprócz kodu choroby) informację, czy L4 jest "leżące" – cyfra 1, czy "chodzące" – cyfra 2. Ma to duże znaczenie w przypadku kontroli zwolnienia lekarskiego.
"Zwolnienie chodzące" - L4 z kodem 2
Zwolnienie z kodem nr 2 oznacza, że chory może chodzić. Lekarz, wpisując ten kod, ocenia, że poruszanie się przez pacjenta nie wpływa niekorzystnie na jego zdrowie. W praktyce oznacza to, że pacjent w czasie takie zwolnienia może wykonywać czynności, które mają za zadanie zaspokojenie podstawowych potrzeb. Chory pracownik może wyjść po zakupy spożywcze, do apteki, na wizytę lekarską albo na krótki spacer (jeśli lekarz wydał takie zalecenia).
"Zwolnienie leżące" - L4 z kodem 1
Zwolnienie z kodem nr 1 oznacza, że powinien leżeć. W praktyce oznacza nakaz przebywania w domu przez cały okres korzystania z takiego zwolnienia. W szczególnych sytuacjach można jednak wyjść, np. do apteki lub na wizytę lekarską, ale nie wolno nadużywać tego przywileju.
Zwolnienie lekarskie powinno być przeznaczone na rekonwalescencję i rehabilitację, jeśli jest konieczna. W związku z tym w jego trakcie należy postępować tak, aby nie utrudniać sobie powrotu do zdrowia. Prawo nie precyzuje dokładnie, co wolno, a czego nie wolno robić w trakcie zwolnienia lekarskiego. Zgodnie z przepisami wykorzystywanie zwolnienie od pracy niezgodnie z celem tego zwolnienia powoduje utratę prawa do zasiłku. Wszystko wiec zależy od konkretnego przypadku. Czego nie wolno robić na L4?
Czego nie robić na L4? Praca zdalna
W trakcie L4 nie wolno pracować zdalnie. Nie jest istotne, czy pracujemy stacjonarnie np. w biurze czy też w domu. Praca jest pracą i w związku z tym zabronione jest wykonywanie obowiązków zawodowych na home office. Jeśli pracownik przebywający na L4 wykonuje pracę zarobkową zdalnie (czy to ramach umowy o pracę, czy w ramach umów cywilnoprawnych) traci prawo do zasiłku chorobowego.
Czego nie robić na L4? Remont, koszenie trawy, prace naprawcze
Wszelkie czynności domowe i okołodomowe, które nie są uznawane za niezbędne, mogą podważyć zasadność zwolnienia lekarskiego. Dlatego na L4 nie powinniśmy:
- remontować mieszkania,
- kosić trawy przed domem,
- wykonywać drobnych prac naprawczych w domu,
- pracować w ogródku,
- pracować w gospodarstwie.
Czego nie robić na L4? Wycieczki i podróże
Niejednokrotnie słyszeliśmy historie o osobach, które z L4 robiły sobie wakacje i wyjeżdżały na wycieczki w trakcie "choroby". Na zwolnieniu lekarskim absolutnie niedozwolone jest podróżowanie, wyjazdy za granicę czy wycieczki po kraju. Takie działania są uznawane za korzystanie z L4 niezgodnie z przeznaczeniem.
Czego nie robić na L4? Imprezy rodzinne
Imprezy rodzinne i zwolnienie lekarskie to nie jest dobre połączenie. L4 ma służyć rekonwalescencji, a nie imprezowaniu. Dlatego jeśli otrzymamy zaproszenie na rodzinną (czy koleżeńską) uroczystość, to lepiej jest odmówić w niej udziału.
Co ciekawe, w 1998 r. Sąd Najwyższy orzekł, że: "udział pracownika we własnym ślubie w czasie zwolnienia lekarskiego zawierającego adnotację »chory może chodzić« nie koliduje z obowiązkami pracowniczymi i nie może być uznany za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych w rozumieniu art. 52 § 1 pkt 1 k.p.". Pamiętajmy jednak, że każdy przypadek jest indywidualny i tego (wiekowego już) wyroku nie powinniśmy traktować jako przyzwolenia na branie L4 podczas ważnych imprez rodzinnych.